Hai trụ cột trong chiến lược của ông Joe Biden

Cụ thể, hai trụ cột trong chiến lược của ông Joe Biden: Một là tập hợp các đồng minh truyền thống của Mỹ và xây dựng một liên minh rộng rãi để chống lại sức mạnh và sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc. Hai là xây dựng sức mạnh ở quê nhà bằng cách giải quyết các vấn đề gồm bất bình đẳng, bảo trợ xã hội không đầy đủ, phân biệt chủng tộc mang tính hệ thống và tình trạng thiếu đầu tư kinh niên vào giáo dục, cơ sở hạ tầng và nghiên cứu khoa học.

Ông Biden chắc hẳn hy vọng Trung Quốc sẽ chống lại chiến lược này bằng các sáng kiến như cố gắng tận dụng sự phụ thuộc của các đồng minh Mỹ vào thị trường Trung Quốc để làm thất bại nỗ lực của ông. Nhưng xét cho cùng, sự thành công của chiến lược Trung Quốc của ông Biden thực sự phụ thuộc rất nhiều vào sự hợp tác và hỗ trợ của đảng Cộng hòa hơn là các đồng minh của Hoa Kỳ.

Thật không may, các giá trị và lập trường chính sách xác định đảng Cộng hoà ngày nay sẽ khiến cho sự hợp tác như vậy không thể xảy ra. Đánh giá này có thể gây ngạc nhiên cho nhiều nhà quan sát, với các cuộc khảo sát ý kiến ​​và hồ sơ chính sách cho thấy rằng khi nói đến Trung Quốc, đảng Cộng hòa ngày nay 'diều hâu' hơn nhiều so với đảng Dân chủ.

Đảng Cộng hòa xác định 'sự phát triển của Trung Quốc như một cường quốc thế giới' là mối đe dọa đầu tiên trong số bảy mối đe dọa hàng đầu, trong khi Trung Quốc không nằm trong danh sách của đảng Dân chủ, theo một cuộc khảo sát do Hội đồng các vấn đề toàn cầu Chicago thực hiện vào tháng 10.

Những người ủng hộ chính sách cứng rắn nhất với  Trung Quốc ở Washington, chẳng hạn như cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo, các Thượng nghị sĩ Ted Cruz, Josh Hawley và Marco Rubio, đều là những người theo đảng Cộng hòa.

Sự ủng hộ của Đảng Cộng hoà là điều kiện tiên quyết

Tuy nhiên, có một sự khác biệt giữa mong muốn đánh bại Trung Quốc của đảng Cộng hòa với các giá trị, chính sách của đảng này. Và điều đó sẽ khiến Mỹ khó có thể xây dựng sức mạnh trong nước và thu hút sự ủng hộ ở nước ngoài.

Về mặt chủ nghĩa, phần lớn đảng Cộng hòa nằm trong sự kìm kẹp của chủ nghĩa dân tộc Da trắng và chủ nghĩa phi tự do.

Nếu các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tiếp tục với những giá trị này và dung túng cho chủ nghĩa cực đoan của các nhóm cực hữu và chấp nhận chủ nghĩa Trump, họ sẽ chỉ thúc đẩy sự phân cực chính trị hơn nữa. Chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và sự vứt bỏ các chuẩn mực dân chủ tự do cũng sẽ đẩy lùi các đồng minh dân chủ của Mỹ và gia tăng sự dè dặt của họ về việc tham gia cùng Washington vì mục tiêu chung chống lại Bắc Kinh.

Tác hại không kém là sự phản đối kiên quyết của đảng Cộng hòa đối với các chính sách kinh tế có thể giúp phục hồi một nền kinh tế đang bị đại dịch và giải quyết các tệ nạn xã hội nổi cộm, chẳng hạn như phân biệt chủng tộc có hệ thống, bất bình đẳng, bảo vệ xã hội kém, chăm sóc sức khỏe không đủ khả năng chi trả và đầu tư không đầy đủ vào cơ sở hạ tầng và khoa học cơ bản .

Hiện tại, những nỗ lực của đảng Cộng hòa nhằm ngăn chặn gói giải cứu kinh tế trị giá 1,9 nghìn tỷ USD của ông Biden sẽ chỉ củng cố câu chuyện và nhận thức về sự suy thoái và rối loạn chính trị của Mỹ, đồng thời vô tình làm lu mờ hình ảnh của Mỹ trước một Trung Quốc có nền kinh tế đã phục hồi và dự kiến ​​sẽ đạt mức tăng trưởng ở mức cao một con số trong năm 2021.

Trong trung hạn, đảng Cộng hòa sẽ phải từ bỏ ​​phản đối việc tăng thuế và chi tiêu, đồng thời làm việc với chính quyền Biden để xây dựng sức mạnh của Mỹ. Chủ nghĩa cản trở của Đảng Cộng hòa sẽ không chỉ làm sâu sắc thêm sự chia rẽ chính trị đang tồn tại của Mỹ. 

Doanh thu bổ sung sẽ cho phép Hoa Kỳ đầu tư nhiều hơn vào nghiên cứu và phát triển (R&D), chiến trường cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc trong những năm tới. Mỹ đã không đầu tư vào R&D, trong khi Trung Quốc đã nhanh chóng bắt kịp.

Tổng chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển (R&D) hàng năm ở Hoa Kỳ đã tăng từ 333 tỷ đô la lên 485 tỷ đô la từ năm 2000 đến năm 2017, chỉ tăng ròng 152 tỷ đô la. Trong cùng thời kỳ, chi tiêu cho R&D hàng năm của Trung Quốc đã tăng vọt từ 41 tỷ USD lên 445 tỷ USD, tăng ròng 404 tỷ USD.

Giải quyết cải cách chăm sóc sức khỏe là một nhu cầu cấp thiết khác, mà đảng Cộng hòa đã phản đối mạnh mẽ. Điều mà đảng Cộng hòa dường như không nhận ra là nếu không sửa chữa hệ thống chăm sóc sức khỏe kém hiệu quả của Mỹ, các nguồn lực khổng lồ sẽ bị rút cạn và nước này sẽ thiếu phương tiện để duy trì sự cạnh tranh với Trung Quốc.

Trong Chiến tranh Lạnh, chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe đã tiêu tốn một phần tương đối nhỏ trong sản lượng kinh tế, cho phép Washington tài trợ cho một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém mà Liên Xô cũ không thể sánh kịp.

Để Hoa Kỳ củng cố các liên minh hiện có và xây dựng các liên minh mới, đảng Cộng hòa phải ủng hộ các chính sách chống biến đổi khí hậu. Các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa cần nhận ra rằng sự phản đối của họ đối với các nỗ lực về khí hậu của chính quyền Biden sẽ khiến châu Âu xa lánh, làm giảm uy tín của Mỹ và nhường quyền lãnh đạo toàn cầu về biến đổi khí hậu cho Trung Quốc, quốc gia đã cam kết đạt được mức độ trung lập carbon vào năm 2060.

Những người không ủng hộ Trung Quốc trong đảng Cộng hòa, hầu hết được biết đến với sự phản đối các chính sách giải quyết bất bình đẳng, cải cách chăm sóc sức khỏe và biến đổi khí hậu, nên đi đầu trong việc áp dụng chiến lược Trung Quốc của Biden nếu họ thực sự muốn thấy Mỹ thành công trong cạnh tranh với Trung Quốc.