Bên cạnh những lợi ích từ sự phát triển này, cũng có những bất cập, lợi dụng những tiện ích của mạng xã hội, các thế lực phản động, thù địch đã đăng tải rất nhiều thông tin xấu độc, bịa đặt, bóp méo sự thật, đổi trắng thay đen, làm lẫn lộn đúng sai, thật giả; hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu, phân tích và định hướng dư luận bằng luận điệu sai trái. Gần đây nhất trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 thì trên mạng xã hội lại xuất hiện nhiều thông tin giả, làm ảnh hưởng đến công tác kiểm soát phòng, chống dịch bệnh. Đặc biệt, trước mỗi kỳ đại hội Đảng bộ các cấp, Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng, các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, phản động lại đẩy mạnh những hoạt động công kích chống phá cách mạng Việt Nam. Trong đó, việc đưa những thông tin giả, tin đồn thất thiệt hòng bóp méo sự thật, xuyên tạc, gây rối tình hình đất nước; kích động, chia rẽ nội bộ, bôi nhọ lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã tác động tiêu cực đến tình hình tư tưởng, dư luận xã hội, gây nghi ngờ, gieo rắc sự hoang mang, dao động, làm giảm sút lòng tin của một bộ phận cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ.

Tin giả, xấu độc mang mục đích chống phá

Tin giả, tin đồn thất thiệt, tin xấu độc là những thông tin, tin đồn không có thật, sai sự thật, bịa đặt, những tin đồn chưa được lý giải, kiểm chứng về một sự kiện, hiện tượng, tình huống, hay vấn đề mà công chúng quan tâm. Bản chất của những thông tin giả, tin đồn thất thiệt mang ý nghĩa tiêu cực, thiếu chính xác hoặc bịa đặt, được sử dụng nhằm phục vụ cho mục đích xấu, gây rối, chống phá đảng, Nhà nước và chế độ ta.

Thời gian qua, các thế lực thù địch, phần tử cơ hội, phản động triệt để lợi dụng các phương tiện truyền thông, mạng xã hội như: Twitter, Facebook, Zalo, Youtube… để thực hiện nhiều phương thức, thủ đoạn tiến công nhằm tác động vào tư tưởng, tâm lý, tình cảm của đối tượng tiếp nhận, thông qua việc đưa ra các thông tin giả, tin đồn thất thiệt chống phá Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng. Trên internet, mạng xã hội và một số “diễn đàn”, các thế lực thù địch, phần tử cơ hội cố tình đưa nhiều thông tin sai lệch, xuyên tạc, đặc biệt là xuyên tạc về công tác chuẩn bị đại hội. Chúng ra sức thổi phồng, bóp méo, bịa đặt về những hạn chế, yếu kém của Đảng và Nhà nước ta, nhằm phủ nhận những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử trong sự nghiệp đổi mới. Chúng cố tình dựng chuyện, quy chụp rằng, việc chuẩn bị đại hội như là hoạt động thay cho đại hội, xuyên tạc quyền của các đại biểu dự đại hội, chúng tuyên truyền rằng việc thực hiện công tác quy hoạch và đào tạo cán bộ cốt cán cho Đại hội XIII là Ban Chấp hành Trung ương đã tước đi quyền tự do, dân chủ trong việc ứng cử, đề cử và bầu cử của các đại biểu dự Đại hội XIII.

Trong thời điểm các tổ chức đảng đang tích cực chuẩn bị đại hội ở cấp mình theo Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30-5-2019 của Bộ Chính trị, về Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, phản động càng tăng cường tung thông tin giả, tin đồn thất thiệt như các phe cánh trong Đảng đang thanh trừng lẫn nhau, xuyên tạc, bịa đặt về đời tư cá nhân, bôi nhọ thanh danh, uy tín của những cá nhân trong diện quy hoạch. Cùng với đó, chúng còn đưa ra những chứng cứ liên quan đến một số cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật, pháp luật và việc xử lý của chúng ta để chúng bôi nhọ chia rẽ sự đoàn kết trong các tổ chức đảng.

