Robot hình người sẽ đóng vai trò quyết định các cuộc chiến trong tương lai?

Bài viết mang tựa đề "Lợi thế tác chiến của robot hình người là gì?" trên PLA Daily, cơ quan ngôn luận chính thức của quân đội Trung Quốc, nhấn mạnh vai trò của công nghệ robot trong kỷ nguyên chiến tranh trí tuệ nhân tạo.

Theo bài viết, robot hình người sở hữu cấu trúc bionic linh hoạt, có thể thích nghi với “những môi trường chiến trường phức tạp”. Với khả năng kết hợp giữa “tính linh hoạt chiến thuật và sức răn đe chiến lược”, chúng được xem là thành tố chủ chốt trong chiến tranh hiện đại dựa trên AI.

Từ viễn tưởng tới hiện thực: Robot 'biến hình' giữa không trung để hạ cánh và lăn bánh

Một minh chứng được đưa ra là robot Thiên Cung Ultra, cao 1m8, do Trung tâm Sáng tạo Robot Hình người Bắc Kinh (X-Humanoid) phát triển. Robot này đã giành chức vô địch tại cuộc thi bán marathon dành cho robot hình người đầu tiên trên thế giới, tổ chức ở Bắc Kinh hồi tháng 3. Theo PLA Daily, sự kiện này chứng minh rõ lợi thế thiết kế hai chân trong việc di chuyển qua các địa hình phức tạp như đống đổ nát hay cầu thang.

Ngoài ra, bài viết còn nhắc tới một robot quân sự không tên của Nga có khả năng sử dụng súng, cho thấy xu hướng các quốc gia đầu tư vào công nghệ robot chiến đấu.

Tác giả đặc biệt nhấn mạnh khả năng “ra quyết định thông minh và tác chiến tự động” của robot nhờ thuật toán AI, cho phép chúng tự đánh giá chiến trường và hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu một cách độc lập.

Trong tương lai, robot có thể tham gia cùng binh sĩ và thiết bị tự động khác để hình thành những “đội hình tác chiến thông minh”, hỗ trợ di chuyển, chiến đấu, thậm chí đóng vai trò mồi nhử để đánh lạc hướng hỏa lực đối phương.

Một điểm đáng chú ý khác là yếu tố tâm lý: với “hình dáng giống con người, khả năng di chuyển độc lập và năng lực vượt xa giới hạn thể chất con người”, robot có thể tạo ra hiệu ứng uncanny valley – cảm giác rùng rợn khi đối diện với sinh vật trông gần giống người thật – và từ đó trở thành công cụ đánh vào tâm lý hiệu quả trên chiến trường.

Tháng trước, một bài bình luận khác đề xuất robot có thể đảm nhận hậu cần chiến trường như vận chuyển hàng hóa, sơ cứu thương binh hay sửa chữa thiết bị.

Robot hình người hiện đang nằm ở giao điểm của ba lĩnh vực công nghệ then chốt mà Trung Quốc muốn dẫn đầu: trí tuệ nhân tạo, sản xuất tiên tiến và “trí thông minh hiện thân” (embodied intelligence). Gần đây, nhiều công ty Trung Quốc đã trình làng các mẫu robot hình người linh hoạt, khiến Bắc Kinh càng tin tưởng vào ưu thế sớm trong cuộc đua công nghệ toàn cầu với Mỹ.

Xem các 'võ sĩ' robot của Trung Quốc tranh tài trước thềm giải kickboxing đầu tiên

Ngoài giải marathon, Trung Quốc còn tổ chức giải đấm bốc cho robot hình người. Các cuộc thi tương tự dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới.

Dù hiện tại, đa số robot hình người vẫn đang được dùng trong các ngành công nghiệp như hậu cần và sản xuất, hoặc phục vụ nghiên cứu – giáo dục và dịch vụ khách hàng, các cường quốc vẫn đang âm thầm chạy đua để chuyển giao công nghệ này vào chiến trường. Việc triển khai trên quy mô lớn vẫn còn xa, nhưng các bước chuẩn bị đang tăng tốc.

Không chỉ giới hạn ở robot, quân đội Trung Quốc còn đặc biệt quan tâm đến tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực như thiết kế máy bay, nhận diện tình huống chiến trường, ra quyết định tác chiến chính xác và phối hợp hỏa lực hiệu quả. Một số nhà cung cấp thiết bị quân sự ở Trung Quốc đã bắt đầu tích hợp mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) vào sản phẩm phục vụ chiến đấu.

Ngoài vũ khí hạt nhân, những con robot cao gần 2 mét, chạy bộ, bắn súng, né đạn... có thể chính là biểu tượng mới cho các cuộc chiến trong tương lai?.