AI và Big Data cá nhân hóa: Bùng nổ tương tác, mở rộng phạm vi, tối ưu thời gian

Sự xâm chiếm

Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong ngành truyền thông toàn cầu, khi trí tuệ nhân tạo ngày càng thâm nhập sâu rộng vào mọi khía cạnh hoạt động.

Theo thống kê từ McKinsey, hơn 80% nhà báo tại các quốc gia đang phát triển đã ứng dụng AI vào công việc hàng ngày, với gần một nửa trong số đó sử dụng thường xuyên. Đáng chú ý, 73% các tổ chức tin tức lớn trên thế giới đã chính thức tích hợp AI vào quy trình làm việc.

Lĩnh vực truyền hình cũng cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ, với dự kiến 25% các đài sẽ triển khai AI vào năm 2025, tăng đáng kể so với tỷ lệ 9% trong năm 2024. Sự bùng nổ của AI trong lĩnh vực này còn được thể hiện qua dự báo thị trường toàn cầu đạt 25,98 tỷ USD trong năm 2024 và được kỳ vọng sẽ tăng trưởng vượt bậc lên 121,99 tỷ USD vào năm 2032 (straitsresearch.com).

Minh chứng rõ ràng cho sự chuyển đổi này nằm ở những ứng dụng đột phá của AI trong các toà soạn. Điển hình như Associated Press (AP), tổ chức đã tiên phong trong việc tự động hóa quy trình sản xuất báo cáo tài chính hàng quý của các công ty. Nhờ AI, AP tiết kiệm được 20% thời gian của các biên tập viên, đồng thời tạo ra hơn 3.000 báo cáo mỗi quý với độ chính xác cao.

Sự tự động hóa này không chỉ giúp AP tăng số lượng bài viết tài chính lên gấp 10 lần mà không cần mở rộng đội ngũ biên tập, mà còn giải phóng nguồn lực cho các hoạt động báo chí chuyên sâu hơn.

Tương tự, tờ The Washington Post đã phát triển Heliograf, một công cụ AI mạnh mẽ có khả năng tạo nội dung tự động dựa trên dữ liệu có cấu trúc. Heliograf đã chứng minh được hiệu quả của mình trong việc đưa tin về các sự kiện lớn như Thế vận hội Rio, các kỳ bầu cử Mỹ và các trận đấu bóng đá địa phương.

Chỉ trong năm đầu tiên hoạt động, 'phóng viên AI' Heliograf đã sản xuất hơn 850 bài viết với độ chính xác gần như tuyệt đối, cho thấy tiềm năng to lớn của AI trong việc xử lý và truyền tải thông tin một cách nhanh chóng và chính xác.

Không nằm ngoài cuộc đua công nghệ, hãng thông tấn Reuters cũng đã giới thiệu Lynx Insight, một công cụ AI được thiết kế để hỗ trợ các phóng viên trong việc phân tích dữ liệu, đề xuất các ý tưởng bài viết sáng tạo và thậm chí tự động viết một số câu. Mục tiêu của Lynx Insight là tăng cường khả năng phân tích và sáng tạo của phóng viên, đồng thời giúp họ phát hiện tin tức nhanh hơn và cung cấp những góc nhìn sâu sắc hơn cho độc giả.

Nhấn mạnh về tầm vóc của sự thay đổi này, ông Lê Anh Văn, Giám đốc Nền tảng VNPT Generative AI, nhận định: "Chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi mang tính bản chất trong ngành truyền thông. AI không chỉ đơn thuần là một công nghệ mới mà là một chất xúc tác, khuấy động mọi khía cạnh của hoạt động báo chí truyền thông".

50% đầu tư, 25% ứng dụng AI và triển vọng tòa soạn thông minh

Tiếp nối bức tranh toàn cầu, Việt Nam cũng đang chứng kiến những bước chuyển mình đáng chú ý trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động báo chí.

Theo số liệu từ Báo Vietnamnet, dù tỷ lệ các cơ quan báo chí đạt mức độ trưởng thành chuyển đổi số xuất sắc còn khiêm tốn (6,27%), song số lượng đơn vị mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực này đã tăng lên đáng kể, đạt mức 50%.

Đáng chú ý, hơn một nửa các cơ quan báo chí đã xây dựng chiến lược số hóa, cho thấy sự chuẩn bị nghiêm túc cho tương lai. Ứng dụng AI trong báo chí Việt Nam hiện vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu, với khoảng 25% cơ quan báo chí đang triển khai AI trong các hoạt động vận hành, đặc biệt là khâu sản xuất tin tức.

Bên cạnh đó, khoảng 35% phóng viên đã sử dụng các công cụ số, bao gồm AI, trong công việc hàng ngày. Với tầm nhìn dài hạn, mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 90% cơ quan báo chí sẽ sở hữu nền tảng phân tích và xử lý dữ liệu tập trung, đồng thời ứng dụng AI để tối ưu hóa toàn bộ hoạt động.

Với sự lạc quan về tương lai, ông Lê Anh Văn cho rằng Việt Nam đang có trong tay cơ hội hiếm có để ứng dụng AI và Big Data, đặt nền móng cho sự ra đời của những tòa soạn thông minh, nơi mọi quy trình làm việc được tối ưu hóa, từ sản xuất đến phân phối và tương tác với công chúng.

