Âm thanh số và cầu nối với thế hệ Z
(NB&CL) Thế hệ Z đang viết lại “cuốn sách” về cách tiếp nhận thông tin, và âm thanh nổi lên như một chương mới đầy hứa hẹn. Lớn lên trong kỷ nguyên số, Gen Z không chỉ quen với tốc độ internet mà còn ưu tiên trải nghiệm nghe trong hành trình khám phá thế giới.
Chinh phục độc giả Gen Z - Giải mã “công thức” thành công
Nếu có một điều chắc chắn về thế hệ Z, đó là họ đang định hình lại mọi thứ, từ văn hóa, xã hội cho đến cách tiêu thụ thông tin. Lớn lên trong kỷ nguyên số, Gen Z không chỉ quen thuộc với tốc độ chóng mặt của internet mà còn sở hữu những ưu tiên và thói quen tiếp nhận nội dung khác biệt. Các toà soạn cần có những chiến lược tiếp cận mới để không chỉ tiếp cận mà còn xây dựng mối quan hệ bền vững với thế hệ độc giả quan trọng này, kiến tạo một tương lai thông tin phù hợp và phát triển.
Giao diện âm thanh: Vì sao Gen Z say mê?
Vấn đề cốt lõi nằm ở sự thay đổi căn bản trong cách thế hệ Z tiếp nhận thông tin và âm thanh nổi lên như một phương tiện lý tưởng đáp ứng những nhu cầu đặc thù của họ. Theo ông Đồng Mạnh Hùng, Trưởng Ban Thư ký Biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), sự ưa chuộng nội dung âm thanh của Gen Z không chỉ là một trào lưu nhất thời mà bắt nguồn sâu xa từ chính lối sống và đặc điểm tâm lý của thế hệ này.
Trong nhịp sống hối hả, tính tiện lợi và khả năng đa nhiệm của âm thanh trở thành yếu tố then chốt thu hút Gen Z. Podcast, audiobook hay bản tin âm thanh dễ dàng đồng hành cùng họ trong vô vàn hoạt động thường nhật, từ di chuyển đến tập luyện, biến những khoảng thời gian “chết” thành cơ hội tiếp thu thông tin và giải trí hiệu quả.
Một khía cạnh quan trọng khác được ông Hùng nhấn mạnh là trải nghiệm cá nhân hóa và sự gần gũi mà âm thanh mang lại. “Giọng nói mang trong mình một sức mạnh đặc biệt trong việc truyền tải cảm xúc và tạo dựng sự kết nối. Gen Z, một thế hệ đề cao tính xác thực, cảm nhận được sự gần gũi và tin cậy hơn khi lắng nghe một giọng nói truyền cảm”, ông phân tích. Những podcast với người dẫn chuyện có cá tính riêng hay các cuộc trò chuyện chân thực tạo cho thính giả trẻ cảm giác như đang tham gia vào một cuộc đối thoại thân mật, gần gũi.
Nhu cầu “thoát ly” màn hình cũng là một động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự say mê âm thanh của Gen Z. “Lớn lên cùng với sự bủa vây của các thiết bị điện tử, Gen Z ngày càng ý thức được tác động tiêu cực của việc nhìn quá nhiều vào màn hình. Nội dung âm thanh trở thành một “liều thuốc” giải tỏa cho đôi mắt, giúp họ tiếp nhận thông tin mà không gây căng thẳng thị giác”, ông Hùng nhận định. Đây không chỉ là vấn đề về sự tiện lợi mà còn liên quan đến sức khỏe và sự cân bằng trong cuộc sống số của thế hệ trẻ.
“Bắt sóng” bằng dấu ấn cá nhân
Những lý do trên không chỉ là cảm nhận chủ quan mà còn được chứng minh bằng những con số ấn tượng. Theo một nghiên cứu của eMarketer, dự kiến đến năm 2027, 64% dân số Gen Z tại Hoa Kỳ sẽ sử dụng các hệ thống giọng nói hàng tháng, một bước nhảy vọt đáng kể so với tỷ lệ 51% vào năm 2020. Sự tăng trưởng này cho thấy một sự thay đổi rõ rệt trong thói quen tương tác công nghệ và tiếp nhận thông tin của thế hệ trẻ. Bên cạnh đó, sự tương tác mạnh mẽ của Gen Z với các trợ lý ảo cũng là một minh chứng rõ ràng cho xu hướng này. Các nền tảng như Character AI, một sân chơi ảo thu hút đông đảo người dùng Gen Z, xử lý tới 20.000 truy vấn mỗi giây, một con số khổng lồ, tương đương 1/5 lưu lượng truy vấn của gã khổng lồ tìm kiếm Google. Điều này cho thấy Gen Z không chỉ sẵn sàng lắng nghe mà còn tích cực trò chuyện với các hệ thống AI.
