Hàng nghìn người dân đã đổ ra đường khắp thành phố lớn nhất Myanmar Yangon vào cuối ngày thứ Hai (8/3), bất chấp lệnh giới nghiêm hàng đêm để thể hiện sự ủng hộ đối với khoảng 200 người biểu tình bị lực lượng an ninh bao vây tại một quận trung tâm vào sáng cùng ngày.

Bế tắc diễn ra sau các động thái của quân đội vào Chủ nhật nhằm chiếm các bệnh viện, khuôn viên trường học ở Yangon cùng bốn thành phố khác trong đó có Mandalay, thành phố lớn thứ hai.

Đài truyền hình nhà nước MRTV cho biết lực lượng an ninh đang thiết lập sự hiện diện tại các bệnh viện và trường đại học như một phần của nỗ lực "thực thi luật pháp". Nhưng một số nhà phân tích bao gồm trang tin tức The Irrawaddy mô tả động thái này là một sự thay đổi trong chiến lược nhằm thiết lập một mạng lưới các cơ sở đô thị trung tâm để đàn áp phong trào bất tuân dân sự ngày càng gia tăng trong việc tiếp cận các cơ sở y tế và giáo dục và cung cấp bệ phóng cho các hoạt động.

Sự bế tắc vào đêm thứ Hai (8/3) xảy ra khi đại sứ Myanmar tại Vương quốc Anh, Kyaw Zwar Minn kêu gọi thả Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi và Tổng thống Win Myint.

"Câu trả lời cho cuộc khủng hoảng hiện tại chỉ có thể nằm ở bàn đàm phán", Đại sứ cho biết một tuyên bố trên trang Facebook của Đại sứ quán đề cập rằng ông đã tham khảo ý kiến ​​và đồng ý với Ngoại trưởng Anh Dominic Raab và Bộ trưởng Châu Á Nigel Adams.

Tuyên bố của ông sau lời tố cáo ngày 26 tháng 2 về cuộc đảo chính của đồng nghiệp của mình là đại sứ Myanmar Kyaw Moe Tun tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York.

Không giống như người đồng cấp Liên Hợp Quốc, Kyaw Zwar Minn không ủng hộ Ủy ban ủng hộ dân chủ để đại diện cho Pyidaungsu Hluttaw, được thành lập bởi một số nghị sĩ được bầu trong cuộc bầu cử ngày 8 tháng 11. Nhưng bằng lập trường của mình, Kyaw Zwar Minn, người được biết đến như một người bảo thủ từng phục vụ các chế độ quân sự trong quá khứ và cho đến nay vẫn chưa lên tiếng, có thể sẽ tác động đến các đồng nghiệp ngoại giao của mình và thúc đẩy phong trào bất tuân dân sự ở Myanmar.

Cũng trong ngày thứ Hai, đài truyền hình MRTV đã thông báo về việc buộc đóng cửa năm ấn phẩm địa phương nổi bật đã bị thu hồi giấy phép. Cảnh sát cho biết đã đột kích vào văn phòng của một trong số họ, Myanmar Now, để tìm tài liệu và tập tin máy tính.

Trong một diễn biến khác, lãnh đạo quân đội Min Aung Hlaing cho biết trên truyền hình nhà nước rằng việc giam giữ Sean Turnell, một nhà kinh tế và cố vấn tài chính người Australia trong quá trình lật đổ nhà lãnh đạo trên thực tế Suu Kyi, đã dẫn đến "phát hiện thông tin tài chính bí mật của nhà nước". 

Cố vấn kinh tế nổi tiếng cho chính phủ bà Suu Kyi, Turnell đã bị bắt giữ vào ngày 6 tháng 2, vài ngày sau cuộc đảo chính. Một nhà phân tích cho biết thông báo hôm thứ Hai cho thấy Turnell sẽ bị giam giữ "lâu hơn nhiều so với suy nghĩ ban đầu", vì các cáo buộc liên quan đến tội danh bị cáo buộc.

Quan điểm đó được củng cố bởi thông báo của Australia hôm thứ Hai rằng họ đã đình chỉ tất cả viện trợ nước ngoài và hợp tác quốc phòng với Myanmar. Về hợp tác quốc phòng, Australia đã chi 1,48 tỉ đô la Australia (1,13 tỉ đô la Mỹ) trong 5 năm qua và ngân sách chi 361.000 đô la Australia trong giai đoạn 2020-21, trong khi dành 91 triệu đô la Australia cho hỗ trợ phát triển chính thức cho Myanmar trong năm nay, theo số liệu của chính phủ Australia. Các nhà phân tích coi quyết định đình chỉ tất cả viện trợ và hợp tác quân sự là một dấu hiệu cho thấy việc giam giữ Turnell có thể là vô thời hạn và bạo lực nhiều hơn chống lại những người biểu tình là không thể tránh khỏi.

