Giao tranh vẫn diễn ra bất chấp lệnh ngừng bắn

Thỏa thuận ngừng bắn do Nga làm trung gian đang gặp khó khăn, mặc dù có nhiều lời kêu gọi từ các cường quốc thế giới ngừng giao tranh, với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là một trong số những người thúc giục cam kết lớn hơn với các điều khoản ngừng bắn.

Azerbaijan và Armenia đã đổ lỗi cho nhau về việc làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng xung quanh Nagorno-Karabakh, khu vực được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan nhưng do người Armenia quản lý và cư trú.

Theo ghi nhận của hãng tin Reuters, cuộc pháo kích đã xảy ra cả ở thị trấn Martuni thuộc Nagorno-Karabakh và tại Terter ở Azerbaijan. 

Azerbaijan cáo buộc Armenia “vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo”, thỏa thuận hôm thứ Bảy cho phép các bên trao đổi tù nhân và thi thể của những người thiệt mạng.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Vagif Dargiahly cho biết, Armenia đang pháo kích vào các lãnh thổ Azeri của Goranboy và Aghdam, cũng như Terter. Ông nói thêm, lực lượng Azeri không vi phạm hiệp định đình chiến.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Armenia Shushan Stepanyan bác bỏ cáo buộc. Bà cho biết Azerbaijan đã nối lại các hoạt động quân sự “được hỗ trợ bởi hỏa lực pháo binh đang hoạt động ở các hướng nam, bắc, đông bắc và đông”.

Trận giao tranh nổ ra vào ngày 27 tháng 9, là tồi tệ nhất kể từ cuộc chiến tranh Nagorno-Karabakh năm 1991-94 khiến khoảng 30.000 người thiệt mạng.

Cuộc xung đột giữa Armenia và Azerbaijan đang được cộng đồng quốc tế theo dõi chặt chẽ, vì lo ngại Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có thể bị cuốn vào cuộc chiến này. Nga có hiệp ước quốc phòng với Armenia, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ liên minh với Azerbaijan.

“Hậu quả của thảm họa”

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến vào khu vực Nam Caucasus để xa hơn là thực hiện cái mà ông gọi là tham vọng bành trướng của mình. Thổ Nhĩ Kỳ phủ nhận điều này.

“Vấn đề là người Armenia ở Nam Caucasus là chướng ngại vật cuối cùng còn sót lại trên con đường thực hiện chính sách bành trướng đó”, Pashinyan nói với Reuters.

"Nhóm Minsk" - một ủy ban do cơ quan giám sát an ninh OSCE thành lập để giúp hòa giải ở Nagorno-Karabakh - đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Armenia và Azeri thực hiện lệnh ngừng bắn để ngăn chặn "hậu quả thảm khốc cho khu vực".

Nhóm gồm 11 thành viên do Hoa Kỳ, Nga và Pháp dẫn đầu. Thổ Nhĩ Kỳ cũng là một thành viên nhưng không tham gia vào các cuộc đàm phán Nagorno-Karabakh, mặc dù họ nói rằng họ muốn tham gia với họ.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu trong khi khẳng định các yêu cầu ngừng bắn là "hợp lý", nhưng cũng cho biết cộng đồng quốc tế nên yêu cầu Armenia rút khỏi lãnh thổ Azeri.

“Đáng buồn là không có lời kêu gọi nào như vậy được thực hiện”, ông Cavusoglu nói.

Chính trị gia Thổ Nhĩ Kỳ có ảnh hưởng Devlet Bahceli, người ủng hộ đảng AKP của Tổng thống Erdogan tại quốc hội, đã có giọng điệu hiếu chiến hơn, khi kêu gọi Azerbaijan hãy đảm bảo Nagorno-Karabakh bằng cách “đánh Armenia nhiều lần”.

Số thương vong tăng mạnh ở cả Armenia và Azerbaijan

Số người chết tiếp tục tăng kể từ khi cuộc xung đột giữa Armenia và Azerbaijan bùng phát. Các quan chức Nagorno-Karabakh cho biết tính đến nay đã có 532 binh sĩ thiệt mạng, tăng 7 so với hôm thứ Hai.

Azerbaijan đã báo cáo, 42 người Azeri thiệt mạng và 206 người bị thương kể từ ngày 27 tháng 9. Nước này không tiết lộ thương vong về quân sự.

Martin Schuepp, Giám đốc khu vực Eurasia của Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC), cho biết tổ chức của ông đang cố gắng tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao trả những người bị giam giữ hoặc người chết, nhưng tình hình an ninh đã cản trở nỗ lực này.

Với hàng chục nghìn người có khả năng cần giúp đỡ trong những tháng tới, ICRC đang kêu gọi thêm 9,2 triệu franc Thụy Sĩ (10,10 triệu USD) để tài trợ cho các nỗ lực nhân đạo.

Theo phát ngôn viên của Tổ chức Y tế Thế giới Tarik Jasarevic, xung đột cũng đang làm trầm trọng thêm sự lây lan của COVID-19 trong một cuộc họp báo của Liên Hợp Quốc tại Geneva. Ông cho biết số ca mắc mới đã tăng gấp đôi trong vòng hai tuần qua ở Armenia và tăng 80% ở Azerbaijan.