Dừng khai thác phần công suất không được hưởng ưu đãi giá FIT

Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN mới đây đã thông báo dừng khai thác phần công suất không được hưởng ưu đãi giá FIT của 3 nhà máy điện thuộc sở hữu của Trung Nam Group.

Các nhà máy này gồm có: Nhà máy điện mặt trời tại xã Phước Minh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận kết hợp với đầu tư Trạm biến áp 500kV Thuận Nam và các đường dây 500kV, 220kV (gọi tắt là Dự án 450MW) của Trung Nam Group là dự án đầu tiên do doanh nghiệp tư nhân đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng.

Dự án có 277,88MW được hưởng giá điện 9,35 UScent/kWh, do nằm trong phạm vi 2.000MW công suất điện mặt trời tích lũy trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Phần công suất còn lại hơn 172MW chưa được xác định cơ chế giá.

2 nhà máy điện mặt trời Thiên Tân 1.2 và Thiên Tân 1.3 cũng dừng khai thác một phần công suất chưa có cơ chế giá, cho đến khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế giá điện cho phần công suất nằm ngoài 2.000MW tại tỉnh Ninh Thuận.

Ngay sau đó, Trung Nam Group cũng đã có công văn gửi Thủ tướng, cho rằng “dừng khai thác hoàn toàn phần công suất chưa xác định giá của dự án sẽ phá vỡ cam kết của nhà đầu tư đối với các tổ chức tài trợ vốn, gia tăng áp lực việc trả nợ vay” của công ty.

Vay hàng chục nghìn tỷ đầu tư năng lượng

Được biết, Trung Nam Group bắt đầu đầu tư vào điện mặt trời từ tháng 7/2018, khi khởi công xây dựng “siêu dự án” Nhà máy điện mặt trời Trung Nam tại tỉnh Ninh Thuận với diện tích 264 ha, tổng mức đầu tư 5.000 tỷ đồng. Dự án này có công suất thiết kế 204 MW, sản lượng điện tối đa khoảng 450 triệu kWh/năm.

Từ khi tuyên bố lấn sân sang mảng năng lượng tái tạo, Trung Nam Group đã liên tục tăng cường huy động vốn qua kênh trái phiếu. Tính trong 2 năm 2020 và 2021, tập đoàn này đã huy động khoảng 23.000 tỷ đồng từ trái phiếu, với lãi suất trung bình từ 9,5%/năm, kỳ tính lãi trung bình 3 - 6 tháng/lần.

Ngày 15/2 vừa qua, Trung Nam Group đã hợp tác với Ngân hàng TNHH một thành viên HSBC Việt Nam (HSBC Việt Nam) để tìm kiếm nguồn tài chính triển khai các dự án năng lượng tái tạo.

Ngoài HSBC, còn có thêm một ngân hàng hiện cũng đóng vai trò quan trọng trong cấp vốn và bảo lãnh phát hành trái phiếu để Trung Nam Group thực hiện nhiều dự án như Nhà máy Điện gió Trung Nam Đăk Lăk 1, Nhà máy Điện mặt trời Thuận Nam công suất 450MW tại Ninh Thuận, Nhà máy Điện gió Đông Hải 1 công suất 100MW tại Trà Vinh...

Đặc điểm của các dự án điện tái tạo là thời gian triển khai tương đối nhanh và đa phần các dự án có lãi ngay trong năm đầu tiên vận hành thương mại, do được hỗ trợ giá mua điện FIT từ Chính phủ. Các ngân hàng cũng ưu tiên cấp vốn giúp doanh nghiệp đầu tư vào năng lượng tái tạo, nhờ nguồn tiền trả từ bán điện khá đều đặn và lớn.

Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính ở mức cao của các thành viên trong hệ sinh thái Trung Nam Group tiềm ẩn không ít nguy cơ đối đặc biệt trong bối cảnh các ưu đãi về giá điện đang có sự thay đổi.

Lợi nhuận mỏng “như tờ” mang tính tượng trưng

Trung Nam Group tên đầy đủ là CTCP Đầu tư Xây dựng Trung Nam, được thành lập vào tháng 11/2004, trụ sở chính hiện đặt tại số 7A/68 Thành Thái, quận 10, TP. HCM (Toà nhà Trung Nam). Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện theo pháp luật là ông Nguyễn Tâm Thịnh (sinh năm 1973).

Năm 2020, Trung Nam Group ghi nhận doanh thu tăng vọt 58% so với cùng kỳ lên 10.285 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận thuần chỉ khiêm tốn ở mức 133 tỷ đồng, nhích nhẹ 7% so với năm trước. Như vậy, cứ 100 đồng doanh thu, tập đoàn này chỉ thu lời vỏn vẹn hơn 1 đồng chủ yếu do biên lãi gộp không cao.

Đáng chú ý, dù doanh thu tăng mạnh nhưng quy mô tài sản của Trung Nam Group đã bị thu hẹp đáng kể từ mức 33.728 tỷ đồng cuối năm 2019 xuống mức 21.486 tỷ đồng vào cuối năm 2020. Tương tự, nợ phải trả cũng được tiết giảm đến 15.363 tỷ đồng (tương ứng 56%) trong khi vốn chủ sở hữu lại tăng mạnh lên gần 10.300 tỷ đồng. Nhờ đó, tỷ lệ nợ phải trả/tổng tài sản đã giảm mạnh từ gần 78,7% xuống 52% vào thời điểm 31/12/2020.

Năm 2021, nhóm Trung Nam Group tiếp tục huy động 9.500 tỷ đồng trái phiếu, hầu hết các lô trái phiếu đều có kỳ tính lãi 3 hoặc 6 tháng/lần, lãi suất 9,5 - 11%/năm. Như vậy, chỉ riêng số lượng trái phiếu huy động trong năm 2021, mỗi lần trả lãi của Trung Nam Group sẽ rơi vào khoảng 500 tỷ đồng. Đây có thể là một trong những yếu tố ăn mòn lợi nhuận của Trung Nam Group.