Xe điện có thể giảm hóa đơn gia đình và tăng cường lưới điện như thế nào?

Xe điện không chỉ giúp giảm hóa đơn tiền điện mà còn có thể góp phần củng cố lưới điện quốc gia, nhờ vào công nghệ Vehicle-to-Grid (V2G). Đây là giải pháp đã được giới thiệu từ lâu tại Australia nhưng chỉ mới được phê duyệt để sử dụng trong hộ gia đình và kết nối với lưới điện quốc gia vào cuối năm 2024.

Hiện tại, chỉ có hai hãng xe cung cấp công nghệ này, nhưng dự kiến nhiều thương hiệu khác sẽ gia nhập trong những tháng tới. Các chuyên gia ô tô cho rằng, V2G có thể thay đổi cách nhìn nhận về phương tiện di chuyển, đồng thời nhấn mạnh công nghệ này đang được truyền thông theo cách chưa thực sự đúng với tiềm năng của nó.

V2G hoạt động thông qua một bộ sạc hai chiều, cho phép xe điện sạc từ nguồn điện hoặc tấm pin mặt trời vào ban ngày và sau đó xuất điện ngược trở lại lưới điện hoặc cung cấp điện cho gia đình khi cần thiết.

Một nghiên cứu do Cơ quan Năng lượng Tái tạo Australia thực hiện cho thấy, nếu sử dụng hợp lý, chủ xe điện có thể kiếm tới 12.000 AUD mỗi năm từ việc bán điện trở lại lưới. Tuy nhiên, ông Tim Washington, CEO của Jet Charge - công ty đã nghiên cứu V2G hơn ba năm - cho rằng, phần lớn người dùng sẽ tận dụng công nghệ này để giảm chi phí điện gia đình hơn là kiếm tiền từ nó.

"Thông điệp chính cần truyền tải là ‘bạn có thể không tốn tiền điện’ thay vì ‘bạn có thể kiếm thêm thu nhập’", ông Washington chia sẻ. "Mục tiêu chính của V2G là giảm chi phí di chuyển và năng lượng, giúp mọi người không chỉ sử dụng nhiên liệu miễn phí mà còn có thể không phải trả tiền điện nếu có hệ thống năng lượng mặt trời đủ lớn".

Jet Charge đã nhập khẩu bộ sạc hai chiều từ châu Âu để thử nghiệm tại Nam Australia - nơi duy nhất cho phép công nghệ này trước đây, cũng như trong một dự án thí điểm tại Canberra.

Tuy nhiên, đến tháng 11/2024, quy định về V2G tại Australia đã thay đổi khi Bộ trưởng Năng lượng Chris Bowen công bố tiêu chuẩn cho bộ sạc hai chiều, do Hội đồng Năng lượng Sạch giám sát.

Theo ông Washington, những bộ sạc V2G đầu tiên tại Australia sử dụng kết nối CCS2 tiêu chuẩn sẽ được phê duyệt và đưa vào sử dụng trong nửa cuối năm 2025. Ban đầu, doanh số có thể tăng chậm, nhưng sau đó sẽ "bùng nổ mạnh mẽ" khi người tiêu dùng bắt đầu coi ô tô như một tài sản năng lượng bên cạnh vai trò phương tiện di chuyển.

Thị trường xe điện tại Australia gặp khó khăn trong năm 2024 và đầu năm 2025, khi doanh số sụt giảm. Theo số liệu từ Phòng Công nghiệp Ô tô Liên bang và Hội đồng Xe điện Australia, chỉ có chưa đến 4.000 xe điện được bán trong tháng 1/2025, so với hơn 8.300 xe vào tháng 12/2024.

Ông Matthew Downie, đồng sáng lập V2Grid Australia, cho rằng V2G có thể là nhân tố giúp đảo ngược xu hướng này nếu người tiêu dùng nhận thấy giá trị gia tăng của xe điện so với xe hybrid. Công ty của ông đã hợp tác với Mitsubishi để phát triển bộ sạc hai chiều, cho phép các mẫu xe hybrid sạc ngoài như Outlander và Eclipse Cross sử dụng công nghệ V2G.

Hiện tại, chỉ có Mitsubishi và Nissan hỗ trợ V2G tại Australia nhờ vào chuẩn sạc CHAdeMO. Tuy nhiên, theo ông Downie, các bộ sạc hiện tại có thể được điều chỉnh để sử dụng tiêu chuẩn CCS2 trong tương lai, giúp mở rộng phạm vi áp dụng cho các mẫu xe khác.

“Rào cản lớn nhất hiện nay không phải là hạ tầng hay chính sách, mà là sự sẵn sàng của các nhà sản xuất ô tô,” ông Downie nhận định. “Bộ sạc đã có, mạng lưới đã sẵn sàng, và chính phủ đã cho phép triển khai trên toàn quốc. Bước cuối cùng là từ phía các hãng xe".

Nhiều thương hiệu như Polestar, Renault, BMW, XPENG, Audi, Volkswagen, Cupra, Kia và Ford đang chuẩn bị hỗ trợ V2G bằng cách tích hợp phần cứng cần thiết vào xe điện của họ. Nếu công nghệ này chứng tỏ được tính hiệu quả, nhiều hãng xe khác có thể nhanh chóng tham gia cuộc đua, trong đó có các thương hiệu từ Trung Quốc - quốc gia đang triển khai thử nghiệm V2G trên toàn quốc.

“Các hãng xe Trung Quốc có thể sẽ là những người tiên phong trong lĩnh vực này”, ông Downie dự đoán. “Tesla cũng có khả năng bất ngờ tham gia, và nếu điều đó xảy ra, thị trường sẽ có sự thay đổi lớn”.

Giáo sư Hussein Dia từ Đại học Swinburne nhận định việc chuẩn hóa công nghệ V2G tại Australia là một bước tiến quan trọng, nhưng cảnh báo quá trình triển khai rộng rãi có thể gặp nhiều trở ngại do yêu cầu phần cứng đặc thù. Ông Dia cho rằng chính phủ cần đi xa hơn bằng cách bắt buộc tất cả xe điện bán ra tại Australia từ năm 2026 phải hỗ trợ V2G, đồng thời yêu cầu các bộ sạc mới cũng phải tích hợp công nghệ này.

“Nếu chúng ta đặt mục tiêu rõ ràng ngay từ bây giờ, V2G sẽ sớm trở thành tiêu chuẩn phổ biến”, ông Dia kết luận.

Dũng Phan (Theo The Driven)