Nhìn chung, những chiêu trò chống phá của các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, phản động đối với đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng là những biểu hiện trên một số phương thức, thủ đoạn như viết thư ngỏ, kiến nghị gửi các cấp, rồi chúng rêu rao, đăng tải ở nhiều kênh thông tin không chính thống khác. Đây là con đường tán phát chủ yếu những thông tin giả, tin đồn thất thiệt. Bên cạnh đó, chúng dùng mạng xã hội, blog, website cá nhân, Facebook để tung ra những thông tin giả, tin đồn thất thiệt, tiêu cực, đi ngược với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước. Chúng trả lời phỏng vấn các đài, báo nước ngoài; trong đó, tập trung vào những nội dung xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, xuyên tạc thực tế tình hình đất nước, tình hình chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng. Chúng triệt để sử dụng thủ đoạn lấp lửng ra sức tung tin theo kiểu mưa dầm thấm lâu. Đặc biệt, chúng lợi dụng tâm lý cực đoan, định kiến của một bộ phận nhân dân, nhất là giới trẻ, để tán phát lên mạng nhiều thông tin sai sự thật; bình luận, nhìn nhận vấn đề có thật một cách méo mó, theo hướng có lợi cho mưu đồ chống phá của chúng; lợi dụng những sơ hở, thiếu sót trong quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội để cắt ghép quy kết, quy chụp theo ý đồ. Mục đích tung tin, tuyên truyền thật giả lẫn lộn, gây nhiễu loạn thông tin của chúng là nhằm làm cho người đọc, người xem thiếu bản lĩnh và kinh nghiệm dễ lầm tưởng, không nhận diện được sự việc nào đúng, sự việc nào sai trong ma trận thông tin giả.

Những tin giả, tin đồn thất thiệt chống phá Đại hội Đảng các cấp và Đại hội XIII của Đảng là do các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội, phản động đưa ra một cách có mục đích. Song, lại được một số người nhẹ dạ cả tin, thiếu bản lĩnh, mất cảnh giác, hoặc vì lý do nào đó mà vô tình hay cố ý tán phát, lan truyền. Trong quá trình sử dụng mạng xã hội, nếu không có nhận thức đầy đủ thì khi đăng tải, chia sẻ các thông tin, hình ảnh, video clip... có thể vô tình làm lộ, lọt bí mật Nhà nước, đồng thời dễ bị các đối tượng xấu lôi kéo tham gia vào các tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm, lô đề, cờ bạc, cá độ, vay nặng lãi, tham gia vào các hội kín, nhóm kín trên mạng xã hội dẫn đến vi phạm kỷ luật, pháp luật. Có nhiều người nghĩ rằng, mạng xã hội là môi trường ảo nên có thể tự do phát ngôn, tự do thông tin mà không phải chịu trách nhiệm. Đó là hành vi lệch chuẩn, vô hình chung tiếp tay cho các đối tượng chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ.

