"Hãy loại bỏ mọi ảo tưởng và chuẩn bị chiến đấu", phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc PLA cho biết sau khi Trung Quốc cuối tuần trước cho máy bay chiến đấu bay qua đường trung tuyến ngăn cách với Đài Loan.

Điều này đi kèm với một đoạn video cho thấy các máy bay ném bom tầm xa của Trung Quốc đang thực hiện cuộc chạy thử nghiệm trên một đường băng có phần giống với đường băng đặt tại Căn cứ Không quân Anderson của Hoa Kỳ trên đảo Guam.

Rõ ràng nguy cơ chiến tranh đang gia tăng nhanh chóng, và Trung Quốc có thể đang có ý đồ đẩy căng thẳng lên cao hơn nữa. Vì vậy, Hoa Kỳ có thực sự đang xem xét chính thức công nhận Đài Loan hay không? Và nếu chính quyền Trump cố gắng làm như vậy, kết quả có thể xảy ra là gì?

Có những dấu hiệu chắc chắn cho thấy mối quan hệ ấm lên giữa Washington và Đài Bắc, với chuyến thăm ngoại giao cấp cao lần thứ hai của một quan chức Hoa Kỳ trong vài tháng trở lại đây.

Tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Keith Krach đã tham dự lễ tang của Lee Teng-hui, tổng thống được bầu một cách dân chủ đầu tiên của Đài Loan và tham gia một số cuộc họp cấp cao của chính phủ Đài Loan.

Điều này tiếp nối chuyến thăm Đài Loan vào tháng trước của Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ Alex Azar. Trung Quốc đã đáp trả cả hai chuyến thăm bằng 19 lần máy bay chiến đấu hoạt động riêng biệt, buộc Đài Loan phải điều máy bay chiến đấu của riêng mình và đặt các lực lượng phòng không trong tình trạng báo động cao.

Sau khi Tổng thống Đài Loan Thái cảnh báo rằng " Trung Quốc phải kiềm chế bản thân và không được kích động", tờ Global Times của Trung Quốc đã đăng dòng đáp trả trên MXH Twitter rằng Đài Loan đang "đùa với lửa".

Các bình luận từ Washington ngày càng trở nên hiếu chiến. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương David Stilwell cáo buộc Trung Quốc là "kẻ bắt nạt vô luật pháp", đồng thời nói thêm rằng mối quan hệ Hoa Kỳ-Đài Loan "không phải là một tập hợp con trong quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc."

Trong khi đó, Washington đang xem xét một gói mới gồm 7 hệ thống phòng thủ tiên tiến cho Đài Loan, bao gồm máy bay không người lái MQ-9B Reaper, tên lửa chống hạm và các hệ thống phòng không trên bộ tiên tiến hơn. Con số này cao nhất so với doanh số bán máy bay chiến đấu F-16, xe tăng M1A2T Abrams trước đây của chính quyền Trump, tên lửa phòng không di động Stinger và ngư lôi MK-48 tiên tiến.

Cuộc bầu cử sắp tới của Mỹ có khả năng làm gia tăng bất đồng giữa Trung Quốc và Mỹ, sẽ có một sự cám dỗ cho bất kỳ ai giành chiến thắng vào tháng 11 khi tiến gần hơn đến Đài Loan, và thậm chí xem xét chính thức công nhận Đài Bắc.

Điều này sẽ có tác động bùng nổ lên mối quan hệ Mỹ-Trung và có thể kích hoạt một hành động không thể lường trước từ Trung Quốc đối với hòn đảo này. Các sự kiện sau đó có thể dễ dàng vượt quá tầm kiểm soát, dẫn đến phản ứng quân sự của Hoa Kỳ trước bất kỳ hành động tấn công nào của Trung Quốc vào Đài Loan.

Hãy đề phòng các hành động khác của Hoa Kỳ có thể gây phản cảm với Bắc Kinh, bao gồm các chuyến thăm chính thức cấp cao mới tới Đài Loan; việc chuyển các máy bay chiến đấu tiên tiến hơn đến Guam; các biện pháp trừng phạt hơn nữa của Hoa Kỳ can thiệp vào quyền truy cập vi mạch của Trung Quốc; hoặc bổ sung các biện pháp trừng phạt nhằm vào cá nhân các quan chức Trung Quốc và gia đình của họ.

Tổng hợp lại, những hành động như vậy có thể thuyết phục Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng đã đến lúc cần có nhiều hành động quân sự xuyên eo biển hơn. 

Ngoài kiểu máy bay chiến đấu xuyên eo biển được thấy vào cuối tuần trước, các hành động quân sự khác có thể dưới hình thức một cuộc tập trận quan trọng của quân đội Trung Quốc ở vùng biển xung quanh Đài Loan; tấn công mạng nhằm vào các mạng xã hội chủ chốt trên đảo; tăng cường hoạt động của tàu ngầm ở vùng biển ngoài khơi Đài Loan; và các cuộc tấn công quân sự chống lại các đảo kênh bao gồm Quemoy, Matsu và Penghu.

Lực lượng bảo vệ bờ biển và hạm đội đánh cá của Trung Quốc cũng có thể là một nhân tố ở vùng biển xung quanh hòn đảo, tiến hành giám sát và tấn công chiến tranh điện tử, tất cả đều đi kèm với một chiến dịch ngoại giao và thông tin công khai quan trọng.

Thế giới sẽ phản ứng như thế nào? Có thể sẽ có sự kết hợp của các hoạt động tình báo hỗ trợ; phản đối ngoại giao tại Liên hợp quốc; một chiến dịch gây ảnh hưởng trên toàn thế giới để lên án hành động xâm lược của Trung Quốc; trừng phạt kinh tế đối với hàng hóa Trung Quốc; hỗ trợ quân sự hoàn toàn của Hoa Kỳ cho Đài Loan; và các đợt phản kích phòng thủ của Mỹ từ đảo Guam hoặc thậm chí từ các căn cứ của Đài Loan. Sự can thiệp của hải quân và việc triển khai binh lính trên bộ sẽ khó có khả năng dẫn đến chiến tranh quyền lực lớn, điều mà cả hai bên sẽ cố gắng tránh.

Tóm lại, việc Hoa Kỳ công nhận Đài Loan về mặt ngoại giao nếu trở thành hiện thực sẽ gây ra những hậu quả khó lường và cực kỳ nguy hiểm đối với cả hai quốc gia, khu vực và tất nhiên đối với Đài Loan. Đây là điều mà không một ai muốn nó xảy ra khi những hậu quả để lại cho thế giới là rất khôn lường.

Hoàng Long