Việt Nam phải thật thận trọng, nếu không muốn mất cơ hội thu hút FDI
(CLO) Các nhà đầu tư nước ngoài đang đẩy mạnh vào chuỗi giá trị cao tập trung sản xuất xanh, chuyển đổi số, nếu Việt Nam không có chính sách kịp thời, sẽ bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh thu hút đầu tư nước ngoài ngày càng khốc liệt.
Năm 2022, giải ngân vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của Việt Nam đạt gần 25 tỷ USD, đây là con số cao nhất và có phần đột biến trong 5 - 6 năm trở lại đây. Điều này cho thấy, nhà đầu từ nước ngoài đánh giá cao triển vọng kinh tế Việt Nam, thông qua việc phòng chống đại dịch COVID-19 vào những năm trước đó. Tuy nhiên, trong quý I/2023, đã xuất hiện sự sụt giảm về cả thu hút vốn FDI lẫn quá trình giải ngân.
Ông Nguyễn Minh Cường, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cho biết, không chỉ ở Việt Nam, khu vực châu Á đang diễn ra sự suy giảm đầu tư nước ngoài rất rõ.
Dòng vốn FDI đang sụt giảm. (Ảnh: MP)
Cụ thể, các dự án mới (Green-Field Projeco ject) ở Đông Á năm 2022 và xu hướng năm 2023 giảm khoảng 52%, Đông Nam Á giảm gần 40%, duy nhất Nam Á tăng lên gần 300%.
Dù vậy, có một điểm sáng hiếm hoi, đó là việc ASEAN sụt giảm đầu tư nước ngoài 39%, nhưng đầu tư trong lĩnh vực bán dẫn lại tăng lên. Điều này cho thấy, các nước ASEAN dường như đang trở thành một cực để thu hút đầu tư nước ngoài về sản xuất bán dẫn. Đây là lĩnh vực nhạy cảm và có xu hướng tách rời Trung Quốc.
Một số quan điểm cho rằng, sự suy giảm dòng vốn đầu tư nước ngoài, một phần là là do các nhà đầu tư nước ngoài đang tái cấu trúc lại sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, ông Cường cho rằng, sự suy giảm này có phải là xu hướng tái cấu trúc dòng vốn đầu tư nước ngoài toàn cầu trong trung và dài hạn hay không thì chưa xác định được và vẫn cần theo dõi thêm.
Riêng với Việt Nam, chuyên gia của ADB cho rằng, nếu không thận trọng, Việt Nam sẽ bị mất đi cơ hội. Bởi vì, nhà đầu tư nhìn nhận ưu thế, lợi thế của nước tiếp nhận đầu tư nước ngoài một cách tổng thể, chứ không chỉ giới hạn vào các ưu đãi như thuế, đất đai...
Đặc biệt, những nhà đầu tư chất lượng cao, hay còn gọi là những nhà đầu tư ở nấc cao hơn trong chuỗi giá trị, ngoài yếu tố ổn định chính trị, kinh tế vĩ mô, sẽ quan tâm đến các vấn đề như cơ sở hạ tầng, logistics, lao động có chất lượng... Đây là những yếu tố có thể hỗ trợ việc thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao.
“Tôi muốn nhấn mạnh, nấc thang mới của đầu tư nước ngoài là chuỗi giá trị cao tập trung sản xuất xanh, chuyển đổi số, nhưng nếu Việt Nam không có chính sách kịp thời, sẽ bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh thu hút đầu tư nước ngoài ngày càng khốc liệt”, ông Cường nói.