Trong tuyên bố của mình, nhà lãnh đạo quân đội cho biết Turnell đã bị chặn lại khi "cố gắng chạy trốn khỏi đất nước" và sẽ phải đối mặt với hành động pháp lý liên quan đến "thông tin tài chính bí mật của nhà nước".

Vào đêm thứ Hai, cảnh sát bắt giữ khoảng 200 người biểu tình chủ yếu là thanh niên ở quận Sanchaung phía tây Yangon đã làm dấy lên lo ngại về một vụ thảm sát. Hàng nghìn người biểu tình đã đổ ra đường khắp thành phố vào ban đêm, bất chấp lệnh giới nghiêm của quân đội, để bày tỏ sự ủng hộ đối với những người biểu tình bị bắt giữ. Tiếng súng đã được nghe thấy vào ban đêm.

Trong một tuyên bố đưa ra vào cuối ngày thứ Hai, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Myanmar kêu gọi lực lượng an ninh "rút lui và cho phép mọi người về nhà an toàn". Văn phòng Liên hợp quốc tại Myanmar và đại sứ quán Anh cũng đưa ra các kháng nghị tương tự.

Chiến dịch trấn áp của quân đội hôm thứ Hai đã khiến ít nhất ba người thiệt mạng, trong đó có hai người ở thị trấn phía bắc Myitkyina và một người ở vùng đồng bằng Irrawaddy phía tây Yangon.

Không rõ có bao nhiêu binh lính và cảnh sát đã ở lại bên trong các khu bệnh viện bị chiếm đóng qua đêm. Một người bán hàng rong 40 tuổi gần Bệnh viện Đa khoa Đông Yangon, một trong những bệnh viện công do quân đội chiếm đóng, đã chứng kiến ​​sự xuất hiện của các nhân viên có vũ trang vào tối Chủ nhật. Cô nói với Nikkei Asia: “Tôi thấy hơn 10 xe tải chở đầy nhân viên lực lượng an ninh đến khu bệnh viện vào khoảng 7h30 tối".

Hầu hết các ngân hàng và doanh nghiệp đã đóng cửa vào thứ Hai và vận tải phần lớn vẫn bị đình chỉ do nhiều công ty trong và ngoài nước, cho biết họ đang tạm dừng hoạt động. Hãng vận tải khổng lồ A.P. Moller-Maersk của Đan Mạch, chuyên xử lý hàng hóa quan trọng ra vào Yangon, cho biết họ đã tạm ngừng mọi hoạt động trong ít nhất một tuần cho đến ngày 14 tháng 3, trong khi chờ xem xét thêm.

"Tình trạng bất ổn đang diễn ra ở Myanmar đang trở thành một thảm họa", Maersk cho biết trong một tuyên bố ngày 5 tháng 3, thông báo về quyết định này. 'Vì vậy, chúng ta cần phải có những hành động phù hợp, để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe tinh thần của mọi người.'

Các cuộc biểu tình và viễn cảnh một cuộc tổng đình công đã gây ra sự gián đoạn kinh tế trên diện rộng.

Các liên đoàn lao động lớn ở Myanmar đã kêu gọi mở rộng phong trào tới mọi người lao động. Tiếp tục hoạt động kinh tế và kinh doanh như bình thường "sẽ chỉ có lợi cho quân đội khi họ kìm hãm sức lực của người dân Myanmar", Liên đoàn Công đoàn Myanmar viết trong một tuyên bố trên Facebook được 18 tổ chức lao động tán thành.

Chỉ số nhà quản trị mua hàng sản xuất do IHS Markit tổng hợp đã giảm xuống 27,7 cho tháng 2 từ 47,8 trong tháng 1, thấp hơn nhiều so với mốc 50 và thua xa các nền kinh tế Đông Nam Á khác.

Oxford Economics đã giảm dự báo tăng trưởng kinh tế thực tế của Myanmar trong năm nay xuống khoảng 2% từ mức 4,1%. Trong một báo cáo ngày 1 tháng 3, Moody's Investors Service cảnh báo rằng sự không chắc chắn do cuộc đảo chính "sẽ ngăn cản đầu tư nước ngoài và hỗ trợ trực tiếp nước ngoài, kìm hãm sự phục hồi kinh tế sau cú sốc đại dịch và có khả năng tăng trưởng dài hạn".