Việt Nam thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao trên thế giới

Trình bày Tờ trình Báo cáo tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 và dự kiến Kế hoạch 5 năm 2021-2025 trước Quốc hội sáng nay (22/7), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, với sự vào cuộc kịp thời của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, dưới sự lãnh đạo của Đảng, giám sát của Quốc hội, sự quản lý, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, về tổng thể, đất nước ta đã đạt được những thành tựu rất quan trọng, khá toàn diện, có nhiều dấu ấn nổi bật.

“Chúng ta đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp quyết liệt, chủ động, sáng tạo, kịp thời kiểm soát đại dịch Covid-19, khắc phục thiên tai, sự cố môi trường... được nhân dân tin tưởng, cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Trong tổng số 21 chỉ tiêu chủ yếu theo Nghị quyết số 142/2016/QH13 của Quốc hội, có 16 chỉ tiêu đạt và vượt, 05 chỉ tiêu không đạt”, ông Nguyễn Chí Dũng báo cáo.

Cũng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn với tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm đạt khoảng 6% (giai đoạn 2016-2019 đạt bình quân 6,8%), thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao trên thế giới, khu vực; chất lượng tăng trưởng được cải thiện, tiềm lực, quy mô và sức cạnh tranh của nền kinh tế được nâng lên. Quy mô nền kinh tế năm 2020 đạt 271,2 tỷ USD, tăng 1,4 lần so với cuối năm 2015.

Các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm, thu NSNN vượt kế hoạch; bội chi, nợ công giảm mạnh; kim ngạch xuất nhập khẩu đạt kỷ lục Năm 2020 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt khoảng 545 tỷ USD..

Cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng đạt kết quả tích cực, đúng hướng, thực chất. Hệ thống pháp luật cơ bản được hoàn thiện Nhiệm kỳ khóa XIV, Quốc hội đã thông qua 73 dự án Luật, 02 pháp lệnh; Chính phủ đã ban hành khoảng 737 Nghị định.

Kết cấu hạ tầng phát triển đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và hạ tầng đô thị lớn. An sinh xã hội cơ bản được bảo đảm. Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm mạnh; xây dựng nông thôn mới đạt được nhiều kết quả tích cực, vượt trước thời hạn hơn 2 năm. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế đi vào chiều sâu, thực chất hơn.

Theo ông Nguyễn Chí Dũng mục tiêu tổng quát và những chỉ tiêu chủ yếu trong Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025 đề ra 23 chỉ tiêu chủ yếu, tăng 02 chỉ tiêu so giai đoạn 2016-2020, với 08 chỉ tiêu về kinh tế, 09 chỉ tiêu về xã hội và 06 chỉ tiêu về môi trường. Một số chỉ tiêu quan trọng là: tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 5 năm khoảng 6,5-7%; đóng góp của TFP vào tăng trưởng đạt khoảng 45%; bội chi NSNN bình quân 3,7% GDP; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm 1-1,5%/năm; tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 95% dân số; tỷ lệ che phủ rừng ổn định ở mức 42%.

Ông Nguyễn Chí Dũng xin Quốc hội xem xét, cho ý kiến về: Đánh giá tình hình, kết quả, hạn chế, yếu kém, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong thực hiện kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2016-2020. Quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025. Xem xét, ban hành Nghị quyết về kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025.

Trình bày báo cáo thẩm tra về nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh (UBKT) cho biết, UBKT cơ bản đồng tình với các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu như đã nêu trong Báo cáo, đề nghị Chính phủ quán triệt bám sát Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Ông Vũ Hồng Thanh nêu rõ 9 nội dung mà Chính phủ cần quan tâm, cụ thể như sau:

1. Quy định cụ thể thời hạn, lộ trình thực hiện để phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ quan trọng như các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia; xử lý dứt điểm cơ cấu lại các ngân hàng mua bắt buộc, ngân hàng yếu kém; thực hiện tăng vốn điều lệ cho các NHTM nhà nước; xử lý dứt điểm các dự án thua lỗ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương, các dự án đầu tư hạ tầng thuộc ngành giao thông, đường sắt đô thị; rà soát, hoàn thiện hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật, đơn giá xây dựng, suất đầu tư xây dựng; đưa vào vận hành an toàn các dự án nguồn điện và lưới điện truyền tải theo đúng tiến độ; sắp xếp lại khối DNNN, các đơn vị sự nghiệp công lập, các công ty nông, lâm nghiệp; triển khai có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia.

2. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển; thực hiện 3 đột phá chiến lược; hoàn thiện hệ thống pháp luật; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi; chú trọng công tác tổ chức thực hiện, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật; khắc phục triệt để việc nợ đọng văn bản; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát. Sửa đổi, bổ sung pháp luật về NSNN và thuế; quản lý chặt chẽ các quỹ ngoài ngân sách; cắt giảm mạnh chi thường xuyên, nhất là chi hành chính.

Xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về quản lý đất đai, thị trường bất động sản, quản lý tài chính cho các đô thị lớn; quản lý, sử dụng nguồn thu; cơ chế kiểm soát vốn và quản trị doanh nghiệp nhà nước; quản lý, sử dụng hiệu quả tài chính công, tài sản công; các quy định pháp lý về hộ kinh doanh. Tổng kết, đánh giá cơ chế xã hội hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ sự nghiệp công lập. Hoàn thiện chính sách thương mại; khai thác có hiệu quả các hiệp định thương mại tự do, tiếp tục mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Nghiêm túc thực hiện quy định của pháp luật về đầu tư công, làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư. Xử lý dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản; cơ cấu lại nợ, xử lý nợ xấu phát sinh từ các dự án BOT, BT giao thông. Xây dựng khung chính sách, pháp luật hướng tới chính phủ số; đưa vào khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia. Xây dựng, thử nghiệm, hoàn thiện khung khổ pháp lý cho các mô hình kinh doanh mới ứng dụng công nghệ cao; hoạt động ngân hàng và xử lý nợ xấu. Thúc đẩy phát triển “tín dụng xanh”, “ngân hàng xanh”, tăng tỉ trọng vốn tín dụng ngân hàng đầu tư vào năng lượng tái tạo, năng lượng sạch.

3. Tập trung nguồn lực nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống dịch, đẩy nhanh thực hiện, triển khai chiến lược vắc-xin. Hoàn thiện chính sách, pháp luật về dân số gắn với xây dựng gia đình hạnh phúc. Xử lý dứt điểm tồn đọng về xác nhận, công nhận người có công với cách mạng. Bảo vệ, chăm sóc, phát triển hệ thống dịch vụ y tế cho người cao tuổi. Tăng cường giám sát, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về trẻ em; định hướng thông tin cho thanh niên, trẻ em trên môi trường mạng.

4. Phát huy mạnh mẽ giá trị văn hoá, con người Việt Nam và sức sáng tạo của mỗi cá nhân; đổi mới quản lý hoạt động văn hoá, quan tâm xây dựng các chuẩn mực văn hoá, đạo đức con người Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hoá. Xây dựng, triển khai Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam. Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh xây dựng thương hiệu hàng Việt Nam. Tăng cường công tác bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ, bảo hộ nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm nông nghiệp; xây dựng và phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Duy trì xếp hạng về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu thuộc nhóm 03 nước dẫn đầu ASEAN.

5. Đầu tư xây dựng, phát triển, quản lý quy hoạch đô thị theo hướng đồng bộ, thông minh, xanh, sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên và nguồn lực, hài hoà giữa bảo tồn và phát triển. Đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp, phát triển kinh tế gắn với xây dựng nông thôn mới và xu hướng phát triển đô thị hóa nông thôn. Tăng cường năng lực hệ thống hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu; thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững theo Chương trình Nghị sự 2030 của Liên Hợp quốc; thực hiện theo lộ trình cắt giảm phát thải vào năm 2030 theo cam kết.

6. Hoàn thiện thể chế và cơ chế quản lý giáo dục theo hướng hiện đại; nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý; phát triển cơ sở giáo dục đại học chất lượng cao; nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ… Tiếp tục nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, phát triển mạng lưới bệnh viện vệ tinh; khuyến khích hợp tác công tư, đầu tư tư nhân, cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu; phát triển mô hình bác sỹ gia đình; tăng cường đào tạo, đào tạo lại, luân phiên cán bộ y tế, chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới.

 7. Đổi mới mạnh mẽ lề lối, phương thức làm việc các cơ quan hành chính nhà nước; xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng. Phấn đấu đến năm 2025 thuộc nhóm 04 nước dẫn đầu ASEAN trong xếp hạng Chính phủ điện tử. Thúc đẩy phát triển, nghiên cứu, ban hành quy chế phối hợp điều hành các vùng, liên vùng; phát huy vai trò động lực của các vùng kinh tế trọng điểm, các cực tăng trưởng, tạo ra các vùng động lực mới. Kiện toàn tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; xây dựng và phê duyệt quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính; mô hình tổ chức chính quyền đô thị trên phạm vi cả nước; đánh giá kết quả thực hiện các chính sách đặc thù cho các địa phương; cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Sớm triển khai thực hiện cải cách chính sách, chế độ tiền lương. Cụ thể hóa quy định pháp luật về bảo vệ cán bộ đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

8. Tiếp tục đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; xử lý nghiêm các vụ án kinh tế, tham nhũng; ngăn chặn các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà người dân và doanh nghiệp; tăng cường đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm; khắc phục những hạn chế, tác động tiêu cực của mạng xã hội, đối phó hiệu quả với những thách thức an ninh sinh học, an ninh phi truyền thống. Tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo hoạt động đúng quy định; phòng ngừa, đấu tranh với những hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo.

9. Phát huy các lợi thế chính trị, đối ngoại để bảo vệ lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Làm tốt công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài và tranh thủ tối đa nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài. Quan tâm phát triển KTXH gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng biên giới, vùng biển, hải đảo. Theo dõi sát diễn biến tình hình biển Đông, kiên trì, kiên quyết bảo vệ các lợi ích chính đáng của Việt Nam.

Quốc Trần