Với độ cao 3046m so với mực nước biển, Ky Quan San (huyện Bát Xát, Lào Cai) đứng thứ 4 trong top 10 đỉnh núi cao nhất Việt Nam, sau Fansipan, Putaleng và Pusilung. 

Ky Quan San có tên gọi Bạch Mộc Lương Tử là tên gọi do các du khách đặt và đây là một sự nhầm lẫn sơ sót của dân trek (đi bộ đường dài) trước khi xem bản đồ chính xác, vì đỉnh núi này rất gần với đỉnh Bạch Mộc Lương (Pờ Ma Lung 2.967 m) thuộc Phong Thổ, Lai Châu.  

Ngày 7/4/2018, chính quyền huyện Bát Xát đã chính thức thay một chóp inox mới và gắn tên đỉnh là Ky Quan San, chính thức trả lại tên cho đỉnh núi này. Từ đó, cái tên Bạch Mộc Lương Tử không còn nữa. Tuy nhiên, trong giới thích leo núi vẫn truyền tai nhau cái tên Bạch Mộc Lương Tử như kỷ niệm về những hành trình chinh phục đáng nhớ.

Theo các trekker nhiều kinh nghiệm, thời điểm đẹp nhất để khám phá Ky Quan San là từ giữa tháng 9 đến tháng 4 năm sau, lúc này các tỉnh miền Bắc nước ta bước vào mùa khô, thời tiết mát mẻ, ít khi mưa. Đây cũng là khoảng thời gian mùa đông rất đẹp và hoàn hảo để leo núi. Nắng vàng nhẹ, trời khá xanh, những tầng ánh bạc, khiến bạn ngỡ như đang lạc trên 9 tầng mây. Nếu các du khách muốn “săn" biển mây bồng bềnh thì đây là cơ hội tuyệt vời cho các bạn đấy! 

Một điểm đặc biệt nữa, đó là khoảng thời gian từ tháng 12 đến tháng 1, Ky Quan San còn có “đặc sản” là tuyết. Nếu du khách chưa được ngắm tuyết rơi hay chạm vào tuyết lạnh giá thì đây sẽ là thời gian lý tưởng để trải nghiệm những điều trên. 

Trekking Ky Quan San có hai hướng chính đó là hướng từ Lào Cai và Lai Châu. Bên Lào Cai sẽ ảnh hưởng bởi gió Đông Bắc từ Trung Quốc, còn ở Lai Châu sẽ chịu ảnh hưởng của gió Tây Nam từ bên Lào. Bởi vì, 2 mặt của dãy Hoàng Liên Sơn chịu ảnh hưởng của hai luồng khí hậu khác nhau.

Ky Quan San được nhiều trekker yêu thích, bởi trong suốt dọc hành trình đi, cung đường trekking này đã tạo nên một sức hút vô cùng lớn. Phần nhiều, cả quá trình chinh phục núi Ky Quan San chỉ có đi lên và một chút ít đường bằng phẳng. Vì thế, hành trình sẽ chia làm 2 đoạn khá dài và mệt mỏi là đường dài (khoảng 2km), và dốc từ 1600m, có đoạn dốc tới 2100m.

Châm Anh, nữ trecker đến từ Thái Nguyên chia sẻ: “Ky Quan San là một dấu mốc quan trọng mà tôi muốn và đã chinh phục được trong năm 2023. Là con gái nên khi có kế hoạch hoàn thành cung này tôi đã phải luyện tập sức khỏe rất nhiều, vì hành trình này khá dài và tốn nhiều sức lực, nhiều đoạn dốc và đường đi cũng khá xấu. Thật may mắn là có sự ủng hộ của các thành viên trong đoàn, chúng tôi đã hoàn thành hành trình chinh phục đỉnh núi này”.

Anh Ngọc Đức, hướng dẫn viên du lịch có lưu ý rằng: “Đường đi lên Ky Quan San không hề dễ dàng, du khách phải băng qua nhiều ruộng ngô, bãi chăn trâu bò của người dân Mông bản địa, nên việc bạn bị dính bẩn trong bùn đất là điều khó tránh khỏi. Bạn còn phải vượt qua những đỉnh núi cao, những con đường dọc sống núi đá đầy cheo leo. Nhưng chinh phục được những điều đó thì hành trình của bạn rất đáng khâm phục rồi”.

“Bạn cần phải liên hệ trước để lấy giấy giới thiệu của Ban chỉ huy Quân sự tỉnh nếu đi theo hướng Lai Châu trước khi leo núi để tránh rắc rối khi gặp bộ đội biên phòng”, anh Đức chia sẻ thêm.

Thời gian để leo Ky Quan San trung bình thường hết từ 2-4 ngày. Trên đỉnh 2.100m có một lán trại duy nhất do nhóm porter xã Sàng Ma Sáo dựng lên để làm chỗ ăn uống, nghỉ ngơi giữa chặng cho khách. Các nhóm trekking chỉ có một lựa chọn là ngủ tại lán này nếu không kịp đến đỉnh núi vào ban ngày. Tại đây các đoàn trekking thường gọi điện để đặt trước đồ ăn và chỗ nghỉ. 

Từ lán trại lên đỉnh Ky Quan San, địa hình thay đổi sang các vách đá với độ dốc lên đến 65 độ. Du khách muốn leo lên phải bám vào các hốc đá và cây mọc hai bên.

Sự thử thách to lớn nhất đối với du khách có lẽ chính là chặng đường cuối lên Ky Quan San. Bởi lúc này, mọi người đều bị giảm thể lực rất nhiều. Việc vượt qua những vách đá dốc cheo leo đầy rêu phong hay xuyên qua cánh rừng già,... đều gây khó khăn với người leo núi. Nhưng từ đó, họ mới có thể hưởng “quả ngọt” dành cho những cố gắng gian khổ đã qua đến khi ngọn núi Ky Quan San dần dần hiện ra trước mắt.

Có lẽ, suốt cung leo Ky Quan San, du khách sẽ không khỏi đi từ bất ngờ này tới ngạc nhiên khác, bởi cảnh sắc quá đỗi hoang sơ, đẹp đẽ khi được thấy cánh rừng nguyên sinh với những cây cổ thụ rêu bám đầy thân. Hay đôi khi là cả những cây đỗ quyên già nở hoa đỏ rực rỡ, với sức sống mãnh liệt vẫn bám trụ vững chắc ở độ cao cả 3000m. 

Du khách cũng không khỏi cảm thán khi được lên tới đỉnh Ky Quan San, với biển mây bồng bềnh, mang đến cảm giác như được bay lơ lửng giữa bầu trời tưởng chừng như không thể với tới.

Với những vách đá chênh vênh, khổng lồ đan xen với những rừng trúc nguyên sơ, Ky Quan San được bao bọc bởi những khung cảnh tuyệt đẹp hùng vĩ giữa núi rừng Tây Bắc, là điểm khám phá và trải nghiệm không thể quên đối với mỗi du khách.