Theo số liệu thống kê do Bộ Dân sự nước này công bố, 296.000 vụ ly hôn đã được đăng ký trong quý đầu tiên của năm 2021, giảm 72% so với 1,06 triệu vụ trong quý 4 năm ngoái, và giảm 52% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bộ luật Dân sự mới có hiệu lực từ ngày 1/1, các cặp vợ chồng nộp đơn ly hôn phải đợi 30 ngày sau khi nộp đơn, trong thời gian này một trong hai bên có thể rút đơn. Sau đó, họ phải nộp đơn lại lần nữa sau khi hết thời gian "hạ nhiệt" để việc ly hôn có hiệu lực.

Luật này đã bị chỉ trích rộng rãi là cản trở các quyền tự do cá nhân và có khả năng bẫy mọi người vào cuộc hôn nhân không hạnh phúc hoặc thậm chí bạo lực. Nhưng những người ủng hộ luật trên các phương tiện truyền thông nhà nước nói rằng đạo luật này là cần thiết nhằm "đảm bảo ổn định gia đình và trật tự xã hội".

Theo Liên đoàn Phụ nữ toàn Trung Quốc, tình trạng ly hôn đang gia tăng đều đặn ở Trung Quốc trong những năm gần đây, một phần là do giảm kỳ thị xã hội và tăng quyền tự quyết cho phụ nữ.

Điều này đã làm dấy lên cảnh báo đối với một số nhà hoạch định chính sách khi họ đang khuyến khích người dân sinh thêm con để đối đầu với tình trạng mất cân bằng dân số sau nhiều năm áp dụng chính sách 1 con.

Ông Yang Zongtao, một quan chức của Bộ Nội vụ, cho biết trong một cuộc họp báo năm ngoái rằng: "Hôn nhân và sinh sản có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tỷ lệ kết hôn giảm sẽ ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và xã hội".

"Vấn đề này cần được đặt lên hàng đầu", ông nói và cho biết Bộ sẽ "cải thiện các chính sách xã hội liên quan và tăng cường các nỗ lực tuyên truyền để hướng dẫn công chúng thiết lập các giá trị tích cực về tình yêu, hôn nhân và gia đình".

Giai đoạn giảm nhiệt là một phần quan trọng của sự thúc đẩy này, cũng như khuyến khích người dân kết hôn và phụ nữ sinh con hơn là đi làm. Năm ngoái, đã có báo cáo về trường hợp các cặp vợ chồng vội vã ly hôn trước khi giai đoạn hạ nhiệt có hiệu lực.

Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất áp dụng giai đoạn này. Cả Pháp và Anh đều yêu cầu các cặp vợ chồng muốn ly hôn tự nguyện phải chờ từ hai đến sáu tuần trước khi được phê duyệt. Các quan chức Trung Quốc đã bảo vệ các quy tắc ngăn chặn các cuộc ly hôn bốc đồng, chỉ ra rằng trong trường hợp bạo lực gia đình, các bên vẫn có thể kiện đòi ly hôn tại tòa án.

Tuy nhiên, lựa chọn này tốn thời gian và tốn kém hơn nhiều so với việc nộp đơn yêu cầu ly hôn tự nguyện. Một báo cáo năm 2018 của Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc cho thấy khoảng 66% các vụ ly hôn đã bị bác ngay trong phiên điều trần đầu tiên.

"Rất ít trường hợp ly hôn có thể được chấp thuận trong phiên tòa đầu tiên. Các trường hợp ly hôn tại toà thường kéo dài ít nhất sáu tháng, trong khi những trường hợp phức tạp hơn có thể kéo dài một hoặc hai năm", ông Chen Jiaji, một luật sư ly hôn ở Thượng Hải, nói với tờ Sixth Tone năm ngoái. 

Sau khi một phụ nữ ở tỉnh Hồ Bắc được cho là bị chồng sát hại vào tháng 1 năm nay, một số tài khoản trực tuyến đã liên kết cái chết của cô với thời kỳ hạ nhiệt này.

Tuần này, hai nhà chức trách địa phương có kế hoạch đình chỉ hoàn toàn việc đăng ký ly hôn vào ngày 20/5, một trong những ngày được biết đến một cách không chính thức là "Ngày lễ tình nhân của Trung Quốc".

Các quan chức ở các tỉnh Hồ Nam và Quý Châu cho biết họ sẽ không cho phép ly hôn mới vào ngày này nhưng đã đảo ngược tiến trình sau khi có nhiều lời phàn nàn trên mạng, báo chí địa phương cho hay.