Những ngày qua, không chỉ dư luận “dậy sóng” trước phán xử của các cấp Tòa tỉnh Thái Nguyên trong vụ xe container tông innova đi lùi trên cao tốc khiến 4 người chết, cho rằng, bản án không “thấu tình đạt lí”, chưa làm rõ được điểm mấu chốt của vụ việc là thiếu thuyết phục, chưa bảo đảm được tính khách quan, đúng người đúng tội… mà vụ án cũng đang làm “nóng” nghị trường Quốc hội.
Theo HĐXX cấp phúc thẩm tỉnh Thái Nguyên, Lê Ngọc Hoàng đã không chú ý quan sát, không giảm tốc độ về an toàn nên khi 2 xe cách nhau 30m mới phát hiện xe Innova đang lùi rồi nhấn phanh. Điều này vi phạm thông tư liên tịch số 91 về khoảng cách an toàn giữa 2 xe; Hoàng phạm lỗi vô ý, quá tự tin. Tòa án cấp phúc thẩm tuyên Lê Ngọc Hoàng 6 năm tù.
Thảo luận tại hội trường chiều ngày 13/11, ông Nguyễn Bá Sơn - Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng đã thẳng thắn nêu 3 vấn đề pháp lý xoay quanh vụ việc. Một là, không có khoảng cách nào an toàn dành cho chuyển động ngược chiều trên một đường thẳng. Hai là, pháp luật không quy định nào dành riêng cho việc giữ khoảng cách an toàn 2 xe chạy ngược chiều nhau trên một làn đường, một phần đường hoặc đường cao tốc. Ba là, nguyên tắc pháp lý của Nhà nước là không ai có thể bị cáo buộc 1 tội nào đó nếu pháp luật không quy định.
“Đối chiếu với lỗi nêu trên thì rõ ràng có sự khác biệt giữa những lỗi người lái xe bị cáo buộc với những nguyên tắc căn bản của pháp luật”, ông Sơn nêu quan điểm. Qua vụ án, đại biểu Sơn cho hay, hiện cũng có nhiều ý kiến băn khoăn, rằng các bước điều tra ban đầu từ lấy lời khai, khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm phương tiện… đã được điều tra chặt chẽ hay chưa. Các cơ quan tư pháp trong quá trình thực hiện tố tụng đã lấy tranh tụng làm trung tâm và đã thực sự lấy kết quả tranh tụng làm căn cứ đưa ra phán quyết hay chưa.
Theo đại biểu, từ vụ án này có thể để lại những hệ lụy xấu, trong đó có hành vi xem thường pháp luật như xe đi ngược chiều, lùi xe trên cao tốc như trường hợp 1 xe tải lùi xe trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng gần đây. Và công ty bảo hiểm sẽ bồi thường với các bên liên quan như thế nào trong trường hợp này. “Tôi hoàn toàn tin tưởng vào sự trong sáng của pháp luật, bản lĩnh cán bộ tiến hành tố tụng. Tuy nhiên, tôi nhận thấy đây là vấn đề vừa nảy sinh, cần nghiên cứu hướng dẫn kịp thời, áp dụng thống nhất đảm bảo các quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân, chí ít là có một án lệ”, ông Sơn kiến nghị.
Trả lời báo chí về vấn đề này, ông Nguyễn Đình Hòa – nguyên Thẩm phán, Chánh án TAND quận Tây Hồ, TP.Hà Nội cho rằng: “Việc TAND tỉnh Thái Nguyên đã đưa ra bản án đối với bị cáo Lê Ngọc Hoàng – tài xế container khi chưa làm rõ được 2 điểm mấu chốt của vụ việc là thiếu thuyết phục, chưa bảo đảm được tính khách quan, đúng người đúng tội. Bởi trong vụ án này, tốc độ xe Innova lùi là bao nhiêu và việc xác định được điểm 2 ô tô đâm nhau là những chứng cứ vô cùng quan trọng nhưng chưa được xem xét 1 cách toàn diện. Chỉ khi nào làm rõ được 2 điểm mấu chốt đó mới có thể xác định được bị cáo Hoàng có lỗi hay không có lỗi và có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?”.
