Chiều 21/5, Tòa án quân sự Quân chủng Hải quân tuyên án sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Văn Hiến - cựu tư lệnh Quân chủng Hải quân, cựu thứ trưởng Bộ Quốc phòng và 7 bị cáo khác trong vụ án thất thoát 3 khu đất tại đường Tôn Đức Thắng, TP.HCM.

Theo đó, bị cáo Nguyễn Văn Hiến đã bị hội đồng xét xử tuyên phạt 4 năm tù về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Bốn cựu cán bộ cao cấp ở Quân chủng Hải quân bị tuyên phạm tội Vi phạm quy định về quản lý đất đai (điều 229 Bộ luật Hình sự) gồm: Bùi Như Thiềm (cựu trưởng phòng Kinh tế) 9 năm tù; Bùi Văn Nga (cựu giám đốc Công ty Hải Thành, thuộc Quân chủng Hải quân) 8 năm tù; Đoàn Mạnh Thảo (cựu trưởng phòng Tài chính) 7 năm tù; Trần Trọng Tuấn (cựu đại tá, phó giám đốc Công ty Hải Thành) 4 năm tù.

Ba người bị tuyên phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (điều 174 Bộ luật Hình sự) gồm: bị cáo Đinh Ngọc Hệ (Út "Trọc", cựu phó tổng giám đốc Tổng Công ty Thái Sơn) 20 năm tù (tổng hợp là 30 năm tù), phạt bổ sung 80 triệu đồng; Phạm Văn Diệt (cựu tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Đức Bình) 15 năm tù, phạt bổ sung 60 triệu đồng; Vũ Thị Hoan (cựu giám đốc Công ty Yên Khánh) 7 năm tù, phạt bổ sung 20 triệu đồng.

Bản án thể hiện, giai đoạn 2006 - 2010, các bị cáo thuộc Quân chủng Hải quân và Công ty Hải Thành đã chuyển đổi 3 khu đất quốc phòng ở đường Tôn Đức Thắng (TP.HCM) sang đất kinh tế trong 49 năm không đúng quy định của pháp luật, sai chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Trong đó, bị cáo Đinh Ngọc Hệ - nguyên Thượng tá, Phó Giám đốc công ty Thái Sơn Bộ Quốc phòng đã lập công ty Yên Khánh, cho cháu mình là Vũ Thị Hoan làm giám đốc.

Năm 2006, Hệ đề nghị Quân chủng Hải quân cho Yên Khánh liên doanh với Hải Thành để xây cao ốc trên khu đất quốc phòng số 7 - 9 Tôn Đức Thắng. Tuy nhiên, bị cáo Hệ chỉ đạo nhân viên lấy sổ đỏ khu đất đem đi thế chấp tại ngân hàng BIDV để các doanh nghiệp của mình vay tiền.

Qua 4 ngày làm việc, Hội đồng xét xử nhận định, nhóm 4 Đại tá hải quân gồm Bùi Như Thiềm, Bùi Văn Nga, Đoàn Mạnh Thảo, Trần Trọng Tuấn đã tham mưu với Quân chủng Hải quân nhằm cho thuê 3 khu đất số 2, số 7 - 9, số 9- 11 tại đường Tôn Đức Thắng dưới hình thức liên doanh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, trong khi cả 3 khu này là đất quốc phòng, chưa được chuyển mục đích sang làm kinh tế. Các bị cáo còn tạo điều kiện cho nhóm Đinh Ngọc Hệ đem sổ đỏ khu đất số 7 - 9 đi thế chấp…

Trong vụ án, bị cáo Nguyễn Văn Hiến - nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân có vai trò cao nhất trong quản lý đất đai thuộc hải quân nhưng không làm hết nhiệm vụ; thiếu kiểm tra, đôn đốc cán bộ cấp dưới thuộc quyền; thiếu kiểm tra tính hợp pháp nên đã ký văn bản do cấp dưới trình, quyết định việc đưa 3 khu đất trên vào làm kinh tế sai quy định.

