Xăng pha ethanol ảnh hưởng gì đến động cơ của bạn?
(CLO) Ethanol giúp giảm tiếng gõ động cơ nhưng hút nước, ăn mòn, khiến E85 chỉ phù hợp 20 triệu xe FFV hiện hành.
Việc sử dụng ethanol trong động cơ đốt trong không phải là điều mới mẻ, ngay cả khi những động cơ này còn chưa hiện đại như ngày nay.
Nicolaus Otto, người phát minh ra động cơ bốn kỳ truyền thống, đã sử dụng ethanol để vận hành một trong những động cơ đầu tiên của mình vào năm 1876.
Trong những năm 1920 và 1930, ethanol cũng từng là chất phụ gia phổ biến nhằm nâng cao hiệu suất của xăng.
Tuy nhiên, sự quan tâm đến ethanol thực sự bùng nổ từ những năm 1970, khi tình trạng khan hiếm xăng và các vấn đề môi trường thúc đẩy con người tìm kiếm các giải pháp thay thế.
Vào thời điểm đó, ethanol được xem là một loại nhiên liệu sạch hơn xăng, sản xuất từ các nguồn tài nguyên tái tạo như ngô, đặc biệt tại Mỹ, giúp giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu.
Tuy nhiên, những nhận định này hiện nay gây nhiều tranh cãi. Một số ý kiến cho rằng ethanol không thực sự là giải pháp hiệu quả như kỳ vọng. Dù vậy, việc pha trộn xăng với ethanol luôn đi kèm những đánh giá đa chiều, vừa thực tế vừa cảm tính.
Ethanol: Lợi ích và hạn chế ra sao?
Để hiểu rõ hơn, cần xem xét những lý do chính khiến ethanol được thêm vào xăng. Đầu tiên, ethanol đóng vai trò ngăn chặn hiện tượng kích nổ sớm, thường được gọi là tiếng gõ động cơ.
Tại Mỹ, phần lớn xăng là hỗn hợp 90% xăng và 10% ethanol, tận dụng chỉ số octane cao của ethanol để giải quyết vấn đề này.
Tuy nhiên, ethanol chứa ít năng lượng hơn xăng trên mỗi lít, nên khi tỷ lệ ethanol tăng, hiệu suất động cơ có thể giảm. May mắn thay, mức giá thấp hơn của ethanol tại các trạm xăng thường bù đắp được nhược điểm này.
Lý do thứ hai liên quan đến môi trường. Ethanol có khả năng cháy sạch hơn và triệt để hơn xăng, giúp giảm lượng khí thải gây ô nhiễm không khí.
Dù vậy, khi đánh giá toàn bộ quá trình từ sản xuất ethanol từ ngô đến sử dụng trong động cơ, một số nhà khoa học cho rằng tổng lượng khí thải từ ethanol có thể vượt qua xăng.
Ngược lại, những bên có lợi ích liên quan lại đưa ra quan điểm trái chiều, khiến vấn đề càng thêm phức tạp.
Ngoài ra, ethanol chủ yếu được sản xuất từ ngô - một nguồn tài nguyên dễ tái tạo. Dẫu vậy, việc dùng ngô để sản xuất nhiên liệu cũng làm giảm nguồn cung lương thực, một khía cạnh không thể bỏ qua.
Ethanol ảnh hưởng đến động cơ ô tô như thế nào?
Bất kể tranh cãi về tác động môi trường, ảnh hưởng của ethanol lên động cơ ô tô là điều khá rõ ràng. Hầu hết các xe hiện đại sản xuất từ những năm 2000 trở đi đều được thiết kế để vận hành tốt với hỗn hợp nhiên liệu 90% xăng và 10% ethanol - loại nhiên liệu phổ biến tại các trạm xăng.
Tuy nhiên, với các động cơ cũ hơn, ethanol có thể gây ra một số vấn đề do đặc tính hóa học của nó.
Ethanol có khả năng làm hỏng các bộ phận cao su và nhựa không được xử lý, chẳng hạn như ống dẫn nhiên liệu hay gioăng trong động cơ, dẫn đến nguy cơ hư hỏng.
Hơn nữa, ethanol dễ hút nước từ không khí, đưa nước vào hệ thống nhiên liệu và động cơ, gây rỉ sét và ăn mòn theo thời gian.
Những rủi ro này càng tăng khi sử dụng nhiên liệu E85, hỗn hợp gồm 85% ethanol và 15% xăng.
Mặc dù hàm lượng ethanol cao có thể mang lại một số lợi ích, nó cũng đòi hỏi các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt hơn để chống lại tác động tiêu cực.
Thực tế, nhiên liệu E85 chỉ được khuyến nghị cho các phương tiện sử dụng nhiên liệu linh hoạt (FFV). Dù vậy, với một số điều chỉnh, một số xe cổ vẫn có thể vận hành bằng E85.
Các phương tiện FFV từng rất phổ biến vào đầu và giữa thập niên 2000, với khoảng 20 triệu chiếc vẫn đang lưu hành.
Cho dù vậy, đến năm 2025, chỉ còn 10 mẫu xe mới được chứng nhận hỗ trợ nhiên liệu linh hoạt, từ dòng crossover nhỏ Buick Encore GX đến xe tải hạng nặng Ford Super Duty F-450.