Trong khi các tập đoàn bất động sản Trung Quốc và Hồng Kông chịu gánh nặng của đợt bán tháo, tác động đã được cảm nhận trên các thị trường chứng khoán châu Âu và Mỹ. China Evergrande, công ty có khoản nợ lên tới hơn 300 tỷ USD, đang phải đối mặt với thời hạn thanh toán cho các ngân hàng và trái chủ (người mua trái phiếu) trong tuần này.

Phoenix Kalen, chiến lược gia tại Societe Generale ở London, cho biết: “Những hậu quả từ sự sụp đổ trong tương lai của Evergrande có thể sẽ góp phần vào sự giảm tốc kinh tế đang diễn ra của Trung Quốc, từ đó kéo tăng trưởng và lạm phát toàn cầu, đồng thời ảnh hưởng đến giá hàng hóa”.

Cổ phiếu của Evergrande giảm thêm 10,2% tại thị trường Hồng Kông, lỗ trong năm tăng lên tới 84%. Chỉ số bất động sản Hang Seng giảm 6,7% xuống mức thấp nhất kể từ năm 2016 và chỉ số Hang Seng rộng hơn kết thúc với mức giảm 3,3%. Thị trường Trung Quốc đóng cửa vào thứ Tư (22/9) để bắt đầu dịp nghỉ lễ Trung Thu và Quốc khánh, nhưng chỉ số FTSE Trung Quốc A50 giao dịch tại Singapore đã giảm hơn 3%.

Tại châu Âu, chỉ số Euro Stoxx 600 giảm gần 2% trong khi chỉ số Trung bình Công nghiệp Dow Jones của Mỹ giảm 500 điểm khi mở cửa và S&P 500 giảm hơn 1,5%. FTSE 100 của London trượt 1% với các công ty khai thác dẫn đầu rút lui do lo ngại sự suy thoái của Trung Quốc sẽ làm thâm hụt giá hàng hóa.

Giá quặng sắt giảm xuống dưới 100 USD / tấn lần đầu tiên trong hơn một năm qua do việc Trung Quốc áp đặt thêm các biện pháp hạn chế sản xuất thép, kết hợp với các nhà đầu tư lo ngại rằng việc xây dựng bất động sản chậm lại sẽ làm giảm nhu cầu đối với kim loại này. Đồng giảm 2% và dầu cũng vậy.

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu gắn liền với vận mệnh của Trung Quốc, vốn là nền kinh tế lớn duy nhất tăng trưởng dương vào năm ngoái. Vào tháng 4, Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự kiến ​​Trung Quốc sẽ đóng góp hơn 1/5 mức tăng tổng sản phẩm quốc nội của thế giới trong 5 năm đến 2026.

Trong khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi nhanh chóng sau sự suy thoái do đại dịch gây ra, các dấu hiệu cho thấy tăng trưởng mất dần đi, đặc biệt là trên thị trường nhà ở, nơi hoạt động giảm mạnh trong tháng Bảy và suy yếu thêm vào tháng Tám.

Công ty Evergrande đã bắt đầu đề nghị cho các nhà cung cấp và nhà đầu tư nợ bán lẻ căn hộ, bãi đậu xe và không gian thương mại thay cho các khoản thanh toán bị thiếu. Họ phải đối mặt với một loạt các khoản thanh toán phiếu giảm giá bắt đầu từ thứ Năm (23/5), và nếu không thực hiện các khoản thanh toán trong vòng một tháng, đại gia bất động sản của Trung Quốc sẽ được coi là một “kẻ vỡ nợ”.

"Cơ sở của chúng tôi vẫn là bất kỳ khả năng vỡ nợ hoặc tái cấu trúc nào của Evergrande sẽ được chính phủ quản lý cẩn thận với tác động hạn chế lây lan trên cả thị trường tài chính và bất động sản", Các nhà kinh tế của Goldman Sachs cho biết. "Điều này đòi hỏi chính phủ phải sớm có một thông điệp rõ ràng để củng cố niềm tin và ngăn chặn hiệu ứng lan tỏa”.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế cảnh báo nếu một vụ vỡ nợ xảy ra mà không có "rào cản" rõ ràng về sự lan tỏa đến các bộ phận khác của nền kinh tế, thì kết quả sẽ khắc nghiệt hơn, có thể tới 4,1% GDP do hoạt động nhà ở sụp đổ và đi kèm với các điều kiện tài chính thắt chặt.

S&P Global Ratings cũng cho biết họ không mong đợi "một sự kiện mang tính hệ thống lớn nếu Evergrande không đủ khả năng thanh toán", nhưng trong một lưu ý cho khách hàng, họ cho biết tình hình có thể tồi tệ hơn nếu một tập đoàn phá sản một cách vô trật tự đồng thời với sự suy thoái thị trường sâu hơn trong lĩnh vực này.

"Điều này sẽ tạo ra một vòng luẩn quẩn. Chúng tôi tin rằng bản thân lĩnh vực này đã chứng kiến ​​một số điểm yếu về doanh số và giá cả kể từ tháng 8 và có thể trượt dài hơn nữa", S&P Global Ratings nhấn mạnh.

Cổ phiếu của Sinic Holdings, một nhà phát triển bất động sản ở Thượng Hải, đã giảm 87% trước khi giao dịch bị tạm dừng. Các nhà đầu tư lo ngại rằng công ty có thể gặp khó khăn trong việc tái cấp vốn cho trái phiếu trị giá 246 triệu đô la mà họ phải hoàn trả vào ngày 18 tháng 10, khi các nhà đầu tư đã chán nản với lĩnh vực này. Fitch Ratings tuần trước đã cắt giảm triển vọng về công ty xuống mức tiêu cực.

Các nhà phát triển lớn của Hồng Kông cũng cảm thấy tác động tiêu cực. Sun Hung Kai Properties giảm 10%, mức giảm lớn nhất kể từ năm 2012 và Henderson Land giảm 13%, với các nhà đầu tư cũng hoảng sợ bởi một báo cáo của Reuters vào tuần trước rằng Bắc Kinh đã cảnh báo các ông trùm bất động sản của lãnh thổ rằng họ sẽ không còn dung thứ cho "hành vi độc quyền".

Công ty bảo hiểm lớn nhất Trung Quốc Ping An giảm 8,4%. Công ty cho biết vào thứ Sáu (17/9) rằng họ không có liên hệ với Evergrande và quỹ đầu tư bảo hiểm của họ có các khoản đầu tư cổ phần trị giá 63,1 tỷ nhân dân tệ (9,8 tỷ USD) liên quan đến các nhà phát triển bất động sản, mà theo họ phần lớn là ổn định về mặt tài chính.

Phan Nguyên (Theo Nikkei)