Ước tính số người chết đó xuất phát từ nghiên cứu chi tiết đầu tiên của chính phủ, thông tin cụ thể sẽ sớm được công khai.

Con số tử vong cao bất thường bao gồm các trường hợp tử vong liên quan trực tiếp và gián tiếp đến đại dịch, được coi là chỉ số đầy đủ nhất về thiệt hại do virus Corona mới gây ra. Các chuyên gia cho biết, bước nhảy trong số ca tử vong vào thời gian qua ở thủ đô Mexico tương tự như sự gia tăng tại các trung tâm, đô thị như London hay New York.

"Chắc chắn những gì chúng ta chứng kiến ở đây không khác gì so với ở những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của Mỹ", Daniel Weinberger, một nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Yale, người đã nghiên cứu sự tăng vọt những ca tử vong trong đại dịch.

Hugo López-Gatell, người đứng đầu đội phản ứng với Covid-19 của Mexico nói với tờ The Washington Post rằng nghiên cứu theo dõi các ca tử vong trung bình từ tháng 3 đến tháng 5 trong những năm gần đây làm cơ sở. "Có bao nhiêu người đã chết? Thống kê này, mà chúng tôi vẫn đang tinh chỉnh, gấp khoảng ba lần", ông nói.

Số người chết chính xác vẫn chưa có. Nghiên cứu đầy đủ nhất được công bố cho đến nay, một phân tích được công bố bởi tạp chí Nexos, cho thấy 27.394 người đã chết ở Mexico City từ cuối tháng 3 đến cuối tháng 5, cao hơn gấp đôi mức thông thường. Chính phủ nơi đây chỉ báo cáo khoảng 4.000 cái chết do Covid-19 trong khoảng thời gian đó tại tâm chấn của đại dịch - thủ đô Mexico.

López-Gatell cho biết, dữ liệu về tỷ lệ tử vong vượt mức bao gồm những người gặp vấn đề như đau tim không thể điều trị tốt vì các bệnh viện bị quá tải bệnh nhân Covid-19.

Số người chết đã trở thành một vấn đề chính trị gây chia rẽ ở Mexico. Các nhà phê bình tuyên bố chính phủ đã che giấu con số thật. Nhà chức trách đã phủ nhận điều đó. Mexico tương tự như nhiều quốc gia - và các tiểu bang của Mỹ - khi chỉ chính thức đếm những trường hợp tử vong do Covid-19 được xác nhận bằng các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm.

Tuy nhiên, số lượng người chết xuất hiện cao bất thường. Các bệnh viện ở đây được yêu cầu kiểm tra bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng, nhưng López-Gatell cho biết do thiếu nhân sự nên việc này được làm một cách nhanh chóng, qua loa.

Ngoài ra, nhiều người dường như chết tại nhà hoặc ngay sau khi đến bệnh viện mà không được xét nghiệm.

Theo con số chính thức 28.510 người ở Mexico đã chết vì Covid-19. Hôm thứ Tư, nước này đã vượt qua Tây Ban Nha ở vị trí thứ sáu trên thế giới, theo dữ liệu do Đại học Johns Hopkins tổng hợp. Thành phố Mexico đã báo cáo có 6.642 ca tử vong.

Làn sóng lây nhiễm đầu tiên của nước này còn lâu mới kết thúc - mặc dù các nhà chức trách nói rằng sự gia tăng các trường hợp mới đang chậm lại.

López-Gatell cho biết ước tính tỷ lệ tử vong vượt mức có ý nghĩa so với các vụ dịch cúm mạnh nhất ở Mexico. Tất nhiên, ông cho rằng con số sẽ rất cao, hơn cả những gì họ đã thấy.

'Chúng tôi đã không quản lý để ngăn chặn đại dịch'

Chính quyền Mexico đã quy kết nhiều trường hợp chết vì cho các yếu tố khác. Nhiều nạn nhân Covid-19 chỉ được đến bệnh viện cho đến khi họ bị bệnh nặng. Mexico có mức độ tăng huyết áp, tiểu đường và béo phì cao phi thường - những căn bệnh mãn tính thuộc dạng có liên quan đến khoảng 80% trường hợp tử vong do Covid-19 tại nước này.

"Sự đóng góp tương đối [của những điều kiện như vậy] vào mức độ nguy hiểm của dịch bệnh là một thảm họa", López-Gatell nói. Ông đổ lỗi cho sự phổ biến tăng vọt của đồ ăn vặt và đồ uống có đường.

Mexico chiến đấu với đại dịch trong những hạn chế nghiêm trọng, bao gồm một hệ thống y tế thiếu thốn, thiếu kinh tế và lực lượng lao động tập trung nhiều trong khu vực phi chính thức - công nhân xây dựng, người bán hàng rong và những người khác dựa vào thu nhập hàng ngày để tồn tại.

Một sự kiểm dịch nghiêm ngặt như Tây Ban Nha sẽ là không thể, López-Gatell nói. Ở đó, các quan chức đe dọa những người vi phạm với mức phạt lên tới 1.000 USD và hạn chế di chuyển trên các phương tiện giao thông công cộng và trong các cửa hàng khoảng 80%.

