Lấy danh nghĩa từ thiện để trục lợi

Theo tờ New York Post, Kanye West Foundation - tổ chức từ thiện của Kanye West – đã báo cáo chi 553.826 USD trong năm 2009 nhưng chỉ trích ra 583 USD để giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn. Đến năm 2010, tổ chức không dùng xu nào cho việc từ thiện mà toàn bộ số tiền chỉ để trả lương nhân viên, tiền công và phúc lợi trong khi thông báo nửa triệu USD đã được chi.

Nhóm cơ quan giám sát phi lợi nhuận Charity Navigator đề xuất không quá 15% dòng tiền của một tổ chức từ thiện cho phí quản lý và vận hành. Kanye West Foundation đã không đáp ứng được tiêu chuẩn nên buộc phải ngừng hoạt động.

Vợ cũ của West - Kim Kardashian cũng đã tranh thủ bỏ túi 90% tổng số tiền từ thiện và chỉ gửi đi 10%. Thông qua việc kêu gọi đấu giá quần áo, phụ kiện hàng hiệu trên eBay để giúp đỡ những nạn nhân trong siêu bão Haiyan ở Philippines.

"Nữ hoàng nhạc pop" Madonna đã bị cơ quan kiểm soát phát hiện lấy 3,8 triệu USD từ khoản kêu gọi 15 triệu USD trong kế hoạch xây dựng ngôi trường trị giá 15 triệu USD cho nữ sinh ở Malawi nhiều năm về trước.

Qua điều tra cho thấy, Madonna dùng khoản tiền trục lợi mua sắm xe hơi cho nhân viên nằm ngoài tổ chức từ thiện, phí thuê văn phòng, kiến trúc sư...

Hay một số người nổi tiếng khác thì kiếm tiền từ việc hợp tác với các tổ chức mang mác từ thiện. Việc người nổi tiếng được nhận thù lao khi PR cho tổ chức là rất bình thường nhưng sẽ vô đạo đức nếu dung túng cho nơi trái phép, giả mạo, lợi dụng lòng tin nơi công chúng.

Ví dụ tiêu biểu là ngôi sao truyền hình thực tế Caitlyn Jenner và huấn luyện viên Harry Redknapp sẵn sàng làm việc với quỹ từ thiện giả mạo Cuppa (Làm sạch ô nhiễm nhựa ở châu Phi) nếu được trả 15.000 bảng Anh cho một bài đăng trên Instagram và thêm 5.000 bảng Anh ở mỗi buổi chụp ảnh.

Đánh bóng tên tuổi nhờ kêu gọi từ thiện

Tiến sĩ Leslie Lenkowsky làm việc tại Trung tâm Từ thiện Đại học Indiana lý giải trên Forbes rằng, người nổi tiếng thành lập quỹ riêng mà không viết chi phiếu chuyển tiền thẳng đến tổ chức từ thiện vì đơn giản là họ không biết phải viết chi phiếu cho ai và cho tổ chức nào.

Tuy nhiên, cũng theo ông Lenkowsky, mục đích PR cho bản thân mới là nguyên nhân chủ yếu khi lập ra quỹ từ thiện hay tổ chức phi lợi nhuận.

Vụ bê bối của “mẹ quái vật” Lady Gaga là ví dụ điển hình. Tổ chức từ thiện Born This Way Foundation của cô nàng từng vấp phải làn sóng chỉ trích vì mục đích quảng bá sự nghiệp bản thân khi một báo cáo thuế liên bang chỉ ra rằng quỹ này đã thu về 2,5 triệu USD nhưng chỉ trao một khoản hỗ trợ 5.000 USD vào năm 2012. Điều đáng nói, số tiền này lại được dùng vào các khoản dường như chẳng mấy cấp thiết như: phí pháp lý, phí tư vấn từ thiện, hoạch định chiến lược, PR, sự kiện...

Amber Heard cũng bị công chúng chỉ trích vì việc từ thiện. Cô từng công bố nhiều lần sẽ chia đều khoản tiền bồi thường 7 triệu USD sau ly dị với tài tử Johnny Depp cho hai tổ chức vì trẻ em American Civil Liberties Union và Children's Hospital Los Angeles.

Thực tế cho thấy, hồi tháng 1/2021, phía Bệnh viện Nhi đồng Los Angeles tiết lộ họ mới chỉ nhận được 100.000 USD trên tổng số 3,5 triệu USD mà Heard đã cam kết. Còn phía ACLU cũng chỉ nhận được 450.000 USD.