Vì sao xe Nhật từng gắn gương chiếu hậu trên nắp capo?
(CLO) Từng là tiêu chuẩn đến năm 1983, gương chiếu hậu trên nắp ca-pô dần biến mất khi ô tô Nhật chuộng chuẩn phương Tây.
Thế giới xe Nhật Bản, thường được biết đến với cái tên JDM (Japanese Domestic Market), là một không gian độc đáo hội tụ những người đam mê ô tô và nghệ thuật độ xe đầy sáng tạo.
Đây chính là nơi đã sản sinh ra những biểu tượng bất hủ như Nissan Skyline GT-R, Mazda RX-7 FD hay Honda NSX với thiết kế tuyệt mỹ.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu nổi bật, lịch sử ô tô Nhật Bản cũng ghi dấu bởi nhiều điểm nhấn kỹ thuật khác thường. Một trong số đó là xu hướng sử dụng gương chiếu hậu gắn trên nắp ca-pô, hay còn gọi là gương cánh.
Khác với thiết kế phổ biến gắn trên cửa xe, loại gương này được đặt ngay trên nắp ca-pô. Trong quá khứ, một số thương hiệu đã áp dụng thiết kế này cho các dòng xe thương mại tại Nhật Bản, và đến nay, người ta vẫn có thể bắt gặp chúng trên những chiếc taxi lưu thông trên đường phố nước này.
Vậy, loại gương này mang lại lợi ích gì? Theo các tài xế taxi, nhóm người ủng hộ nhiệt thành nhất, lý do chính nằm ở khả năng cải thiện tầm nhìn. Gương chiếu hậu trên nắp ca-pô được cho là giúp giảm thiểu điểm mù, một yếu tố quan trọng đối với người lái xe.
Nhật Bản từ lâu đã nổi tiếng với những bài toán nan giải về đỗ xe, xuất phát từ mật độ dân cư đông đúc và không gian đường phố hạn chế.
So với gương gắn trên cửa, gương trên nắp ca-pô ít nhô ra hai bên, từ đó hỗ trợ tài xế di chuyển linh hoạt hơn trên những con đường hẹp hoặc trong điều kiện giao thông đông đúc.
Với thực tế đường sá chật chội mà các tài xế taxi tại Nhật Bản phải đối mặt hàng ngày, không khó để hiểu vì sao họ ưu ái thiết kế này. Các nhà sản xuất ô tô cũng nhanh chóng nhận ra nhu cầu đó.
Khi Toyota giới thiệu mẫu JPN Taxi vào năm 2017, hãng đã đặc biệt nhấn mạnh đến hệ thống gương chiếu hậu trên nắp ca-pô điều khiển từ xa.
Đại diện Toyota cho biết: "Mẫu xe này mang lại tầm nhìn tối ưu cho tài xế, nhờ vào những cải tiến về vị trí, hình dáng của các cột trụ và việc tích hợp gương chiếu hậu trên nắp ca-pô".
Khi nhắc đến gương chiếu hậu trên nắp ca-pô, phần lớn tranh luận thường xoay quanh các mẫu xe du lịch và yếu tố thẩm mỹ mà chúng mang lại.
Tuy vậy, không chỉ giới hạn ở đó, các cơ quan quản lý cũng đã chú ý đến vai trò của loại gương này trên những phương tiện lớn hơn như xe tải. Một nghiên cứu từ Đại học Michigan chỉ ra rằng xe tải thiếu gương chiếu hậu bên phải có nguy cơ liên quan đến tai nạn cao hơn đáng kể.
Một nghiên cứu khác, được đăng tải trên tạp chí Society of Automotive Engineers (SAE) Mobilus, cho thấy với những tài xế giàu kinh nghiệm, sự khác biệt về thời gian phản ứng giữa gương cửa và gương trên nắp ca-pô không quá lớn.
Tuy nhiên, đối với tài xế mới vào nghề, gương trên nắp ca-pô lại được khuyến nghị vì gương cửa thường khiến họ phản ứng chậm hơn. Kết quả này cũng được Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia (NHTSA) của Mỹ trích dẫn trong một báo cáo dài 88 trang về các vụ tai nạn giao thông.
Theo tờ Sankei Shimbun, nhật báo quốc gia của Nhật Bản, chi phí để các nhà sản xuất thay đổi hoặc thay thế gương chiếu hậu trên nắp ca-pô cao hơn nhiều so với thiết kế gương gắn cửa tiêu chuẩn.
Vì vậy, các thương hiệu như Nissan và Suzuki đã dần từ bỏ xu hướng này, trong khi Toyota chỉ còn giữ lại trên các mẫu xe phục vụ taxi. Dù vậy, vẫn có ngoại lệ đáng chú ý như Toyota Land Cruiser 70, mẫu xe được giới thiệu tại Nhật Bản vào năm ngoái.
Ngoài khía cạnh an toàn, gương chiếu hậu trên nắp ca-pô còn được đánh giá cao về tính riêng tư. Chúng giảm thiểu khả năng giao tiếp bằng mắt giữa tài xế và hành khách, giúp tránh những tình huống khó xử. Nhờ tầm nhìn rộng hơn, tài xế không cần phải quay đầu về phía ghế hành khách khi sử dụng loại gương này.
Tại sao gương chiếu hậu trên nắp ca-pô dần biến mất?
Theo Japan Times, dẫn lời một chuyên gia từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, gương chiếu hậu trên nắp ca-pô từng là thiết kế chủ đạo trên xe nội địa cho đến năm 1983.
Đây là thời điểm mà quy định giao thông địa phương yêu cầu mỗi xe phải có ít nhất một hoặc một cặp gương kiểu này. Tuy nhiên, khi các quy định được nới lỏng, gương gắn trên cửa bắt đầu chiếm lĩnh thị trường nhờ sở thích của người tiêu dùng. Lý do không nằm ở vấn đề thẩm mỹ hay kỹ thuật, mà xuất phát từ giá trị khát vọng mà các mẫu xe ngoại nhập mang lại.
Tờ báo này viết: "Gương cửa đã trở thành chuẩn mực ở thị trường phương Tây, và các nhà sản xuất ô tô nước ngoài cho rằng việc Nhật Bản không công nhận gương cửa là một dạng rào cản thương mại phi thuế quan".
Dưới áp lực của xu hướng thị trường, các thương hiệu dần loại bỏ gương cánh. Hơn nữa, khi những hãng xe nội địa như Toyota mở rộng sang thị trường phương Tây, họ buộc phải thích nghi với thiết kế gương gắn cửa. Có vẻ như trong tương lai, mọi loại gương truyền thống sẽ trở thành dĩ vãng khi các công nghệ mới với tính năng vượt trội hơn xuất hiện.
Năm 2016, sau khi Liên Hợp Quốc sửa đổi quy định về ô tô, Bộ Giao thông vận tải Nhật Bản đã phê duyệt ý tưởng về những chiếc xe không sử dụng gương chiếu hậu hay gương bên truyền thống.
Thay vào đó, các mẫu xe sẽ được trang bị hệ thống giám sát vị trí bằng camera nhằm nâng cao độ an toàn. Một năm sau, BMW giới thiệu tầm nhìn về xe không gương, trong khi Mitsubishi của Nhật Bản cũng bắt đầu nghiên cứu ý tưởng này. Những phương tiện giao hàng tự lái của Nuro cũng đã loại bỏ gương bên, thay bằng hệ thống camera hiện đại.