Ở Mexico, một đất nước có sự bất bình đẳng sâu sắc và những ký ức sống động về sự cai trị độc đoán, một khu vực cách ly như vậy sẽ rất bất lợi về mặt kinh tế và xã hội, "nó sẽ kết thúc bằng một cuộc đối đầu xã hội trong nước", ông nói.

Mexico đóng cửa các trường học và văn phòng chính phủ, nhưng các giới hạn đặt ra trong 70 ngày của nước này chủ yếu dựa vào sự tự nguyện. Mexico đã giảm khoảng 60% mức độ di chuyển trên các phương tiện công cộng, quan chức nước này cho biết.

Các nhà phê bình cho rằng hành động như vậy là quá ít, quá muộn. "Chúng tôi có tỷ lệ tử vong cao vì chúng tôi đã không quản lý để ngăn chặn đại dịch", ông Martin Moreno, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại trung tâm y tế ABC uy tín của thủ đô cho hay.

Các quan chức Mexico quyết định chỉ tiến hành thử nghiệm hạn chế, do thiếu năng lực phòng thí nghiệm và nhân viên để thực hiện theo dõi liên lạc. "Sự cảnh giác về dịch tễ học mà họ đã làm là không đủ", Miguel Betancourt, chủ tịch Hiệp hội Y tế Công cộng Mexico cho biết. "Họ đã không có sự nhạy cảm để phát hiện các hiện tượng một cách chính xác".

Chính quyền Mexico thì phản biện lại khi nói rằng họ đã làm chậm tốc độ của đại dịch bằng một nửa so với các quốc gia như Ý hay Tây Ban Nha, giúp kéo dài thời gian để bệnh viện không bị quá tải. Nhưng thay vì bùng phát nhanh, bùng nổ, dịch bệnh lại 'di chuyển' chậm và kéo dài.

Nếu có một điều mà tất cả các bên đều đồng ý, thì đó là thông điệp về sức khỏe cộng đồng. Ngay từ sớm, Tổng thống Andrés Manuel López Obrador đã phớt lờ các khuyến nghị về sự giản cách xã hội, và ông háo hức muốn mở cửa đất nước trở lại khi nó chìm vào một cuộc suy thoái sâu sắc.

López-Gatell đã cảnh báo nhiều lần về sự nguy hiểm của virus, nhưng ông thừa nhận rằng tin nhắn y tế công cộng của chính phủ đã thất bại trong việc thuyết phục nhiều người Mexico.

Đất nước phân cực chính trị sâu sắc này có nhiều vấn đề phức tạp hơn. Samuel Ponce de León, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Tự trị Quốc gia Mexico, cho biết các nhà phê bình tổng thống đã chế giễu chiến lược của López-Gatell, không ngừng khiến công chúng bối rối. "Người dân hoang mang không biết phải hành động như thế nào", ông nói.

López-Gatell, từ sớm, dự đoán lạc quan về việc ngăn chặn đại dịch , và việc thiếu thông tin về quy mô của nó đã làm dấy lên nghi ngờ ở một quốc gia, nơi các chính phủ từ lâu đã che giấu dữ liệu về thảm họa.

Weinberger nói rằng ở hầu hết các quốc gia, rất khó khăn để áp dụng theo dõi liên lạc rộng rãi ở đỉnh điểm của một đại dịch. Nhưng cập nhật số liệu thống kê về số ca tử vong là một vấn đề khác.

"Rất cần thiết và quan trọng khi cho công chúng biết một bức tranh hoàn chỉnh chính xác về những gì đang diễn ra và mức độ nghiêm trọng", theo ông Weinberger.

Số người chết trên toàn cầu tăng

Thông thường, phải mất một năm hoặc hơn để Mexico 'quan liêu' chậm chạp cập nhật số liệu về Covid-19. Nhưng sau khi các phương tiện truyền thông trong nước và nước ngoài bắt đầu đặt câu hỏi về các trường hợp tử vong do Covid-19, Thị trưởng thành phố Mexico, bà Claudia Sheinbaum đã dẫn đầu một nỗ lực để xác định tỷ lệ tử vong cao cho thủ đô.

Một Ủy ban bao gồm các quan chức y tế liên bang, có kế hoạch chia nhỏ các con số để xác định có bao nhiêu cái chết từ Covid-19, López-Gatell cho biết. Và một nhóm riêng biệt khác đang theo dõi tình hình ở phần còn lại của đất nước.

Những nỗ lực tương tự đang dần được tiến hành trên khắp thế giới. Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi ba học giả tại Trường Quản lý MIT Sloan ước tính tổng số tử vong do Covid-19 tại 84 quốc gia vào khoảng 600.000, cao hơn con số báo cáo.

Đó là con số cập nhật đến giữa tháng 6. Theo các nhà nghiên cứu, nếu không có vắc-xin hoặc điều trị vào mùa xuân tới, số người chết có thể lên tới 1,75 triệu.