Quỹ bình ổn xăng dầu nên giao Nhà nước quản lý, không giao doanh nghiệp

Sáng 6/4, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với dự án Luật Giá (sửa đổi).

Thảo luận tại phiên họp, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) tán thành việc dự thảo Luật có quy định về mặt hàng bình ổn giá, trong trường hợp đặc biệt thì không giao cho Chính phủ, mà giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định các mặt hàng theo đề xuất của Chính phủ để đảm bảo khách quan. Giá là vấn đề tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp, do đó cần quy định cụ thể ngay trong luật để đảm bảo công khai, minh bạch, hạn chế sự can thiệp của nhà nước.

Đối với Quỹ bình ổn xăng dầu, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng, nên giao Nhà nước, đặc biệt là Bộ Tài chính quản lý; không giao doanh nghiệp, để đảm bảo tính công bằng. Chính phủ cũng cần nghiên cứu để có phương pháp quản lý tốt hơn. Về lâu dài, cần có lộ trình để dần đảm bảo giá xăng dầu được điều chỉnh hợp lý theo giá thị trường.

Về vấn đề định giá, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa nhấn mạnh, đây là nội dung rất quan trọng, thời gian qua có nhiều vấn đề nóng liên quan đến định giá, nhưng áp dụng pháp luật, các cơ quan chuyên môn phải tham gia tích cực, còn Bộ Tài chính chỉ ở vai trò hỗ trợ. Đại biểu đề nghị cần có quy định để giúp Bộ Tài chính tham gia sâu hơn vào công tác này.

Về giá trần dịch vụ hàng không, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng cần có quy định cả về giá tối thiểu và giá tối đa, để đảm bảo môi trường cạnh tranh bình đẳng lành mạnh giữa các hãng hàng không, đảm bảo lợi ích của người dân.

Cũng quan tâm đến vấn đề công bằng, minh bạch trong quy định về quỹ bình ổn giá, Đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai (Đắk Nông) cho biết: Về quỹ bình ổn giá, dự thảo luật quy định theo hướng đây là một trong các biện pháp bình ổn giá, không quy định điều khoản riêng về nội dung này. Đại biểu tán thành với quy định trong dự thảo Luật, tuy nhiên quá trình thực hiện cần có sự đổi mới để đảm bảo tính công bằng, minh bạch khi áp dụng luật.

Về định giá hàng hóa dịch vụ, dự thảo Luật đã bổ sung thêm một số hàng hóa do nhà nước định giá. Đại biểu Quốc hội Dương Khắc Mai đề nghị thuyết minh thêm, làm rõ nguyên nhân của việc bổ sung các loại hàng này vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá. Tán thành với việc bổ sung thêm các mặt hàng trong danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá, đại biểu cho rằng cần rà soát lại tên của các loại mặt hàng để đảm bảo tính chính xác, đồng bộ.

Đối với nội dung quản lý nhà nước về giá, đại biểu đề nghị chỉnh lý tên Chương 3 thành “Quản lý Nhà nước về giá”. Trong nội dung chương này có nhiều ý trùng lặp, đặc biệt về trách nhiệm của các bộ, ngành, cơ quan. Do vậy, cần rà soát, loại bỏ các nội dung trùng lặp, đồng thời nghiên cứu kỹ lưỡng về trách nhiệm của các bộ ngành đảm bảo hợp lý, khả thi.

Cần rõ cơ chế quản lý vận hành quỹ bình ổn giá một cách công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích

Phát biểu tại hội trường, Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) nhìn nhận: Quy định về Quỹ bình ổn giá là cần thiết nhưng cần có quy định rõ cơ chế quản lý, vận hành quỹ này một cách công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích 3 bên là Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ dẫn chứng Quỹ bình ổn giá xăng dầu vừa qua có nhiều bất cập. Đây là quỹ ngoài ngân sách, được trích lập và sử dụng bởi doanh nghiệp nhưng lại theo quyết định của cơ quan Nhà nước là Bộ Công Thương. Quỹ này thực chất là sử dụng tiền của dân nhưng quản lý lại bởi doanh nghiệp trích lập, do đó khó bảo đảm công khai, minh bạch, rõ ràng. Đại biểu cho rằng, để quản lý Nhà nước can thiệp bằng công cụ chính sách và bằng dự trữ Nhà nước là điều cần phải được xem xét nghiêm túc.

Về danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá, Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ đề nghị rà soát kỹ và đánh giá tác động kỹ với danh mục này. Đại biểu chỉ rõ thực tiễn đã có những mặt hàng rất thiết yếu, ảnh hưởng đến an sinh xã hội nhưng lại không đưa vào danh mục.

Về hội đồng thẩm định giá, theo Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ phải quy định thật rõ. Đại biểu đặt vấn đề thành viên Hội đồng thẩm trả giá ngoài 50% có bằng cấp, chứng chỉ liệu đã đủ tiêu chuẩn chưa. Do đó, phải quy định về thành phần Hội đồng thẩm định giá để có thể an tâm về chất lượng của Hội đồng thẩm định giá.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ đề nghị cân nhắc đến quy định về giá trị thương hiệu. Theo đó, cần có một nghiên cứu về định giá thương hiệu. Thực tế trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước do chưa chú trọng, chưa có quy định cụ thể đến giá của thương hiệu dẫn đến thất thoát. Do đó, trong lần sửa đổi Luật này cần có quy định rõ.