Vìsao Dự án Trung tâm bảo tồn và phát huy di sản dân ca Ví,Giặm Nghệ Tĩnh xây 7 năm vẫn chưa hoàn thành?

Vừa qua, Báo Nhà báo & Công luận nhận được phản ánh về việc Dự án Trung tâm bảo tồn và phát huy di sản dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được xây từ năm 2016, dự kiến hoàn thành sau 5 năm, nhưng đến nay chưa xong, các hạng mục vẫn dở dang, ngổn ngang, nhếch nhác.

Theo người dân sinh sống xung quanh dự án này cho biết, năm 2014, dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO vinh danh, trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Để bảo tồn và phát huy di sản đặc biệt này, năm 2015, tỉnh Nghệ An đã phê duyệt 1 dự án có tổng mức đầu tư gần 70 tỷ đồng. Thế nhưng, sau nhiều năm xây dựng, công trình này vẫn “đắp chiếu”.

“Cả tòa nhà lớn được xây dựng nhưng bỏ không, lâu nay không thấy hoạt động hay làm gì ở đây cả. Đất họ bỏ hoang nhiều năm nay không làm gì, người dân xung quanh thấy vậy đã tận dụng khuôn viên dự án làm bãi nuôi gà để tránh lãng phí” -  bà H. một người dân sống gần đây cho biết.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 28/10/2015, UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định số 4909/UBND.CN phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình “Trung tâm bảo tồn và phát huy di sản dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh”. Sau đó, ngày 20/9/2016, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán xây dựng các hạng mục chính. Dự án được chia thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 70 tỷ đồng, nằm trên QL1A (cũ) có địa chỉ tại phường Trung Đô, TP. Vinh (Nghệ An).

Theo Quyết định được phê duyệt, giai đoạn 1 của dự án bao gồm các hạng mục chính gồm: Nhà hành chính kiêm biểu diễn và sưu tầm, nghiên cứu bảo tồn, lưu giữ di sản dân ca; san nền; cấp nước tổng thể; cấp điện tổng thể; bể nước ngầm sinh hoạt và phòng cháy, chữa cháy, thiết bị. Đây là công trình dân dụng, cấp II. Dự án được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Trung ương theo Chương trình mục tiêu phát triển văn hóa - thể thao với mức đầu tư 69 tỷ đồng, do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An làm chủ đầu tư; Công ty cổ phần xây dựng Hoàng Kim thi công.

Cụ thể, dự án gồm Tổ hợp kiến trúc công trình cao 5 tầng, mặt bằng có kích thước 55,5m x 36m (không bao gồm diện tích sảnh); diện tích xây dựng 2.195m2. Tổng diện tích sàn 6.204m2 gồm diện tích tầng trệt: 1.980m2; tầng 1: 1.504m2; tầng 2: 1.163m2; tầng 3: 1.058m2; tầng 4: 491m2 và chiều cao công trình: 31,7m (kể từ cốt sân công trình). Giai đoạn 2 gồm những hạng mục như sân vườn cảnh quan, trang thiết bị, âm thanh ánh sáng…

Ý nghĩa là vậy, nhưng đến nay sau 7 năm phê duyệt, triển khai xây dựng Dự án “Trung tâm bảo tồn và phát huy di sản dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh” vẫn chưa thể đưa vào sử dụng.

Ghi nhận của phóng viên cho thấy, công trình nằm giữa “khu đất vàng” tại TP. Vinh, có quốc lộ 1 chạy qua, gần trường đại học và một số cơ quan nhà nước. Công trình hiện cơ bản hoàn thành phần bên ngoài của tòa nhà 5 tầng gồm, nhà hành chính kiêm biểu diễn và sưu tầm, nghiên cứu bảo tồn, lưu trữ di sản dân ca, san nền, cấp nước, cấp điện tổng thể... Còn những hạng mục như sân vườn cảnh quan, trang thiết bị, âm thanh, ánh sáng thì nằm trong giai đoạn 2 chưa được phê duyệt.

Hiện bên ngoài tòa nhà chính trang trí bởi kính và tấm ốp có nhiều chỗ đã hư hỏng. Gạch, đá ốp bị vỡ, tường nứt thấm nước, xuất hiện rêu mốc, các cột đèn gỉ sét. Phía trong nhà hành chính ngổn ngang, một số hạng mục có dấu hiệu xuống cấp, một số phòng đã xuất hiện ngấm nước, trần nhà bong tróc, khu vực thang máy tuy chưa bóc lớp vỏ bảo vệ nhưng đã xuất hiện các vết gỉ sét. Thậm chí, khu vực trước cổng dự án ngổn ngang vật liệu xây dựng, cỏ cây mọc um tùm, rào chắn sơ sài. Tại vị trí mặt tiền trung tâm, người dân xây ki-ốt kinh doanh. Phía sau tòa nhà chính một số hộ đã tận dụng đất trống nuôi gà.

Bà Trịnh Hồng Lựu - quyền Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An, đơn vị thụ hưởng dự án cho biết, ngoài việc chưa được cấp vốn giai đoạn hai thì nhiều năm qua dự án gặp vướng mắc giải phóng mặt bằng. Trước đây có một hộ dân sống gần công trình phản ánh tiền bồi thường, gần đây đã đền bù xong. Với 3-4 ki-ốt trước mặt tiền, hiện vài cá nhân ngỏ ý mượn tạm để kinh doanh, sắp tới trung tâm sẽ yêu cầu họ giải tỏa.

“Trung tâm có hơn 100 người, hoạt động trên nhiều lĩnh vực như ca, múa, kịch... Trụ sở hiện tại đã cũ, chật chội, các nghệ sĩ phải tập trung một phòng. Vì thế, trung tâm rất mong cơ sở mới sớm hoàn thành để chuyển gần 60 nhân sự của bộ phận bảo tồn dân ca ví giặm về đó hoạt động” - Bà Lựu chia sẻ thêm.

Lý giải việc chậm trễ hoàn thành dự án, Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Nghệ An cho biết, năm 2017 phần vốn từ Trung ương vướng một số nghị quyết nên chưa cấp kịp. Đầu năm 2020, dự án gấp rút thi công hoàn thiện thì Covid-19 xuất hiện phải giãn cách xã hội nhiều tháng, gây ảnh hưởng tiến độ.

Ông Phạm Ngọc Anh - Trưởng phòng Kế hoạch tài chính, Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An cho biết, vừa qua Sở đã làm đề xuất lên tỉnh để xin vốn đầu tư giai đoạn hai. Các cơ quan tài chính, kế hoạch đang phối hợp tham mưu thẩm định số vốn. Khi điều chỉnh xong vốn mới làm đấu thầu, chọn đơn vị thi công để hoàn thiện công trình.

Một dự án văn hóa hết sức có ý nghĩa, nhằm bảo tồn, phát huy di sản văn hóa được UNESCO vinh danh, nhưng 7 năm trôi qua, các hạng mục vẫn dở dang, ngổn ngang, nhếch nhác. Thiết nghĩ, với một dự án văn hóa hết sức có ý nghĩa, nhằm bảo tồn, phát huy di sản văn hóa được UNESCO vinh danh, tỉnh Nghệ An cần sớm bố trí nguồn vốn tái khởi động dự án, để trụ sở hoạt động của loại hình dân ca được cả thế giới công nhận đi vào hoạt động có hiệu quả.

Trần Phong