Đổi mới quản lý nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu cải cách hiện đại hóa

Tiếp nối những thành công bước đầu của việc tổ chức đánh giá năng lực cán bộ công chức (CBCC) hải quan tại một số cục hải quan tỉnh, thành phố và 6 đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan, năm 2019, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục nhân rộng kế hoạch tổ chức đánh giá CBCC ở nhiều đơn vị hải quan địa phương trên cả nước.

Đây là cơ sở để Tổng cục Hải quan rà soát thực trạng CBCC từ đó có hướng đi tiếp theo trong việc đổi mới quản lý nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu cải cách hiện đại hóa.

Yêu cầu tất yếu phải đổi mới quản lý nguồn nhân lực còn bắt nguồn từ thực tế khối lượng công việc của ngành Hải quan tăng hàng năm, kim ngạch tăng bình quân hàng năm từ 10-12%, trong khi biên chế phải cắt giảm 10% đến năm 2021.

Nòng cốt của Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan giai đoạn 2016- 2020 là hiện đại hóa Hải quan Việt Nam, muốn hiện đại hóa yếu tố quan trọng nhất là yếu tố con người, công tác cán bộ.

Chính vì thế không có cách nào khác phải nâng cao năng lực công chức trong việc thực thi nhiệm vụ.

Trong năm 2019 và những năm tiếp theo Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục tổ chức đánh giá năng lực công chức ở các cục hải quan tỉnh, thành phố; đồng thời tiến tới không chỉ tổ chức đánh giá năng lực công chức thuộc 6 lĩnh vực nghiệp vụ chính mà còn đánh giá ở nhiều lĩnh vực khác và không chỉ đánh giá năng lực công chức không giữ chức vụ lãnh đạo mà còn đánh giá cả công chức đang giữ chức vụ lãnh đạo.

Tính đến nay đã có 6 đơn vị hải quan địa phương tổ chức đánh giá năng lực công chức theo vị trí việc làm thuộc 6 lĩnh vực nghiệp vụ Thuế XNK, Quản lý rủi ro, Giám sát quản lý, Chống buôn lậu, Kiểm tra sau thông quan và Xử lý vi phạm gồm các cục hải quan: Quảng Ninh, Đà Nẵng, Đồng Nai, Bình Dương, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và 6 đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan: Cục Thuế XNK, Cục Quản lý rủi ro, Cục Giám sát quản lý về hải quan, Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Kiểm tra sau thông quan, Vụ Pháp chế.

Trở thành cơ quan Hải quan điện tử hiện đại

Mục tiêu của Tổng cục Hải quan là xây dựng Hải quan Việt Nam trở thành cơ quan Hải quan điện tử hiện đại, triển khai hiệu quả, hiệu lực các cơ chế, chính sách quản lý nhà nước về hải quan, trở thành cơ quan quản lý nhà nước đi đầu trong cung cấp dịch vụ công, đẩy mạnh mối quan hệ đối tác trong và ngoài nước, tạo thuận lợi cho các đối tác trong thực hiện thủ tục hải quan.

Kế hoạch tập trung vào 3 mục đích chiến lược. Một là, tạo thuận lợi và kiểm soát trong thực hiện quản lý hải quan đối với doanh nghiệp, tổ chức cá nhân nhằm thúc đẩy an ninh và tạo thuận lợi thương mại quốc tế, đảm bảo nguồn thu, bảo vệ an ninh, an toàn xã hội và sức khỏe cộng đồng. 

Hai là, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hải quan trên cơ sở thúc đẩy trao đổi thông tin và hợp tác với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước có liên quan trong thực hiện các hoạt động quản lý nhà nước về hải quan.

Ba là, nâng cao năng lực của cơ quan Hải quan các cấp theo hướng từng bước xây dựng cơ quan Hải quan điện tử dựa trên mô hình kiến trúc bộ, ngành điện tử, để thực hiện yêu cầu của Chính phủ về triển khai Chính phủ điện tử.

Cụ thể, cơ quan Hải quan tiếp tục phát triển mô hình thủ tục hải quan điện tử với trọng tâm là hoàn thiện thể chế, quy trình thủ tục, nâng cấp và hoàn thiện Hệ thống thông quan điện tử tập trung VNACCS/VCIS trên cơ sở tích hợp các hệ thống phần mềm nghiệp vụ hỗ trợ vào hệ thống công nghệ thông tin nghiệp vụ hải quan thống nhất. 

