“Chúng tôi đói, khát và rét”

Số người chết vì trận động đất, xảy ra vào sáng sớm thứ Hai, đã lên tới 20.000 ở cả 2 quốc gia nói trên. Con số này đã vượt qua con số hơn 17.000 người thiệt mạng vào năm 1999 khi một trận động đất mạnh tương tự tấn công vùng Tây Bắc đông dân cư hơn của Thổ Nhĩ Kỳ.

Vào thứ Năm, đoàn xe đầu tiên của Liên hợp quốc chở hàng viện trợ cho người dân Syria sau rất nhiều khó khăn đã vượt qua biên giới từ Thổ Nhĩ Kỳ, ba ngày kể từ khi trận động đất xảy ra.

Tại tỉnh Idlib của Syria, Munira Mohammad, một bà mẹ 4 con đã chạy trốn khỏi Aleppo sau trận động đất, cho biết: "Ở đây toàn là trẻ em, chúng tôi đói, khát và rét, đêm qua chúng tôi không thể ngủ được vì trời quá lạnh".

Hàng trăm nghìn người ở cả hai quốc gia đã bị mất nhà cửa vào giữa mùa đông. Nhiều người đã cắm trại trong những nơi trú ẩn tạm thời trong bãi đậu xe siêu thị, nhà thờ Hồi giáo, ven đường hoặc giữa đống đổ nát, cũng đang tuyệt vọng vì thiếu thức ăn, nước uống và đồ sưởi ấm.

Tại một trạm xăng gần thị trấn Kemalpasa của Thổ Nhĩ Kỳ, mọi người nhặt quần áo quyên góp trong các hộp các tông. Tại thành phố cảng Iskenderun, mọi người quây quần bên đống lửa trại bên vệ đường, trong các nhà để xe và nhà kho đổ nát.

Các nhà chức trách cho biết khoảng 6.500 tòa nhà ở Thổ Nhĩ Kỳ đã bị sập và vô số ngôi nhà khác bị hư hại trong vùng động đất, nơi có khoảng 13 triệu người sinh sống.

Tổng thống Tayyip Erdogan cho biết số người chết được xác nhận ở Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên 17.406 vào thứ Năm. Tại Syria, nơi đã bị tàn phá bởi gần 12 năm nội chiến, hơn 3.300 người đã thiệt mạng, theo số liệu của chính phủ và lực lượng cứu hộ ở vùng Tây Bắc nước này do quân nổi dậy kiểm soát.

Tại thị trấn Jandaris bị tàn phá của Syria, Ibrahim Khalil Menkaween đi bộ trên những con đường rải rác đống đổ nát, tay ôm một chiếc túi đựng thi thể màu trắng. Anh nói rằng anh ấy đã mất 7 thành viên trong gia đình, bao gồm vợ và 2 anh trai của anh ấy.

“Tôi đang giữ chiếc túi này sau khi họ mang các anh tôi, con trai của các anh ấy, vợ của hai anh trai và của tôi ra. Chúng tôi gói họ trong những chiếc túi này”, anh nói và cho biết thêm rằng: "Tình hình rất tồi tệ. Và tôi chưa thấy viện trợ".

Hàng chục triệu người đang cần giúp đỡ

Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết khoảng 13,5 triệu người bị ảnh hưởng trong một khu vực kéo dài khoảng 450 km từ Adana ở phía Tây đến Diyarbakir ở phía Đông. Tại Syria, người dân đã thiệt mạng ở tận phía Nam Hama, cách tâm chấn 250 km.

Tuy nhiên, vẫn còn một số dấu hiệu của hy vọng. Truyền hình Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối ngày thứ Tư cho thấy thêm một số người sống sót được giải cứu, bao gồm cả Abdulalim Muaini, người được kéo ra khỏi ngôi nhà bị sập của anh ở Hatay, nơi anh đã bị mắc kẹt từ thứ Hai bên cạnh người vợ đã chết của mình.

Các nhân viên cứu hộ đã kéo được một phụ nữ 60 tuổi tên là Meral Nakir từ đống đổ nát của một khu chung cư ở Malatya, 77 giờ sau trận động đất. Đi chân trần và khuôn mặt bầm tím, Nakir được quấn trong chăn và đưa đến xe cấp cứu đang chờ sẵn.

Một cậu bé hai tuổi đã được đội cứu hộ Romania và Ba Lan ở Hatay cũng được đưa ra khỏi đống đổ nát 79 giờ sau trận động đất, theo video do Tổ chức Cứu trợ Nhân đạo Thổ Nhĩ Kỳ (IHH) công bố hôm thứ Năm cho thấy. Cậu bé mặc áo len sọc đã khóc khi được nhẹ nhàng đưa ra khỏi cái hố nơi cậu bị mắc kẹt.

Nhiều người ở Thổ Nhĩ Kỳ đã phàn nàn về việc thiếu thiết bị, chuyên môn và sự hỗ trợ để giải cứu những người bị mắc kẹt - đôi khi ngay cả khi họ nghe thấy tiếng kêu cứu. Nỗ lực cứu trợ thậm chí còn bị chậm lại do con đường chính vào Antakya bị tắc nghẽn giao thông khi người dân tìm cách rời khỏi vùng thảm họa và các xe tải viện trợ tiến vào.

Tại Syria, các nỗ lực cứu trợ trở nên phức tạp do xung đột đã chia cắt đất nước và phá hủy cơ sở hạ tầng của nước này.

Đoàn xe cứu trợ của Liên hợp quốc đã tiến vào Syria tại cửa khẩu Bab Al Hawa - con đường huyết mạch để tiếp cận các khu vực do phe đối lập kiểm soát, nơi có khoảng 4 triệu người và vốn đang dựa vào viện trợ nhân đạo trước trận động đất.

Lực lượng phòng vệ dân sự Syria cho biết ít nhất 1.930 người đã thiệt mạng ở vùng Tây Bắc Syria do phe đối lập nắm giữ. El-Mostafa Benlamlih, quan chức viện trợ cấp cao của Liên hợp quốc tại Syria, cho biết 10,9 triệu người đã bị ảnh hưởng bởi thảm họa.

Đại sứ Syria tại Liên hợp quốc hôm thứ Tư thừa nhận chính phủ thiếu năng lực và trang thiết bị nhưng ông đổ lỗi cho chiến tranh và lệnh trừng phạt của phương Tây. Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã chủ trì các cuộc họp khẩn cấp về trận động đất, nhưng không có bài phát biểu nào trước công chúng.

Hoàng Anh (theo Reuters, AP)