Theo ông Lê Anh Văn, AI sẽ đóng vai trò như một công cụ hỗ trợ đắc lực trong mọi khâu, từ bóc băng phỏng vấn tự động, tối ưu hóa quy trình xuất bản (biên tập, định dạng, kiểm lỗi, dịch thuật), tăng cường hiệu quả marketing (tối ưu SEO, tạo metadata), hỗ trợ dịch thuật đa ngôn ngữ, kiểm duyệt nội dung tự động, bảo vệ bản quyền nội dung và thậm chí tạo ra MC ảo.

"Tất cả những ứng dụng này sẽ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, nâng cao hiệu suất và mở rộng phạm vi tiếp cận của nội dung", ông Văn nhấn mạnh.

Tương tác tăng 5 lần, người dùng tăng 4 lần

Một trong những lợi ích then chốt mà AI và Big Data mang lại cho ngành truyền thông, theo ông Lê Anh Văn, chính là khả năng cá nhân hóa sâu sắc trải nghiệm của độc giả. Ông giải thích rằng AI và Big Data sẽ trang bị cho các cơ quan báo chí khả năng thấu hiểu tường tận hành vi và sở thích của từng độc giả thông qua quá trình phân tích dữ liệu chuyên sâu.

Từ sự hiểu biết này, các đơn vị có thể tạo ra nội dung đa dạng về hình thức (ví dụ như chuyển văn bản thành giọng nói), đưa ra những gợi ý nội dung thông minh và điều chỉnh giao diện cũng như trải nghiệm một cách cá nhân hóa, giúp độc giả dễ dàng tiếp cận thông tin phù hợp nhất với nhu cầu riêng của họ.

Ông Văn nhấn mạnh rằng việc cá nhân hóa này không chỉ "tăng cường sự gắn kết của độc giả mà còn mở ra cơ hội tăng doanh thu từ quảng cáo và các dịch vụ kèm theo".

Ông làm rõ thêm rằng AI và Big Data sẽ đi sâu vào việc phân tích hành vi đọc của từng cá nhân, từ đó đưa ra những gợi ý thông minh và tối ưu hóa tương tác bằng cách gửi thông tin chính xác đến đúng người và vào đúng thời điểm.

Hệ thống VNPT GPS (GenerativeAI Personalized System) được ông Lê Anh Văn giới thiệu như một minh chứng điển hình cho khả năng này, có khả năng cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng theo thời gian thực, đồng thời đánh giá và dự đoán mức độ ưa thích của khách hàng đối với nội dung số dựa trên lịch sử tương tác của họ.

"Những lợi ích to lớn từ việc ứng dụng AI và Big Data trong việc cá nhân hóa trải nghiệm đã được chứng minh bằng những con số ấn tượng, bao gồm việc tăng gấp 5 lần số lượng tương tác với bài viết, tăng gấp 4 lần số người dùng tương tác trên phần đề xuất nội dung và giảm một nửa thời gian người dùng tìm kiếm được nội dung phù hợp", ông Văn cho biết.

6 trụ cột chiến lược AI

Để hiện thực hóa những lợi ích to lớn mà AI và Big Data hứa hẹn, "các cơ quan báo chí Việt Nam buộc phải xây dựng một chiến lược thích ứng sắc bén và toàn diện", ông Lê Anh Văn nhấn mạnh. Theo ông, chìa khóa để không bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua công nghệ này nằm ở việc chủ động làm chủ AI ngay từ bây giờ.

"Không thể chần chừ, các cơ quan báo chí Việt Nam cần ưu tiên công tác chuyển đổi số một cách triệt để", ông khẳng định. Điều này đồng nghĩa với việc hiện đại hóa và thông minh hóa tòa soạn bằng việc triển khai AI và Big Data một cách bài bản, có chiến lược và lộ trình rõ ràng, dứt khoát chuyển mình từ mô hình 'hội tụ' sang 'thông minh' thực thụ.

Song song đó, đào tạo kỹ năng AI cho đội ngũ nhân sự là một yêu cầu sống còn để họ không chỉ làm chủ công nghệ mà còn khai thác tối đa sức mạnh của nó, loại bỏ nguy cơ lạc hậu. Cần quán triệt nhận thức về AI như một cộng sự đắc lực, nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc.

Ông Văn cũng chỉ rõ, việc hợp tác chiến lược với các công ty công nghệ để phát triển những công cụ và ứng dụng AI chuyên biệt cho ngành báo chí sẽ là đòn bẩy để tăng cường năng lực công nghệ và tạo ra những sản phẩm đột phá.

"Cập nhật liên tục những tiến bộ công nghệ mới nhất là mệnh lệnh để duy trì vị thế cạnh tranh. Hơn nữa, việc thiết lập một hệ thống quy tắc đạo đức nghiêm ngặt trong việc sử dụng AI là nền tảng để đảm bảo sự phát triển lành mạnh và trách nhiệm của công nghệ này trong lĩnh vực thông tin", ông Văn nhấn mạnh.