Lấy đẹp dẹp xấu

Xác định rõ báo chí chính thống phải là hạt nhân dẫn dắt thông tin, định hướng những thông tin đúng trên mạng xã hội, lấy cái đẹp dẹp cái xấu, lấy tích cực để đẩy lùi tiêu cực. Hệ thống báo chí cần thống nhất, phối hợp chặt chẽ, dự báo và lường trước mọi luận điệu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, thiếu thiện chí, để vừa làm chủ trận địa truyền thông vừa có đối sách thích hợp, nhanh chóng vạch trần và chứng minh, bác bỏ những thông tin giả, tin đồn thất thiệt. Thời gian qua, Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam đã quy định trách nhiệm của nhà báo khi tham gia mạng xã hội, có nhiều chủ trương, giải pháp trong quản lý, sử dụng mạng xã hội, phòng, chống sự xâm nhập, ảnh hưởng của các ấn phẩm văn hóa xấu độc trên các trang mạng xã hội vào cơ quan, đơn vị, các cơ quan báo chí trong nước cũng tích cực thực hiện. Qua đó đã góp phần ngăn chặn, đẩy lùi những ảnh hưởng tiêu cực của mạng xã hội, nâng cao bản lĩnh chính trị vững vàng cho cán bộ, đảng viên, phóng viên, nhà báo có khả năng miễn dịch với những thông tin xấu độc, xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, nhận biết phản bác các thông tin sai trái trên mạng xã hội. Tăng cường đăng tải những thông tin tốt, những gương người tốt việc tốt, những điển hình tiên tiến trên các phương tiện thông tin đại chúng chính thống nhằm đập tan âm mưu của các thế lực thù địch. 

Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí từ Trung ương đến địa phương đã tích cực tuyên truyền cho các tầng lớp nhân dân nhận rõ thông tin giả, tin đồn thất thiệt và tính chất nguy hại của nó. Trên cơ sở đó có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn sự tác động tiêu cực của nó đối với đời sống xã hội, đối với việc chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng. Việc chia sẻ, lan truyền những tin đồn thất thiệt, giật gân, nhằm mục đích câu like của không ít người trong cộng đồng mạng hiện nay để gây sự chú ý và nhận chia sẻ, bình luận của người khác thực sự gây nhiều nguy hại, tác động mạnh đến dư luận xã hội, vì thế, cần phải có giải pháp chấn chỉnh quyết liệt.

Nội dung tuyên truyền cần tập trung giáo dục cho cán bộ, đảng viên tinh thần cảnh giác cách mạng, năng lực nhận thức bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chống phá ta trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Hiểu rõ thực chất của hoạt động phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội như: Luật An ninh mạng và các chỉ thị, hướng dẫn, kết luận của Đảng, Nhà nước, về việc chỉ đạo, đấu tranh ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ, triệt phá tin giả, thông tin sai sự thật, xấu độc trên Internet, mạng xã hội. Định hướng cho cán bộ, đảng viên đăng tải, chia sẻ thông tin trên mạng xã hội và các văn bản khác có liên quan đến công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, bảo vệ bí mật của Đảng, Nhà nước.

Bên cạnh đó, trước sự tác động đa chiều của thông tin cần tiếp tục nâng cao khả năng miễn dịch cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, đặc biệt là lớp trẻ trước những thông tin giả, tin đồn thất thiệt về Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng. Nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, lý luận, nâng cao trình độ lý luận, trình độ nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân, để tạo sức đề kháng cần thiết trước tác động tiêu cực của những thông tin giả, tin đồn thất thiệt. Giáo dục, nâng cao trình độ, kiến thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân để nhận diện, phân biệt được đâu là tin thật, đâu là tin giả, tin độc hại, có bộ lọc khi tiếp cận những thông tin tiêu cực, thông tin giả, tin đồn thất thiệt. Làm cho mọi người dân thực sự bình tĩnh, tự mình có thể tự thẩm định, đánh giá các thông tin, tin theo những thông tin chính thống được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng của Đảng, Nhà nước và của các địa phương. Kiên quyết đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch. Mỗi cán bộ Đảng viên phải thể hiện trách nhiệm với chính bản thân mình và cộng đồng khi tiếp nhận những thông tin bất kỳ, không trở thành con rối tiếp tay cho kẻ xấu và các thế lực thù địch, phần tử cơ hội. Có nhận thức đúng đắn về sự cần thiết phải phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội, các tổ chức đảng cần lồng ghép nội dung phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội vào nghị quyết lãnh đạo hằng tháng, quý, năm; có thể ra nghị quyết chuyên đề về phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội. Với phương châm phòng là chính, việc đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội cần tăng cường tính toàn diện, cụ thể, thực tiễn, phải bảo đảm các yêu cầu: Khách quan, toàn diện, kết hợp hài hòa giữa nâng cao nhận thức, tư tưởng với xây dựng thái độ, hành vi sử dụng mạng xã hội. Xác định nội dung, hình thức, biện pháp phòng, chống, tránh dàn trải; kích thích tính tích cực, sáng tạo, tự phòng, chống của cán bộ, đảng viên; đồng thời phải luôn bổ sung, cập nhật những nội dung cần thiết đáp ứng yêu cầu phòng, chống thông tin xấu độc trên mạng xã hội. Chủ động, kịp thời đưa những thông tin chính thống, làm cho cán bộ, đảng viên và mọi người dân có cơ sở phân biệt và nhận rõ những thông tin giả, tin đồn thất thiệt, ngăn chặn tác động tiêu cực của nó. Chủ động thông tin đúng đắn, chính xác về Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng; cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, chủ động công khai, minh bạch thông tin những chủ trương chính sách trong giải quyết các vấn đề, nhất là những vấn đề có tính nhạy cảm.

