Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền và đối tác liên minh, Komeito, đang tìm cách duy trì sự thống trị của họ trong Quốc hội bất chấp những sóng gió chính trị gần đây.

Ông Kishida, được bầu làm lãnh đạo LDP vào tháng trước, đã nói rằng mục tiêu của liên minh là duy trì đa số đơn giản. Mặc dù có thể mất ghế, đảng này hy vọng một bộ mặt tươi mới sẽ nâng cao sự ủng hộ của công chúng ngay cả khi nền kinh tế vẫn trì trệ trong đại dịch COVID.

Cuộc bầu cử Nhật Bản diễn ra như thế nào, gồm các đảng phái và cử tri sẽ bỏ phiếu ra sao? Dưới đây là năm điều cần biết về cuộc bầu cử tại Nhật Bản:

Hệ thống bầu cử của Nhật Bản hoạt động như thế nào?

Có 465 ghế trong hạ viện, cơ quan quyền lực của quốc hội lưỡng viện Nhật Bản. Khoảng 2/3 số ghế được xác định thông qua các khu vực bầu cử nhỏ, số còn lại được chọn theo tỷ lệ đại diện. Sự ra đời của các quận vào năm 1996 được thiết kế để tạo ra một hệ thống hai đảng, nhưng LDP vẫn nắm quyền trong hầu hết những năm qua.

Hiện tại, LDP có 276 ghế và Komeito có 29 trong tổng số 305, gần với 2/3 đa số tại Hạ viện là 310. 

Những đảng đối lập chính trong Quốc hội

Đảng Dân chủ Lập hiến (CDP) là nhóm đối lập lớn nhất, với 112 ghế. Đây là đảng kế thừa của Đảng Dân chủ Nhật Bản (DJP), cầm quyền từ năm 2009 đến năm 2012. Nhiều cựu bộ trưởng trong nội các DPJ thuộc CDP, bao gồm cả lãnh đạo của đảng này, Yukio Edano.

Đảng Cộng sản Nhật Bản là một nhóm đối lập khác, nhưng đảng này chỉ nắm giữ 12 ghế. Đây là đảng thuộc một nhóm đảng cánh tả hoặc trung tả.

CDP và JCP đang có kế hoạch hợp tác trong cuộc bầu cử và sẽ chỉ chọn một ứng cử viên từ một trong hai đảng ở các quận nhỏ để tối đa hóa cơ hội đánh bại các ứng cử viên LDP.

Những vấn đề chính là gì?

Cả phe cầm quyền và phe đối lập đều nhấn mạnh đến việc tái phân phối kinh tế thay vì cải cách hoặc tăng trưởng - một dấu hiệu cho thấy nhận thức chính trị ngày càng mạnh mẽ về chênh lệch thu nhập gia tăng do đại dịch COVID-19 làm trầm trọng thêm vấn đề bất bình đẳng.

Đảng LDP của thủ tướng Kishida đã đưa ra chính sách gọi là "một chủ nghĩa tư bản mới", hứa hẹn tăng lương cho những người lao động thiết yếu như y tá và người chăm sóc, đồng thời cắt giảm thuế cho các doanh nghiệp nhằm tăng lương. Liên minh cầm quyền Komeito, một đảng Phật giáo tại gia, cam kết thanh toán 100.000 yên (892 USD) tiền mặt một lần cho trẻ em từ 18 tuổi trở xuống.

Trong khi đó, đảng CDP hứa sẽ giảm tạm thời thuế tiêu thụ từ 10% xuống 5%, miễn thuế thu nhập tạm thời cho bất kỳ ai có thu nhập hàng năm từ 10 triệu yên (xấp xỉ 2 tỷ VNĐ) trở xuống và thanh toán bằng tiền mặt 120.000 yên (23,6 triệu VNĐ) cho những người có thu nhập thấp.

Về các vấn đề xã hội, CDP tự do hơn LDP. Đảng đối lập chính đang đề xuất cho phép các cặp vợ chồng có họ khác nhau và tìm cách để phụ nữ chiếm một nửa số thành viên của quốc hội và các hội đồng địa phương.

Đảng Cộng sản Nhật Bản đề xuất cắt giảm thuế suất tiêu dùng, đánh thuế cao hơn đối với những người có thu nhập cao và tăng thuế suất thu nhập cao hơn.

Số cử tri đi bầu dự kiến ​​là bao nhiêu?

Các cuộc bầu cử Nhật Bản gần đây đã thu hút được tương đối ít cử tri. Trong cuộc bầu cử quốc gia vào năm 2019, một cuộc thăm dò ở thượng viện, chỉ 48,8% cử tri đã đăng ký bỏ phiếu. Nhiều người không bận tâm đến việc bỏ phiếu với niềm tin rằng liên minh do LDP lãnh đạo đang làm một công việc hợp lý, và phe đối lập vẫn bị rạn nứt và do đó khó có khả năng lật đổ được liên minh cầm quyền.

Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp trong lịch sử đã giúp liên minh LDP và Komeito giữ vững quyền lực, khi họ tận dụng cơ sở ủng hộ mạnh mẽ của mình ở các khu vực bầu cử quan trọng, các nhóm khác nhau như tôn giáo, chủ nghĩa dân tộc, chủ doanh nghiệp nhỏ và nông dân.

Các cuộc thăm dò dư luận?

LDP có tỷ lệ ủng hộ là 51% trong một cuộc thăm dò ý kiến ​​của Nikkei được thực hiện vào ngày 4-5 tháng 10, so với 8% của CDP và 5% đối với JCP. Khoảng 27% người được hỏi cho biết họ không ủng hộ bất kỳ đảng phái chính trị nào. Đối với LDP, đây là một sự cải thiện đáng kể so với mức hỗ trợ 39% mà đảng này có được vào tháng 8, trước khi cựu Thủ tướng Yoshihide Suga tuyên bố từ chức vào ngày 3 tháng 9.

Bất chấp sự thể hiện mạnh mẽ này, có rất ít sự lạc quan cho một chiến thắng áp đảo của LDP, vì sự ủng hộ dành cho nội các Kishida chỉ ở mức 59%, một con số được đánh giá là thấp đối với một chính phủ mới.

Gần một nửa số thành viên Hạ viện của LDP là các chính trị gia cấp thấp, được bầu ba lần hoặc ít hơn, đã trở thành nhà lập pháp theo mối quan hệ của cựu Thủ tướng Shinzo Abe. Họ vẫn chưa thiết lập được hỗ trợ vững chắc và dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi bầu cử.

Sự ủng hộ không lớn dành cho Thủ tướng Kishida, cùng với sự hợp tác giữa các đảng đối lập chính, có thể khiến LDP khó giữ được đa số vững chắc của mình trong cuộc bầu cử sắp tới.