Chiến lược kép “Phygital” và AI: Đổi mới để kết nối
(NB&CL) Khi thế hệ Z - những cư dân bản địa của kỷ nguyên số, ngày càng khẳng định vị thế là lực lượng độc giả chủ chốt, các cơ quan báo chí đang triển khai những chiến lược riêng biệt để thu hút và giữ chân đối tượng này. Trong đó, mô hình “Phygital” - sự hòa quyện giữa trải nghiệm vật lý và kỹ thuật số - nổi lên như một hướng đi đầy tiềm năng, kết hợp sức mạnh của cả hai thế giới để tạo ra những trải nghiệm thông tin độc đáo và hấp dẫn.
Sử dụng AI để tiếp cận là một triển vọng sáng sủa
Trong bối cảnh báo chí thế giới đang chứng kiến những bước chuyển mình mạnh mẽ để tiếp cận thế hệ độc giả trẻ tuổi, nhiều tòa soạn đã không ngừng thử nghiệm những công nghệ và phương thức tương tác mới. Điển hình, tờ báo Aftonbladet của Thụy Điển đã đi trước một bước khi giới thiệu chatbot có khả năng tìm kiếm câu trả lời từ kho lưu trữ tin tức đồ sộ bằng 50 ngôn ngữ - cho phép Gen Z dễ dàng tiếp cận thông tin bằng tiếng mẹ đẻ và khám phá tin tức toàn cầu. Tương tự, tờ báo The Hindu ở Ấn Độ đã ra mắt chatbot Margazhi, một “hướng dẫn viên số” giúp giới trẻ tìm kiếm lịch trình sự kiện, địa điểm, đặc biệt hữu ích trong các lễ hội lớn.
Nhận thức rõ xu hướng này và tiềm năng to lớn của công nghệ, ông Nguyễn Hoàng Nhật - Phó Trưởng Ban Nhân Dân điện tử, Báo Nhân Dân chỉ rõ tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ để tiếp cận thế hệ độc giả năng động này: “Gen Z, những người sinh từ năm 1996 đến 2012 - thế hệ đầu tiên lớn lên hoàn toàn trong thế giới kỹ thuật số. Họ sẽ dành phần lớn thời gian trên điện thoại và mạng xã hội, từ đó dễ dàng chấp nhận hoặc thích thú với những trải nghiệm kỹ thuật số mới mẻ hơn nhiều so với những thế hệ trước đó. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để tiếp cận với Gen Z là một triển vọng sáng sủa”.

Ông Nguyễn Hoàng Nhật chỉ ra rằng, để “bắt sóng” thế hệ Z, các tòa soạn nên ưu tiên phát triển các sản phẩm tương tác, trong đó chatbot là một lựa chọn lý tưởng bởi sự phù hợp với thói quen giao tiếp trực tuyến của giới trẻ. Bên cạnh đó, AI còn là trợ thủ đắc lực trong việc tạo ra nội dung đa dạng, từ podcast đến video và game tin tức, đồng thời nâng cao trải nghiệm người dùng trên các nền tảng số.
“Chính sự nhanh chóng, tiện lợi, khả năng cá nhân hóa và tương tác cao đã biến chatbot trở thành một công cụ then chốt trong chiến lược tiếp cận Gen Z của các tòa soạn”, ông Nhật khẳng định. “Việc đầu tư vào những chatbot thông minh, có khả năng đối thoại tự nhiên và đáp ứng mọi nhu cầu của độc giả trẻ, không chỉ giúp thu hút mà còn xây dựng lòng trung thành lâu dài”.
“Phygital” - cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, tạo cơn sốt bản sắc Việt
Bên cạnh việc khai thác sức mạnh của AI trong môi trường số, Báo Nhân Dân cho thấy sự sáng tạo khi kết hợp nhuần nhuyễn giữa báo in truyền thống và các nền tảng kỹ thuật số thông qua chiến lược “Phygital”.