Thực tiễn cho thấy, để tạo thuận lợi cho việc chống tin giả, cần củng cố, xây dựng một nền báo chí và truyền thông xã hội dân chủ, nhân văn, chuyên nghiệp và hiện đại. Thông tin càng cởi mở, việc kết nối thông tin trong xã hội tới mọi người dân luôn thông suốt, chúng ta càng có điều kiện để phòng, chống tin giả, tin xấu độc, bảo đảm thông tin chính thống giữ vững vai trò làm chủ, định hướng dư luận. Phát huy vai trò của báo chí chính thống trong phòng, chống tin giả, tin đồn thất thiệt trước Dfại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng. Thực hiện các biện pháp cụ thể để quản lý, giám sát, xử lý triệt để thông tin giả, tin đồn thất thiệt; tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng và tăng cường hiệu lực quản lý của Nhà nước. Phối hợp tốt với các nhà cung cấp thông tin, dịch vụ cung cấp dịch vụ từ nước ngoài ngăn chặn, xử lý các hành vi phạm pháp luật trên lãnh thổ của Việt Nam. Kịp thời đấu tranh kiên quyết, phê phán, phản bác mạnh mẽ với những bài viết có nội dung thông tin giả, tin đồn thất thiệt, thổi phồng, bóp méo, xuyên tạc sự thật, nhất là trên không gian mạng. Đối với những phần tử cơ hội, bất mãn trong nước, tùy từng trường hợp, các cơ quan chức năng cần có biện pháp trừng trị thích đáng, nghiêm minh... Các cơ quan chức năng cần chủ động nắm bắt diễn biến tình hình, nghiêm khắc xử lý mọi hành vi lợi dụng “dân chủ”, “nhân quyền” để phát tán tài liệu vu cáo, vu khống Ðảng và Nhà nước. Tăng cường công tác quản lý nội bộ, kịp thời đấu tranh và xử lý đối với những cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những phần tử cơ hội và mất mãn chính trị đưa ra thông tin giả, tin đồn thất thiệt tuyên truyền chống phá đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội XIII của Đảng. Thực hiện có nền nếp và chất lượng việc đấu tranh tự phê bình và phê bình, chủ động ngăn chặn, ngăn ngừa những biểu hiện cơ hội và bất mãn chính trị. Thực hiện có chất lượng và hiệu quả việc chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII theo tinh thần Chỉ thị số 35-CT/TƯ ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị. Và bằng cách lấy đẹp dẹp xấu từ chính những tấm gương người tốt việc tốt, những điển hình tiên tiến trực tiếp là những hành động đúng của cán bộ Đảng viên, những lãnh đạo chỉ đạo thành công Đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng sẽ phá tan mưu đồ chống phá, vô hiệu hóa tin giả, tin xấu độc.

Mai Chí Vũ