Xe ồn bất thường có thể do lốp, không phải động cơ
(CLO) Tiếng ồn khó chịu khi lái xe đôi khi không đến từ động cơ, mà do hoa văn gai lốp lặp đều gây ù ù đơn điệu.
Tiếng ồn từ lốp xe đôi khi khiến người lái cảm thấy khó chịu và tự hỏi nguyên nhân bắt nguồn từ đâu. Thực tế, có nhiều yếu tố khiến lốp xe phát ra tiếng động, nhưng phần lớn liên quan đến cấu tạo của chính lốp.
Mỗi loại lốp được thiết kế để phù hợp với các điều kiện mặt đường khác nhau, dẫn đến sự đa dạng về chủng loại lốp phục vụ cho từng mục đích sử dụng.
Trong đó, hoa văn gai lốp đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định độ ồn, bên cạnh các yếu tố như độ mòn của lốp hay đặc điểm bề mặt đường mà xe đang di chuyển.
Điều này lý giải tại sao lốp địa hình với các khối gai lớn và hoa văn đặc trưng thường gây ra nhiều tiếng ồn hơn, trong khi lốp đường trường dùng cho các dòng xe thông thường, với khối gai nhỏ và khít, lại hoạt động êm ái hơn trên đường nhựa.
Ảnh hưởng của hoa văn gai lốp đến độ ồn
Hoa văn gai lốp là yếu tố chính ảnh hưởng đến mức độ tiếng ồn mà lốp tạo ra, chủ yếu xuất phát từ thiết kế của chúng.
Các khối gai trong hoa văn đảm nhận những chức năng khác nhau tùy thuộc vào loại lốp, nhưng kích thước, khoảng cách giữa các khối và chu kỳ của gai lốp đều tác động trực tiếp đến âm thanh phát ra.
Để hiểu rõ hơn, chu kỳ của gai lốp được định nghĩa là sự lặp lại của các khối gai quanh chu vi lốp, và đây là một yếu tố quan trọng quyết định độ ồn.
Những lốp có khối gai lớn hơn và ít chu kỳ hơn thường giảm được tiếng ồn, nhờ hạn chế số lượng khoảng trống chứa không khí - nguyên nhân chính tạo ra âm thanh. Ngoài ra, việc thay đổi tần số chu kỳ cũng rất cần thiết.
Nếu các chu kỳ đồng đều, lốp sẽ phát ra âm thanh lặp lại liên tục khi lăn trên đường, dần hình thành một tiếng ù ù đơn điệu, dễ gây khó chịu cho người lái.
Kỹ sư thiết kế hoa văn gai lốp như thế nào để giảm tiếng ồn?
Để giảm thiểu tiếng ồn từ lốp, các nhà sản xuất thường áp dụng thiết kế gai lốp đa chu kỳ. Phương pháp này thay đổi kích thước, hình dạng và vị trí của các khối gai, tạo ra một chuỗi âm thanh ngẫu nhiên, tương tự như tiếng ồn trắng ở nền, ít gây chú ý hơn.
Một cách khác là bố trí các rãnh ngang sao cho phù hợp với các khối gai liền kề, giúp giảm thiểu khoảng trống chứa không khí. Nhờ tiến bộ trong công nghệ thiết kế lốp, các kỹ sư ngày nay có thể dễ dàng điều chỉnh các yếu tố này để tối ưu hóa trải nghiệm lái xe.
Tuy nhiên, việc thiết kế lốp luôn đòi hỏi sự cân bằng giữa hiệu suất và độ ồn. Lốp địa hình với các khối gai lớn và hoa văn dày đặc mang lại khả năng vận hành vượt trội trên địa hình off-road, nhưng lại tạo ra nhiều khoảng trống chứa không khí hơn, dẫn đến tiếng ồn lớn khi xe di chuyển trên đường nhựa.
Tương tự, lốp mùa đông được trang bị khối gai nhỏ hơn và chu kỳ dày đặc để tăng độ bám trên mặt đường trơn trượt, nhưng đổi lại, mức độ ồn cũng tăng lên.
Không có loại lốp nào đạt được sự hoàn hảo tuyệt đối, vì vậy người dùng cần cân nhắc kỹ mục đích sử dụng khi lựa chọn sản phẩm phù hợp.