Việt Nam hướng tới hạ tầng số thông minh, an toàn và bền vững

Sự kiện do Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) chủ trì tổ chức, dưới sự cấp phép của Bộ Khoa học và Công nghệ, phối hợp cùng Cục Viễn thông, Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia Việt Nam (NDA) và Câu lạc bộ Điện toán Đám mây & Trung tâm Dữ liệu Việt Nam (VNCDC).

Với chủ đề "Hạ tầng số vững mạnh – Nền tảng làm chủ các công nghệ chiến lược", diễn đàn năm nay diễn ra trong bối cảnh toàn cầu bước vào thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ dưới tác động của các công nghệ chiến lược như AI, IoT, Big Data, Cloud, Blockchain, bán dẫn, 5G và 6G.

Trong khi đó, Việt Nam đang tăng tốc thực hiện Chiến lược phát triển hạ tầng số đến năm 2025, định hướng đến 2030, đặt mục tiêu xây dựng một nền tảng số hiện đại, thông minh và an toàn để thúc đẩy chuyển đổi số trong tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội trọng điểm.

Hạ tầng số là điều kiện tiên quyết

Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam nhấn mạnh: "Chỉ khi xây dựng được một hạ tầng số vững mạnh, Việt Nam mới có thể làm chủ, khai thác và phát huy trọn vẹn sức mạnh của các công nghệ chiến lược".

Theo ông Liên, DigiInfra 2025 không chỉ là nơi kết nối giữa các bên liên quan mà còn là bệ phóng cho các ý tưởng đột phá, khuyến khích hành động thực tiễn, đưa hạ tầng số trở thành nền tảng vững chắc cho kinh tế số, xã hội số và chính phủ số.

Diễn đàn đặt ra bốn mục tiêu trọng tâm: khẳng định vai trò then chốt của hạ tầng số trong việc làm chủ và ứng dụng công nghệ chiến lược; thảo luận chính sách và mô hình phát triển hạ tầng hiện đại, an toàn, bền vững; thúc đẩy hợp tác quốc tế, hình thành hệ sinh thái số đồng bộ; khuyến khích hành động cụ thể để đưa hạ tầng số vào mọi mặt đời sống và sản xuất.

Tại diễn đàn, các số liệu được công bố cho thấy bước tiến rõ rệt của Việt Nam trong quá trình phát triển hạ tầng số.

Việt Nam hiện có hơn 80 triệu người sử dụng Internet (DataReportal, 2025). Tỷ lệ triển khai IPv6 đã vượt ngưỡng 60%, đưa Việt Nam lên vị trí thứ hai trong khu vực ASEAN và thứ chín trên toàn cầu (APNIC Lab, 2025), đồng thời chuẩn bị bước vào giai đoạn IPv6-only từ năm 2026 đến 2030.

Theo Báo cáo VNCDC 2024, thị trường điện toán đám mây tại Việt Nam đạt gần 19.375 tỷ đồng (tương đương 775 triệu USD) trong năm 2024, dự kiến sẽ tăng lên 1,24 tỷ USD vào năm 2025 và gấp đôi vào năm 2029. Năng lực trung tâm dữ liệu cũng đang phát triển nhanh chóng, từ 45 MW năm 2024 dự báo tăng lên 525 MW năm 2025 và gần 1.000 MW vào năm 2030. Doanh thu từ dịch vụ colocation có thể đạt 1,4 tỷ USD vào năm 2030.

Tuy nhiên, ông Vũ Hoàng Liên lưu ý, bên cạnh những thành quả ấn tượng, Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức: thiếu hụt nguồn lực đầu tư, yêu cầu về tiêu chuẩn xanh, an toàn – an ninh mạng, chủ quyền dữ liệu và năng lực R&D cốt lõi.

Dữ liệu - tư liệu sản xuất mới của thời đại số

Trong khuôn khổ diễn đàn, bà Nguyễn Thị Ngọc Dung, Chánh Văn phòng Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia Việt Nam, khẳng định dữ liệu không chỉ còn là “dầu mỏ mới” mà đã trở thành tư liệu sản xuất cốt lõi của mọi ngành trong thời đại số.

Bà cho biết, sau ba thập kỷ Đổi mới, Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc về dữ liệu, đồng thời nhấn mạnh quyết tâm hiện thực hóa 7 nhiệm vụ trọng tâm được giao tại Đại hội toàn quốc Hiệp hội Dữ liệu quốc gia.

Ba trụ cột được xác định làm nền tảng chiến lược là: chuẩn hóa kiến trúc dữ liệu quốc gia; phát triển nền tảng công nghệ do người Việt làm chủ; và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao thông qua mạng lưới chuyên gia dữ liệu toàn cầu.

Tuy nhiên, bà Dung cũng chỉ ra những nút thắt lớn đang kìm hãm sự phát triển của hạ tầng số Việt Nam: năng lượng, chính sách vĩ mô, thị trường dữ liệu còn non trẻ và nhân lực chưa theo kịp nhu cầu thực tiễn.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Dung nhấn mạnh: "Cuộc đua phía trước là một cuộc chạy marathon của cả dân tộc. Sẽ có những khúc cua quyết định vận mệnh, nhưng với đường lối lãnh đạo đúng đắn và sự đồng hành của doanh nghiệp, chuyên gia, người dân, chúng ta sẽ về đích như mong đợi – một Việt Nam làm chủ hạ tầng số, công nghệ chiến lược và tương lai dữ liệu của chính mình".