Ngày 5/3, TAND TP HCM mở phiên toà sơ thẩm xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 85 đồng phạm. Trong vụ án này, bị cáo Trương Mỹ Lan bị truy tố về các tội: Tham ô tài sản, Đưa hối lộ và tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

85 bị cáo còn lại có 45 cựu lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB; 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; 3 cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ; một cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước bị VKSND Tối cao truy tố về các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng.

Riêng bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang và Công ty Capella) bị xét xử tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Từ sáng sớm, cả trăm cảnh sát đã có mặt để giữ an ninh trật tự từ cổng TAND TP HCM vào sân và phòng xử án. Đoạn đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa trước cổng tòa được dựng hàng rào để đảm bảo an ninh. Do tính chất phức tạp của vụ án nên chỉ những người có giấy triệu tập mới được tham dự phiên xử.

Khoảng 7h các xe chở các bị cáo trong vụ án Vạn Thịnh Phát đến tòa.

Trước ngày xét xử, ông Giang Hồng Thanh, một trong 5 luật sư của bà Trương Mỹ Lan, cho biết thân chủ được các cơ sở giam giữ "chăm sóc sức khỏe rất tốt, tinh thần tươi tỉnh trước ngày ra tòa".

Thẩm phán Phạm Lương Toản, Chánh tòa hình sự TAND TP HCM sẽ làm chủ tọa phiên xử. Có 10 kiểm sát viên thuộc VKSND Tối cao và VKSND TP HCM giữ quyền công tố tại tòa.

Phiên tòa có hơn 200 luật sư và tòa triệu tập khoảng 2.400 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan chia thành các nhóm: cán bộ Ngân hàng SCB; các cá nhân đứng tên công ty, đứng tên vay, đứng tên các tài sản thế chấp tại SCB, thực hiện nộp rút tiền; các pháp nhân thuộc nhóm đứng tên vay, nhận tiền tại SCB; một số cá nhân tại Ngân hàng Nhà nước và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan khác.

Có 5 luật sư bào chữa cho bị cáo Lan và 3 luật sư bào chữa cho chồng bị cáo là Chu Lập Cơ, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Quảng trường thời đại Times Square (bị truy tố về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng với khung hình phạt từ 10 - 20 năm tù).

Để phục vụ công tác xét xử, nhiều tivi màn hình lớn được lắp đặt cả trong và ngoài phòng xử, nhiều hồ sơ tài liệu được cất giữ trong két sắt, xung quanh được lắp đặt các thiệt bị camera để giám sát. TAND TP HCM cũng chuẩn bị thêm nhiều hàng ghế từ trong phòng xử ra phía bên ngoài, để phục vụ công tác xét xử.

Vụ án này liên quan đến sai phạm trong hoạt động tín dụng tại SCB có gần 2.500 tập tài liệu, đóng trong 104 thùng hồ sơ (nặng khoảng 6 tấn), với khoảng 1 triệu bút lục.

Do số lượng bị cáo, luật sư và người có quyền lợi liên quan đông nên TAND TP HCM phải bố trí 2 phòng xử lớn nhất thông nhau, ở mỗi phòng đều có 2 màn hình lớn để tường thuật phiên tòa.

Chánh Văn phòng TAND TP HCM cho biết, đây là giai đoạn 1 của vụ án, xét xử bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm về các tội Tham ô tài sản, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ…

Trong giai đoạn 2 của vụ án sẽ liên quan tới nhóm trái phiếu có tới 40.000 bị hại. Việc giải quyết giai đoạn 1 những sai phạm của bà Lan và đồng phạm sẽ là tiền đề cho giai đoạn 2 và thu hồi tài sản trả cho các bị hại.

Theo cáo trạng, bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc sử dụng SCB như một công cụ tài chính để huy động vốn, sau đó làm khống hồ sơ rút tiền phục vụ hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Dù không nắm chức vụ tại SCB, song với việc nắm giữ 91,5% cổ phần, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát đã chi phối, lũng đoạn chỉ đạo toàn bộ hoạt động ngân hàng. Trong 10 năm liên tiếp (từ 2012 đến 2022), SCB đã giải ngân cho nhóm bà Lan hơn 2.500 khoản vay với tổng số tiền hơn 1.066.000 tỷ đồng - chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng.

Đến năm tháng 10/2022 (khi vụ án được khởi tố), nhóm bà Lan còn gần 1.300 khoản vay, dư nợ tại SCB hơn 677.000 tỷ đồng nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi. Sau khi cấn trừ tài sản đảm bảo bà còn chiếm đoạt của SBC 304.000 tỷ và tiền lãi phát sinh gần 130.000 tỷ đồng. Ngoài ra, hành vi của bà Lan còn gây thiệt hại cho SCB hơn 64.600 tỷ đồng giai đoạn năm 2017 về trước.

Dự kiến phiên xử kéo dài đến cuối tháng 4.