Ông Nguyễn Hoàng Nhật chia sẻ về những thành công bước đầu: “Những sản phẩm của chúng tôi đều đặt mục tiêu hướng tới Gen Z, đó là những sản phẩm báo chí ứng dụng công nghệ hiện đại trong chiến dịch truyền thông kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước hay 135 năm kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các phụ san hấp dẫn được Báo Nhân Dân đặt rất nhiều mã QR để độc giả tương tác với tờ báo in, đồng thời kết nối trực tiếp với tài khoản tiktok của họ. Đây cũng là một xu hướng đáng lưu ý với tên gọi Phygital, nghĩa là kết nối giữa phiên bản vật lý với phiên bản điện tử của tờ báo”.

Phản hồi tích cực từ Gen Z Việt Nam đối với các sản phẩm “Phygital” của Báo Nhân Dân đã vượt xa mọi dự đoán, khẳng định sự đúng đắn trong cách tiếp cận này. Theo ông Nhật, hành động cụ thể của độc giả trẻ là minh chứng rõ ràng nhất: “Việc họ chấp nhận xếp hàng dài từ 5-6 giờ sáng, không ngại thời tiết khắc nghiệt để sở hữu sản phẩm phygital của Báo Nhân Dân, đã nói lên tất cả”. Hiện tượng này cho thấy một điều thú vị: dù là thế hệ “native digital”, Gen Z Việt Nam vẫn đánh giá cao giá trị vật lý và sẵn lòng tương tác một cách chủ động khi trải nghiệm đó được kết nối thông minh với thế giới trực tuyến, đặc biệt khi nội dung chạm đến những giá trị văn hóa và lịch sử sâu sắc của đất nước.
Tuy nhiên, trên hành trình số hóa và chinh phục Gen Z, các toà soạn cũng đối diện với không ít thách thức. Ông Nhật thẳng thắn nhìn nhận: “Thách thức lớn nhất của các toà soạn vẫn là chúng ta chưa làm chủ được công nghệ, hoặc nhân lực chưa được đào tạo đầy đủ để tạo ra những sản phẩm báo chí thiên về công nghệ để phục vụ Gen Z”.
Để vượt qua những rào cản này, Báo Nhân Dân đã chủ động đề ra những giải pháp mang tính chiến lược và bền vững. Theo đó, việc đầu tư mạnh mẽ vào cả công nghệ và con người được xem là yếu tố then chốt để bắt kịp xu thế. Thậm chí, những ý tưởng táo bạo như trao quyền cho nhân viên Gen Z, tạo cơ hội thực tập và tăng cường kết nối với môi trường học đường cũng được triển khai. Minh chứng là trong chiến dịch truyền thông về kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Báo Nhân Dân đã mang những sản phẩm của mình đến gần hơn với giới trẻ tại các trường học.
Đặc biệt, chất lượng và độ tin cậy của thông tin luôn được đặt lên hàng đầu, Báo Nhân Dân luôn đề cao tính chính xác của nội dung trên mọi nền tảng. Ông Nhật nhấn mạnh, vai trò của nhà báo chúng ta là tập trung vào báo chí đã được kiểm chứng sự thật, đáng tin cậy. Khi đem một ứng dụng chatbot để phục vụ độc giả gen Z thì điều đầu tiên cần làm là phải đào tạo con bot đó dựa trên những thông tin đã được kiểm chứng, để đầu ra (tức kết quả mà chatbot trả cho người truy vấn) phải là những thông tin chính thống.
Với tầm nhìn dài hạn, Báo Nhân Dân sẽ tiếp tục mở rộng các sản phẩm tương tác, đa dạng hóa hình thức truyền tải thông tin để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của độc giả trẻ Việt Nam. “Chúng tôi có thể gia tăng các sản phẩm tương tác theo dạng phygital như đã nói, tăng cường sản xuất các video ngắn phát trên các nền tảng số để tiếp cận độc giả trẻ, hay ra mắt các ứng dụng tóm tắt, rút gọn tin tức để phục vụ những đối tượng này. Tất cả những sản phẩm này đều có thể được hỗ trợ bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo”, ông Nguyễn Hoàng Nhật nhấn mạnh.