Chiến lược mới của CDU

Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU/ CSU) của Đức đang thúc giục các thành viên bầu chọn lãnh đạo mới, sau khi ứng cử viên thủ tướng Armin Laschet của họ vừa giành kết quả tồi tệ trong cuộc tổng bầu cử Đức vào tháng 9 vừa rồi.

Laschet được chọn làm chủ tịch đảng này vào tháng 1 năm nay, rồi trở thành ứng cử viên thủ tướng vào tháng 4 sau đó. Ở cả hai cuộc bầu chọn nói trên, ông đều giành chiến thắng không thuyết phục, với các kết quả sít sao và đều theo cách truyền thống: 400.000 đảng viên bầu ra đại biểu cho việc lựa chọn.

Tuy nhiên, ở đợt bầu chọn lãnh đạo mới tới đây, CDU sẽ thực hiện việc bầu chọn bằng cách khác, khi các đảng viên sẽ trực tiếp đi bỏ phiếu để tìm ra người dẫn dắt đảng phái lớn nhất nước Đức này.

Ông Laschet vừa có một chiến dịch tranh cử được đánh giá khá kém cỏi, đặc biệt so với đối thủ Olaf Scholz từ Đảng Dân chủ Xã hội (SPD), qua đó dẫn tới rạn nứt trong ban lãnh đạo CDU. Laschet cũng bày tỏ sẵn sàng rút lui để nhường cơ hội cho những người khác.

Việc bầu trực tiếp người đứng đầu đảng không phải chưa từng xảy ra ở Đức, song thường được thực hiện bởi đảng SPD hơn. Cụ thể, SPD lần đầu cho phép các đảng viên bỏ phiếu trực tiếp lãnh đạo vào năm 1993. Họ đã chọn Rudolf Scharping thay cho Gerhard Schroeder.

Scharping trở thành ứng cử viên thủ tướng của SPD vào năm 1995, song tỏ ra lép vế trước Thủ tướng đương nhiệm khi đó là ông Helmut Kohl. SPD sau đó còn thua cả một số cuộc bầu cử cấp bang.

Đây được xem như một sai lầm của SPD khi mà thực tế cho thấy, Gerhard Schroeder nếu được giữ lại, mọi chuyện đã có thể khác. Như đã biết, sau này Schroeder đã chứng tỏ được ông là một nhà lãnh đạo tài ba, khi giành chức Thủ tướng Đức vào năm 1998.

Có thể phản tác dụng

Việc thay lãnh đạo trong bầu cử và việc để đảng viên trực tiếp bầu lãnh đạo không chỉ có ở Đức, mà đã từng xảy ra ở một số quốc gia châu Âu khác. Song kết quả cho thấy, đây là chiến lược không thực sự mang lại tác dụng.

Ví dụ, tại Anh vào năm 2014, Jeremy Corbyn được chọn lãnh đạo Đảng Lao động, với gần 60% số phiếu bầu. Cuộc bầu cử trực tiếp này mở rộng cho tất cả các đảng viên, dù mỗi người phải trả 3 bảng Anh (4,6 USD). Kết quả là Corbyn đã thất bại nặng nề trong cuộc tổng bầu cửa năm 2019 trước Đảng Bảo thủ do ông Boris Johnson dẫn đầu.

Một báo cáo sau đó cho thấy, chính sự quá nổi trội của Corbyn thông qua cuộc bầu chọn trực tiếp là nguyên nhân dẫn tới thất bại. Theo một thăm dò khi đó, có tới 67% cử tri Anh trên toàn quốc không tích Corbyn bởi những hình ảnh có phần ngạo mạn của ông thường xuyên xuất hiện trên truyền thông.

Có thể nhận thấy, việc CDU thay đổi lãnh đạo và cả cách thức chọn lãnh đạo - từ gián tiếp sang trực tiếp - một phần vì hy vọng có thể lật ngược thế cờ trong cuộc bầu cử Hạ viện Đức tới đây, phần khác muốn tìm ra một “người của công chúng” - hình ảnh mà ông Armin Laschet đã không thể hiện được trong cuộc tổng bầu cử vừa rồi (trong khi Olaf Scholz lại làm rất tốt).

Dẫu vậy, sự thay đổi nói trên cũng cho thấy sự chia rẽ trong nội bộ ban lãnh đạo CDU mà hầu hết người Đức đều nhận ra. Bởi vậy, chiến lược mới của CDU có thể sẽ phản tác dụng, khi mà rõ ràng không cử tri hay nghị sỹ nào muốn bầu cho một đảng đang rạn nứt nội bộ!