Các lệnh cấm nhắm vào các phó chủ tịch Ủy ban Thường vụ Đại hội Nhân dân Toàn quốc (NPCSC), cơ quan ra quyết định hàng đầu của cơ quan lập pháp Trung Quốc, với việc ban hành luật an ninh mới ở Hong Kong, cũng như nghị quyết cho phép đặc khu Hong Kong bãi nhiệm nghị sĩ đối lập.

Các biện pháp trừng phạt cấm 14 cá nhân và các thành viên liên quan trực tiếp của họ đến Hoa Kỳ. Bất kỳ tài sản nào mà các quan chức này có thể có ở Hoa Kỳ sẽ bị phong tỏa và các cá nhân và công ty Hoa Kỳ cũng sẽ bị cấm giao dịch với họ.

Tin tức này khiến thị trường toàn cầu sôi sục khi các nhà đầu tư lo lắng về những căng thẳng mới giữa Trung-Mỹ. Thị trường chứng khoán châu Á ngay lập tức giảm điểm vào cuối ngày hôm qua (7/12).

Hành động của Mỹ được nhiều người coi là một phần trong nỗ lực của Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump, nhằm củng cố di sản cứng rắn đối với Trung Quốc, thể hiện quan điểm rõ ràng của lưỡng đảng tại Quốc hội đối với chính quyền Bắc Kinh. 

Chính quyền ông Trump trước đó đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam và các quan chức hàng đầu khác vào tháng 8, vì những gì họ cho là vai trò của các quan chức này trong việc hạn chế các quyền tự do, dân chủ ở Hong Kong.

“Cuộc tấn công không ngừng của Bắc Kinh chống lại các quy trình dân chủ của Hong Kong đã khiến Hội đồng Lập pháp của họ trở thành ‘cái xác không hồn’, không còn chức năng phản biện”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết trong một tuyên bố.

Tháng trước, chính quyền Hong Kong đã trục xuất 4 thành viên đối lập khỏi cơ quan lập pháp sau khi Quốc hội Trung Quốc cho phép chính quyền thành phố quyền hạn mới để kiềm chế bất đồng. Động thái này khiến các nhà lập pháp đối lập ủng hộ dân chủ từ chức hàng loạt.

Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Robert O'Brien cho biết vào tháng 11 rằng, việc trục xuất cho thấy mô hình "Một quốc gia, hai chế độ" ở Hong Kong chỉ còn là bức bình phong, và ông hứa sẽ có những hành động tiếp theo của Hoa Kỳ.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, NPCSC đã “vô hiệu hóa” một cách hiệu quả khả năng lựa chọn đại diện được bầu của người dân ở Hong Kong.

Hành động của Bắc Kinh đã làm tăng mức báo động ở phương Tây. Nhóm chia sẻ thông tin tình báo “Ngũ nhãn”, bao gồm Úc, Anh, Canada, New Zealand và Hoa Kỳ đã lên tiếng chỉ trích và kêu gọi Trung Quốc thu hồi quyết định này.

Việc tuyên bố trừng phạt của Mỹ đối với các quan chức Trung Quốc mới nhất, là hành động tiếp theo của chính quyền của ông Donald Trump, sau khi Mỹ cũng vừa đưa 4 công ty hàng đầu Trung Quốc vào danh sách đen, bao gồm hai 'ông lớn' là công ty sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc SMIC và tập đoàn dầu mỏ Trung Quốc CNOOC.