“Cuộc đua” tăng vốn tại các ngân hàng vẫn chưa đến hồi kết

Theo SSI Research, nhiều ngân hàng tư nhân (TCB, VPB, TPB,…) đã có những đợt tăng vốn đáng kể để cải thiện các chỉ tiêu an toàn vốn trong năm 2017-2018, trong khi các ngân hàng quốc doanh (VCB và BID) được tăng vốn trong năm 2019. Kể từ sau những đợt tăng vốn đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng tại các ngân hàng niêm yết đã vượt tốc độ tăng trưởng vốn chủ sở hữu. Đồng thời, toàn hệ thống bắt đầu áp dụng các tiêu chuẩn an toàn vốn nghiêm ngặt hơn theo Basel II từ 2019.

Do đó, các ngân hàng cần bộ đệm vốn lớn hơn để duy trì đà tăng trưởng hiện tại, trong khi vẫn đáp ứng biên độ an toàn vốn lớn hơn trong giai đoạn đại dịch.

Báo cáo của SSI Research cũng chỉ ra, năm 2021 có khoảng 16 ngân hàng lên kế hoạch tăng vốn điều lệ trong năm 2021 và đã được ĐHĐCĐ thông qua.

Cụ thể, vốn điều lệ tại các ngân hàng này theo kế hoạch tăng 82.700 tỷ đồng (tăng 31% so với năm 2020). Chiếm 75% con số này (tương đương 61.800 tỷ đồng) ước tính tăng thông qua phương án chia tách cổ phiếu.

Còn lại, số vốn khoảng 18.300 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 22%), được tăng từ phát hành riêng lẻ và/hoặc phát hành quyền mua cổ phiếu. Số ít sẽ được thông qua phát hành ESOP, với tổng giá trị khoảng 2.600 tỷ đồng (3%).

Từ 2020, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thắt chặt việc ngân hàng trả cổ tức tiền mặt. Thay vào đó, NHNN khuyến khích trả cổ tức cổ phiếu hoặc dùng nguồn lực để xử lý hết trái phiếu VAMC (Công ty Quản lý tài sản). Ngoại lệ duy nhất đối với việc trả cổ tức tiền mặt là đối với các ngân hàng quốc doanh (VCB, BID, CTG) do yêu cầu từ Kho bạc Nhà nước.

Mặt khác, cổ tức cổ phiếu của các ngân hàng quốc doanh trong năm 2021 được hỗ trợ bởi Nghị định 121/2020, cho phép Chính phủ bơm vốn vào các ngân hàng có tỷ lệ sở hữu Nhà nước trên 50%.

Cũng theo SSI Research, phần lớn việc phát hành mới cổ phiếu đã nằm trong kế hoạch trước đây. VIB và VPB đã đặt kế hoạch tăng vốn thông qua phát hành riêng lẻ trong 2018 - 2019. Tương tự, VCB và BID lên kế hoạch bán cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài sau đợt tăng vốn năm 2019. LPB tổ chức phát hành riêng lẻ trong năm 2020. Tất cả các kế hoạch này đều được tái khởi động lại trong năm nay.

Doanh nghiệp BĐS chú trọng phát hành tăng vốn chủ sở hữu

Trước khi Nghị định 81 được ban hành để điều chỉnh sức nóng về nhu cầu trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), việc phát hành là phương pháp được các công ty bất động sản ưa thích để tăng vốn trong năm 2020. Theo nghiên cứu của SSI Research, giá trị phát hành TPDN năm 2020 của các công ty bất động sản là 191.000 tỷ đồng, chiếm hơn 40% tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong năm. Từ đầu 2021 đến nay, giá trị phát hành mới của các công ty bất động sản đạt 53.000 tỷ đồng.

Năm 2021, thị trường chứng khoán thuận lợi hơn đối với top 20 cổ phiếu bất động sản dân cư lớn nhất. SSI Research cho biết có 7 công ty lên kế hoạch tăng vốn với số tiền dự kiến ban đầu là 18.700. tỷ đồng thông qua phát hành riêng lẻ, phát hành quyền mua cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi và 434 tỷ đồng thông qua cổ phiếu ESOP. Trong khi đó, phần còn lại là kế hoạch tăng vốn điều lệ thông qua cổ tức cổ phiếu.

So với năm ngoái khi mức tăng vốn chưa đáng kể, đạt khoảng 2.400 tỷ đồng (chủ yếu thông qua cổ tức cổ phiếu/ cổ phiếu thưởng), việc tăng vốn trong năm 2021 kể trên sẽ hỗ trợ đáng kể cho khả năng tăng trưởng trong trung hạn của các công ty. Hiện tại, với tâm lý thị trường tích cực, đây có thể là thời điểm thuận lợi để tăng vốn cổ phần.

Mới đây, Cen Land lên kế hoạch tăng vốn điều lệ thêm 1.056 tỷ đồng bằng cách phát hành thêm gần 106 triệu cổ phiếu, nâng vốn điều lệ lên hơn 2.000 tỷ đồng.

Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng - Tập đoàn DIC (DIC Corp) vừa thông qua việc triển khai phương án phát hành 75 triệu cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Thời gian thực hiện ngay sau khi nhận được chấp thuận từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Giá chào bán là 20.000đ/cp, tương ứng với số tiền cần huy động 1.500 tỷ đồng. Cổ phiếu sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong 1 năm.

CTCP Đầu tư Nam Long (NLG) lên kế hoạch phát hành riêng lẻ 60 triệu cổ phiếu, nguồn tiền thu về dự kiến khoảng 1.800 tỷ đồng nhằm đầu tư mở rộng quỹ đất.

Novaland cũng đã phát hành hơn 7 triệu cổ phiếu để chuyển đổi 92,6 trái phiếu, tương đương 18,5 triệu USD (426 tỷ đồng).

Ngành chứng khoán cũng lên kế hoạch mở rộng

5 công ty chứng khoán niêm yết lớn nhất đang lên kế hoạch tăng vốn, trong đó 6.400 tỷ đồng đến từ phát hành quyền mua cổ phiếu, phát hành riêng lẻ và/hoặc trái phiếu chuyển đổi và 813 tỷ đồng thông qua ESOP. SSI Research cho rằng, điều này giúp các công ty chứng khoán mở rộng hoạt động kinh doanh, đặc biệt là hoạt động cho vay ký quỹ với giới hạn theo luật định là hai lần vốn chủ sở hữu.

Đáng chú ý nhất là mới đây, SSI đã thông qua kế hoạch tăng vốn từ 6.459 tỷ đồng lên 11.000 tỷ đồng. Đây là kế hoạch tăng vốn điều lệ lớn nhất trong lịch sử hoạt động của doanh nghiệp này.

Dù vậy, SSI chưa phải là công ty chứng khoán tăng vốn nhiều nhất trong năm nay. Trước đó, Công ty CP Chứng khoán Bản Việt (VCI) vừa thông qua Nghị quyết tăng vốn với mức tăng gấp đôi từ mức 1.665 tỷ đồng lên 3.330 tỷ đồng.

Hàng loạt công ty khác như VNDirect, HCM, MBS, ORS,… cũng đồng loạt công bố kế hoạch tăng vốn trong thời gian tới.