Hội đồng xét xử nhận định, bị cáo Hiến cũng không kiểm tra việc thực hiện ý kiến của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về không góp vốn kinh doanh bằng quyền sử dụng đất. Ông Hiến có lập đoàn tổng kiểm tra các dự án kinh tế gồm 3 khu đất nói trên nhưng không chỉ đạo hoàn thiện thủ tục pháp lý hoặc cho dừng thực hiện các dự án vi phạm.

Hành vi của bị cáo khiến Quân chủng Hải quân mất quyền sử dụng 3 khu đất trong thời gian dài, gây thất thoát hơn 939 tỷ đồng tiền sử dụng đất, thuộc trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng.

Hội đồng xét xử xác định bị cáo Đinh Ngọc Hệ đã lập Công ty Yên Khánh, cho bị cáo Vũ Thị Hoan làm giám đốc. Hệ cũng chỉ đạo hoạt động của Công ty Yên Khánh qua bị cáo Phạm Văn Diệt.

Năm 2006, tuy Yên Khánh mới lập nhưng Hệ chỉ đạo Hoan lập tờ trình phản ánh sai sự thật năng lực để xin liên doanh với Công ty Hải Thành nhằm xây cao ốc trên khu đất số 7 - 9 . Được đồng ý, bị cáo Hệ chỉ đạo chuyển tên chủ sở hữu trong sổ đỏ, sửa đổi nội dung hợp đồng liên doanh để lấy quyền định đoạt khu 7 - 9.

Sau đó, Đinh Ngọc Hệ chỉ đạo Phạm Văn Diệt mang đất đi thế chấp tại ngân hàng BIDV cho các công ty liên quan mình vay 717 tỷ đồng, hiện còn dư nợ hơn 500 tỷ đồng. Vì vậy, Hội đồng xét xử xác định các bị cáo Hệ, Diệt, Hoan đã gian dối nhằm chiếm đoạt khu đất số 7 - 9 của Quân chủng Hải quân có giá trị tại thời điểm năm 2010 là hơn 525 tỷ đồng.

Về dân sự, tòa án cho rằng khu đất số 2 và 9 - 11 đường Tôn Đức Thắng bị cho thuê trái quy định nên các công ty đang quản lý gồm Cảnh Hưng Hải Thành, Mai Thành phải trả lại Quân chủng Hải quân.

Hội đồng xét xử cũng khẳng định không có thẩm quyền quản lý đất đai nên 2 doanh nghiệp trên cần kiến nghị với cơ quan chức năng để đảm bảo đảm bảo quyền lợi của mình. Các khu đất bị thu hồi nên Quân chủng Hải quân, công ty Hải Thành và các đối tác liên quan có thể thỏa thuận hoặc giải quyết bằng thủ tục dân sự với các hợp đồng liên doanh.

Tòa án cũng tuyên trả lại Quân chủng Hải quân khu đất số 7 - 9 và bác đề nghị của ngân hàng BIDV về việc không thu hồi sổ đỏ, nhằm bảo vệ quyền lợi của ngân hàng này. Lý do, tòa án cho rằng hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất giữa Hải Thành và Yên Khánh không phát sinh hiệu lực do vi phạm điều cấm.

Các doanh nghiệp liên quan Đinh Ngọc Hệ đang vay tiền tại BIDV nhờ tài sản thế chấp là khu đất số 7 - 9, tòa án cho rằng quyền sử dụng đất đã bị thu hồi nên ngân hàng và các bên tự thỏa thuận thay thế tài sản đảm bảo hoặc giải quyết bằng thủ tục dân sự.

Ngoài ra, công ty Hải Thành phải nộp về ngân sách 939 tỷ đồng là tiền sử dụng đất 3 khu nói trên. Do Yên Khánh Hải Thành phải trả khu đất số 7 - 9 nên HĐXX không buộc nhóm Đinh Ngọc Hệ, Phạm Văn Diệt, Vũ Thị Hoan phải bồi thường Quân chủng Hải quân.

Tòa án cũng kiến nghị UBND TP.HCM làm rõ trách nhiệm và xử lý với các sai phạm của cá nhân liên quan đến việc Sở Tài chính xác nhận Công ty Hải Thành hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế dù thực tế kho bạc chưa nhận được tiền.

Thế Vũ