Đồng quan điểm, Đại tá Trần Sơn - nguyên Phó Trưởng phòng Hướng dẫn Luật, điều tra, xử lý tai nạn giao thông, cục CSGT, bộ Công an khẳng định: “Trong quá trình điều tra 1 vụ án tai nạn giao thông, phải căn cứ vào kết quả khám nghiệm hiện trường và kết quả điều tra. Nhưng kết quả điều tra của vụ tai nạn này kết luận lỗi của tài xế Lê Ngọc Hoàng là không thuyết phục.
Góc nhìn và việc đánh giá chứng cứ của TAND Thái Nguyên là chưa thuyết phục dẫn đến việc kết luận lỗi của bị cáo Hoàng cũng chưa thỏa đáng. Muốn thuyết phục được thì cần phải làm rõ thêm 1 số vấn đề đặc biệt là 2 điểm mấu chốt như Chánh án TAND đã đưa ra”.
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình (ảnh st)
Cũng trong sáng 13/11 trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, ngày hôm qua 12.11, TAND tối cao đã tổ chức một cuộc họp về tham vấn ý kiến chuyên môn, trong đó có chuyên môn về pháp luật như: các đồng chí ở Cơ quan điều tra Bộ Công an; Viện KSND tối cao và các Thẩm phán Hình sự của Toà án tối cao.
“Nhưng điều quan trọng là tham vấn về kỹ thuật giao thông”, Chánh án TAND tối cao nói và cho biết, có các chuyên gia đến từ Uỷ ban An toàn Giao thông, Viện Khoa học Hình sự, Cơ quan khám nghiệm hiện trường.
Chánh án TAND tối cao nhấn mạnh, kết quả của cuộc họp ngày 12.11 có nhiều ý kiến rất thẳng thắn, giúp cho toà án có nhiều thông tin để quyết định cho sát với tình hình vụ án. “Thông qua cuộc họp ngày hôm qua, có nhiều nội dung đã được khẳng định, có những vi phạm đã được khẳng định, nhưng cũng có những nội dung cần tiếp tục làm rõ”. Chánh án TAND tối cao cho biết thêm, trên cơ sở cuộc họp này, sẽ yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ của Toà án tối cao nghiên cứu kỹ hồ sơ và thời gian nghiên cứu khoảng 1 tuần. “Sau đây 1 tuần, chúng tôi sẽ có quyết định về vụ án”, Chánh án TAND tối cao nói.
Cũng theo Chánh án TAND tối cao, có những vi phạm của ông Sơn - lái xe Innova đã được khẳng định như uống rượu, lùi xe trên đường cao tốc, chở khách quá số lượng cho phép. Ngoài ra, Chánh án TAND tối cao cho biết, cũng có những nội dung được nêu ra trong quá trình tranh tụng nhưng chưa được giải quyết, như thiết bị an toàn của xe container chưa được giải quyết đến cùng; điểm va chạm đầu tiên của 2 xe, tốc độ lùi xe của xe Innova...“Tất cả những nội dung này không đơn thuần là vấn đề pháp lý mà mang tính kỹ thuật, nên rất cần ý kiến chuyên môn của các chuyên gia về giao thông”.
Chánh án TAND tối cao cho biết thêm, sẽ lắng nghe ý kiến của các chuyên gia về vấn đề này. Thậm chí có những trường hợp phải trưng cầu giám định lại.“Như vậy, các kết luận rút ra phải đúng pháp luật nhưng cũng phải rất khoa học, thận trọng, khách quan. Nếu như toà án các cấp đã đúng thì ta tôn trọng, nhưng nếu sai phải sửa"…
Sau bản án xét xử của Tòa phúc thẩm Thái Nguyên, gia đình bị cáo Hoàng đã liên tục kêu oan. Dư luận đang kỳ vọng, qua những động thái của các đại biểu Quốc hội và lời hứa của vị Chánh án TAND tối cao, một tuần nữa, kết quả cuối cùng sự việc sẽ là “kim chỉ nam” khép lại bản án xôn xao dư luận thời gian qua.
Thành Vinh