Hôm thứ Sáu (8/10), cảnh sát Đức thông báo cuộc điều tra đã được tiến hành từ tháng 8. Trước đó, một bài báo trên tờ Der Spiegel cũng cho biết, giới chức Đức đang điều tra về ít nhất hai vụ việc, sau khi họ nhận được các bằng chứng do phía Mỹ cung cấp.

Khoảng 200 trường hợp mắc “hội chứng Havana” - được đặt tên như vậy vì các trường hợp đầu tiên được ghi nhận ở thủ đô Cuba vào năm 2016 - hiện đã được báo cáo trên khắp thế giới, với các trường hợp xảy ra ở Trung Quốc , Ấn Độ và thậm chí cả trên chính thủ đô nước Mỹ - Washington DC.

Sự việc bắt đầu hồi năm 2016 khi ít nhất 16 nhân viên tại đại sứ quán Mỹ ở Havana đã bị các vấn đề sức khỏe không rõ nguyên nhân, bao gồm mất thính giác, mà các quan chức tin rằng có thể do một thiết bị âm thanh bí mật gây ra.

Theo các chuyên gia hàng đầu của Mỹ trong lĩnh vực này, vũ khí siêu âm hoặc vi sóng có khả năng gây chấn thương não. Một công ty Mỹ từng chế tạo nguyên mẫu loại vũ khí như vậy cho lực lượng lính thủy đánh bộ vào năm 2004.

Loại vũ khí đó có tên là Medusa, được thiết kế để đủ nhỏ để vừa trong một chiếc ô tô và gây ra “hiệu ứng mất khả năng tạm thời” nhưng “có xác suất tử vong hoặc thương tật vĩnh viễn thấp”.

Tuy nhiên, do các vấn đề về đạo đức, việc thử nghiệm và sử dụng vũ khí siêu âm nói trên đã bị gác lại. Song các nhà nghiên cứu Mỹ cho biết, các đối thủ của họ chưa chắc đã làm như vậy.

“Hội chứng Havana” bao gồm một loạt các triệu chứng, như chóng mặt và buồn nôn trong thời gian ngắn, thậm chí có thể đau nửa đầu và mất trí nhớ về lâu dài.

Có một điểm chung là các nạn nhân của “hội chứng Havana” từ năm 2016 đến nay chủ yếu liên quan tới các quan chức ngoại giao và tình báo Mỹ trên thế giới. Ngoài ra, Canada đã báo cáo các nhân viên ngoại giao của họ cũng từng là nạn nhân. Áo mới đây cũng cho biết họ đang làm việc với Mỹ để điều tra một loạt vụ việc tương tự vừa xảy ra với các nhân viên đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Vienna.

CIA, Bộ ngoại giao Mỹ và Lầu Năm Góc đang tiến hành các cuộc điều tra. Cho đến nay, khoảng 100 nhân viên CIA đã bị tấn công bởi loại vũ khí này. Giám đốc CIA William Burns cho biết vào tháng 7 rằng, có “khả năng rất cao” các triệu chứng được gây ra một cách chủ ý, đồng thời chỉ ra Nga có liên quan. Tuy nhiên, Moscow đã phủ nhận trách nhiệm.

Khi ông Burns đi du lịch đến Ấn Độ vào tháng 9, một thành viên trong nhóm của ông ấy đã bị tấn công với các triệu chứng tương tự hội chứng Havana và phải được chăm sóc y tế.

Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa ký một đạo luật nhằm đảm bảo chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ tốt hơn cho các nạn nhân của hội chứng Havana, mà ông gọi là “sự cố sức khỏe bất thường”, chứ không gọi là các cuộc tấn công.

Adam Schiff, chủ tịch ủy ban tình báo Hạ viện Mỹ, người đảm nhận các cuộc họp giao ban bí mật về cuộc điều tra, cho biết vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra các vụ việc. Ông nói với các phóng viên vào tháng trước: “Có thể không phải tất cả những sự cố bất thường này đều do cùng một nguyên nhân”.

Vị quan chức này nói thêm: “Nguyên nhân là gì và động cơ là gì, mục đích là gì, tôi nghĩ đây vẫn là những câu hỏi bỏ ngỏ. Nhưng chúng tôi đang tiến gần hơn đến một số câu trả lời. Vì vậy, chúng tôi sẽ tìm ra chân tướng sự việc”.