Đài Tiếng nói TP.HCM (VOH) đang cho thấy những bước tiến chiến lược trong việc chinh phục không gian âm thanh số, đặc biệt là đối tượng khán giả trẻ Gen Z. Ông Công Vinh, người tiên phong trong việc xây dựng các chương trình mang đậm dấu ấn cá nhân tại VOH, đã chia sẻ về cách đài nắm bắt xu hướng này bằng việc tạo ra nội dung âm thanh tiện lợi, đa dạng và độc đáo.
Theo ông Vinh, VOH nhận thức rõ sự thay đổi trong cách tiếp nhận thông tin của Gen Z. Họ không chỉ ưu tiên sự tiện lợi và khả năng đa nhiệm mà còn khao khát những trải nghiệm cá nhân hóa, nơi giọng nói trở thành cầu nối cảm xúc. Ông Vinh nhấn mạnh: “Lắng nghe không chỉ là hành động thụ động mà đã trở thành một phương thức chủ động để Gen Z khám phá thế giới thông tin một cách sâu sắc và giàu cảm xúc hơn”.
Để thu hút thế hệ khán giả này, VOH đặc biệt chú trọng dấu ấn cá nhân trong từng sản phẩm âm thanh. Thay vì lối truyền tải thông tin một chiều, đài khuyến khích phóng viên “thổi hồn” bản sắc riêng vào các podcast và định dạng âm thanh. Những chủ đề gần gũi như ẩm thực đường phố Sài Gòn được khám phá dưới góc nhìn mới mẻ, hay những khía cạnh văn hóa như “bật mí” nguồn gốc tên gọi của các địa danh nổi tiếng, những câu chuyện ít người biết về những danh nhân nổi tiếng, hay những kỷ lục về một nhân vật, địa phương… Tất cả được thể hiện bằng giọng điệu trẻ trung, tạo nên một “bảng menu” âm thanh đa dạng, khơi gợi sự tò mò và đồng điệu. “Điểm mấu chốt để thu hút Gen Z trên nền tảng âm thanh số nằm ở sự khác biệt và cá tính trong cách thể hiện”, ông Vinh nhận định.
VOH còn tăng cường sức hút bằng cách kết hợp âm thanh với hình ảnh trên các nền tảng số phổ biến như YouTube, TikTok và Facebook, từ đó mở rộng phạm vi tiếp cận và mang đến trải nghiệm đa giác quan, phù hợp với thói quen trực tuyến của giới trẻ. Bằng chứng là 40% khán giả trên các kênh số của VOH thuộc thế hệ Z.
Đặc biệt, VOH tạo ra những nội dung độc đáo và tăng tính tương tác, ví dụ như hé lộ những câu chuyện hậu trường showbiz bằng lối dẫn chuyện gần gũi hay tái hiện những mảng màu văn hóa đặc sắc của Sài Gòn và các vùng lân cận qua âm thanh sống động.
“Chính “vibe” riêng biệt trong cách truyền tải và chất giọng đặc trưng đã tạo nên DNA độc đáo cho nội dung của VOH, giúp Đài xây dựng mối liên kết bền vững với thính giả trẻ tuổi, những người luôn tìm kiếm sự khác biệt và cá tính”, ông Vinh chia sẻ.
Theo ông Công Vinh, để chinh phục Gen Z, các tòa soạn cần nhận thức rõ tiềm năng to lớn của âm thanh số. Giải pháp nằm ở việc mạnh dạn đầu tư vào nội dung mang đậm dấu ấn cá nhân, đa dạng hóa hình thức thể hiện và tận dụng triệt để sức mạnh của các nền tảng số. Sự nhạy bén và tầm nhìn chiến lược trong kỷ nguyên số, kết hợp với sự thấu hiểu sâu sắc về thói quen và sở thích của giới trẻ, sẽ giúp các tòa soạn từng bước khẳng định vị thế trên thị trường âm thanh số, mở ra những cơ hội phát triển mới và bền vững.