Trong giai đoạn này, Tổng cục Hải quan sẽ áp dụng sâu rộng kỹ thuật quản lý rủi ro trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ, gồm kiểm tra, giám sát hải quan, thanh tra chuyên ngành; triển khai hiệu quả quản lý tuân thủ thông qua các chương trình, kế hoạch hành động phù hợp đối tượng, mục tiêu quản lý; áp dụng các biện pháp hỗ trợ, khuyến khích tuân thủ tự nguyện, hướng đến môi trường tự nguyện tuân thủ pháp luật trong cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu. 

Một nhiệm vụ quan trọng là tăng cường kiểm tra, kiểm soát phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại. Trong đó, tập trung đẩy mạnh triển khai hoạt động kiểm tra sau thông quan cả về số lượng, chất lượng trên cơ sở áp dụng đầy đủ mô hình quản lý tuân thủ, kỹ thuật quản lý rủi ro, ứng dụng tối đa công nghệ thông tin, tăng cường trao đổi thông tin với các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Tăng cường hoạt động nghiệp vụ kiểm soát Hải quan thông qua việc hoàn thiện hệ thống cơ sở pháp lý đầy đủ, thống nhất liên quan đến lĩnh vực kiểm soát hải quan; ứng dụng, khai thác triệt để công nghệ thông tin, các trang thiết bị hiện đại.

Tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng như Công an, Biên phòng, Cảnh sát biển, Quản lý thị trường…

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đang từng bước đổi mới cơ bản phương thức quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên mô tả vị trí việc làm; trước hết là đối với các vị trí việc làm không giữ chức vụ lãnh đạo, nhằm đảm bảo bố trí đúng người, đúng việc; nâng cao hiệu suất làm việc; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; điện tử hóa một số hoạt động quản lý nguồn nhân lực; nâng cao tính khoa học, công bằng, minh bạch cho các hoạt động quản lý nguồn nhân lực; đáp ứng các yêu cầu hiện đại hóa công tác quản lý hải quan.

Ngoài ra, một nhiệm vụ cũng quan trọng không kém là đẩy mạnh quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp; quan hệ hợp tác, hội nhập quốc tế giữa Hải quan với các Bộ, ngành, cơ quan Chính phủ, các tổ chức quốc tế, Hải quan các nước trong khu vực và trên thế giới. 

Trong giai đoạn 2016 - 2020 Tổng cục Hải quan  kiện toàn, sắp xếp lại, từng bước đổi mới cơ cấu tổ chức của các cơ quan hải quan các cấp theo lộ trình triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về tổ chức bộ máy; đảm bảo phù hợp và đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ theo từng giai đoạn, theo yêu cầu cải cách hành chính, cải cách hiện đại hóa hải quan và định hướng triển khai chính phủ điện tử.

74 năm qua là cả một chặng đường xây dựng, trưởng thành và phát triển của Tổng Cục Hải quan với những nỗ lực phấn đấu kiên cường, bền bỉ, không ngừng.

Tự hào với truyền thống tốt đẹp 74 năm qua, toàn thể cán bộ, công chức của Tổng Cục Hải quan hôm nay sẽ tiếp bước thế hệ đi trước, vượt qua mọi thử thách, tiếp tục tô thắm truyền thống của Hải quan Việt Nam, đưa Hải quan Việt Nam sánh vai với Hải quan Quốc tế.

“Xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại, có cơ chế, chính sách đầy đủ, minh bạch, thủ tục hải quan đơn giản, hài hòa đạt chuẩn mực quốc tế, trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin, xử lý dữ liệu tập trung và áp dụng rộng rãi phương thức quản lý rủi ro, đạt trình độ tương đương với các nước tiên tiến trong khu vực Đông Nam Á.

Xây dựng lực lượng Hải quan đạt trình độ chuyên nghiệp, chuyên sâu có trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả góp phần tạo thuận lợi cho các hoạt động thương mại hợp pháp, phát triển du lịch, thu hút đầu tư nước ngoài, đảm bảo an ninh quốc gia, an toàn xã hội, bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền và nghĩa vụ hợp pháp của tổ chức, cá nhân” – ông Nguyễn Văn Cẩn, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan chia sẻ.

Thanh Hoài