Rà soát tổng thể 'ngân hàng cán bộ', đánh giá nhu cầu để điều động, luân chuyển từ nơi thừa sang nơi thiếu
(CLO) Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các tỉnh rà soát tổng thể “ngân hàng cán bộ”, đánh giá nhu cầu theo từng lĩnh vực, từng địa bàn; từ đó tiến hành điều động, luân chuyển cán bộ từ nơi thừa sang nơi thiếu, ưu tiên sử dụng biên chế dự phòng hiện có.
Sáng 8/8, tại tỉnh Vĩnh Long, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Tổ trưởng Tổ công tác số 3 của Chính phủ về đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xây dựng hạ tầng, nhà ở xã hội, đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia và công tác triển khai chính quyền địa phương 2 cấp đã làm việc với các tỉnh An Giang, Cà Mau, Đồng Tháp, Vĩnh Long.
Đáng chú ý, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương báo cáo kỹ về tình hình vận hành của bộ máy hành chính sau hơn 1 tháng triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.
Thiếu hụt nghiêm trọng đội ngũ cán bộ chuyên môn
Báo cáo Phó Thủ tướng, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời cho biết, sau hơn 1 tháng thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, UBND các xã đã cơ bản kiện toàn tổ chức bộ máy, ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức; đồng thời đưa trung tâm hành chính công vào hoạt động, tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy bộ máy hiện nay đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng đội ngũ cán bộ chuyên môn. Tỉnh còn thiếu 427 chức danh chuyên môn ở cấp xã. Một số lĩnh vực then chốt không có người đảm nhiệm hoặc bố trí không đúng chuyên môn, như: nông nghiệp và môi trường; tài chính – kế toán; công thương; giao thông – xây dựng – đô thị; công nghệ thông tin.
Dù tổng biên chế được phân bổ "đủ theo quy định", nhưng nhiều địa phương không thể tuyển dụng do nguồn nhân lực không đáp ứng yêu cầu. Chất lượng cán bộ chưa tương xứng với khối lượng và tính chất công việc mới, nhất là sau khi cấp xã được phân cấp nhiều nhiệm vụ từ cấp tỉnh.
Ngoài yếu tố con người, hạ tầng hành chính và thiết bị công nghệ thông tin tại các xã còn yếu kém, không đủ máy tính, máy in, thiết bị scan, đường truyền yếu… gây cản trở trong triển khai dịch vụ công trực tuyến và chuyển đổi số.
Tỉnh Vĩnh Long đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương cho phép bổ sung chỉ tiêu biên chế, đồng thời có cơ chế linh hoạt để luân chuyển, điều động cán bộ chuyên môn từ cấp huyện và tỉnh về xã. Tỉnh cũng kiến nghị được hướng dẫn kịp thời các vấn đề liên quan đến tổ chức bộ máy, vị trí việc làm và chế độ, chính sách cho cán bộ sau sáp nhập.
Để chủ động trong công tác bố trí cán bộ, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Phạm Thành Ngại cho biết địa phương đã xây dựng “ngân hàng cán bộ” cấp xã. Từ nguồn này, tỉnh đã điều động cán bộ từ cấp tỉnh, sở, phòng về các xã/phường, hiện thiếu khoảng 198 cán bộ.
Về biên chế, Cà Mau áp dụng linh hoạt theo quy mô dân số thực tế của từng xã. Những xã có số lượng cán bộ hiện tại vượt chỉ tiêu biên chế được giao vẫn tiếp tục được giữ nguyên số lượng “có mặt”, thay vì cắt giảm ngay. Với những xã thiếu biên chế, tỉnh phân bổ lại chỉ tiêu và áp dụng cơ chế tạm thời để bổ sung nhân lực.
Tỉnh cũng kiến nghị các bộ, ngành sớm có hướng dẫn chi tiết hơn về: Phương thức rà soát, xác định lại dân số thực tế sau sáp nhập; Cơ chế điều động, biệt phái và bổ sung cán bộ; Chính sách tuyển dụng công chức cấp xã... để bảo đảm đủ nguồn lực vận hành chính quyền cơ sở.
Ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh An Giang cho biết việc sắp xếp lại bộ máy cấp xã sau sáp nhập phát sinh tình trạng nơi thiếu, nơi thừa biên chế. Tỉnh An Giang đang chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tiến hành rà soát, thống kê, phân loại cụ thể để có phương án điều chuyển, bố trí lại cán bộ phù hợp với quy mô dân số và khối lượng công việc của từng xã/phường.
Xử lý dứt điểm các vướng mắc để xã, phường hoạt động ổn địn
Phát biểu chỉ đạo, về tổ chức chính quyền cấp xã, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng tình trạng bố trí cán bộ ở cấp xã hiện nay, số lượng tuy đủ nhưng chất lượng chưa đáp ứng yêu cầu. Nhiều cán bộ công chức được tuyển dụng từ trước khi cải cách, không đáp ứng tiêu chuẩn mới về năng lực, trình độ và kinh nghiệm, nhất là trong các lĩnh vực chuyên môn phức tạp như xây dựng, đất đai, tài chính – kế toán, công thương, nông nghiệp – môi trường...
Bên cạnh đó, tình trạng phân tán nguồn lực do chia nhỏ lực lượng từ cấp huyện về xã cũng gây khó khăn trong việc duy trì tính chuyên môn hóa. Để khắc phục, Phó Thủ tướng đề nghị các tỉnh rà soát tổng thể “ngân hàng cán bộ”, đánh giá nhu cầu theo từng lĩnh vực, từng địa bàn; từ đó tiến hành điều động, luân chuyển cán bộ từ nơi thừa sang nơi thiếu, ưu tiên sử dụng biên chế dự phòng hiện có.
Trước mắt, địa phương có thể ký hợp đồng ngắn hạn cho các vị trí cấp thiết như kế toán, địa chính… Sau đó, khi có quy định đầy đủ về tiêu chí chức danh, sẽ tuyển dụng chính thức. Bộ Nội vụ được giao khẩn trương xây dựng, sớm ban hành văn bản hướng dẫn xây dựng tiêu chí, vị trí việc làm và khung năng lực để các địa phương có cơ sở triển khai.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh giải pháp “cầm tay chỉ việc”, yêu cầu tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, thực tiễn cho cán bộ cấp xã, thay vì chỉ tập huấn lý thuyết. Với những lĩnh vực như kế toán, môi trường, xây dựng… nếu địa phương không đủ khả năng đào tạo thì cần kiến nghị bộ, ngành chủ quản hỗ trợ.
Ngoài yếu tố con người, hạ tầng kỹ thuật tại các xã cũng chưa đáp ứng được yêu cầu vận hành bộ máy mới. Phó Thủ tướng chỉ đạo các địa phương đánh giá lại hiện trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin, trong đó lưu ý việc thiếu máy tính, máy in, thiết bị scan, đường truyền yếu đã gây cản trở nghiêm trọng đến việc triển khai dịch vụ công trực tuyến và chuyển đổi số.
Các tập đoàn công nghệ lớn như VNPT, Viettel được giao nhiệm vụ đánh giá và đề xuất phương án nâng cấp hệ thống mạng, đảm bảo kết nối liên thông cho toàn bộ chính quyền cấp xã. Về phần mềm, yêu cầu đặt ra là phải liên thông, mở, dùng chung và đồng bộ, tránh tình trạng manh mún, phân mảnh như thời gian qua.
Phó Thủ tướng cũng nhắc nhở các địa phương, từ nay đến ngày 30/8, các địa phương phải hoàn tất việc bố trí nhân sự lãnh đạo, rà soát cơ sở vật chất, chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật – công nghệ để đảm bảo mô hình hai cấp vận hành thông suốt. Việc bàn giao trụ sở, bổ sung trang thiết bị, tổ chức lại bộ máy cấp xã cần được thực hiện đồng bộ. Đặc biệt, trước ngày 1/9, các vướng mắc liên quan đến sửa chữa, đầu tư công, đấu thầu… phải được xử lý dứt điểm để các xã/phường đi vào hoạt động ổn định.