Chiến thắng của cựu phó Tổng thống Joe Biden vào thứ Bảy đi kèm với việc ông Trump đã từ chối chấp nhận kết quả kiểm phiếu.

Ông Trump đã cáo buộc đảng Dân chủ gian lận bầu cử trên diện rộng, đệ đơn hàng loạt vụ kiện liên quan đến cuộc thăm dò ý kiến ​​và gây nghi ngờ về cam kết của ông trong việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.

Ông James Green, một thành viên cấp cao của Đại học Georgetown và từng là nhà đàm phán thương mại của Mỹ ở Trung Quốc cho biết: “Về thủ tục chuyển giao quyền lực, dường như chính quyền Trump không quan tâm đến việc duy trì các tiêu chuẩn chính trị và truyền thống”.

Nếu Tổng thống Trump quyết định ra đi với một "cú đấm", trọng tâm có thể sẽ là chính sách đối ngoại, sử dụng các công cụ mà ông có thể sử dụng một cách nhanh chóng và tương đối không bị cản trở. Chúng bao gồm các mệnh lệnh hành pháp, xây dựng quy tắc cơ quan, bổ nhiệm không yêu cầu sự xác nhận của Thượng viện và điều chuyển những vị trí công chức khó thay đổi.

Trung Quốc có thể là một mục tiêu cụ thể, các chuyên gia nói thêm, trước những nỗ lực lặp đi lặp lại của ông Trump nhằm giảm nhẹ trách nhiệm và đổ lỗi cho Bắc Kinh về đại dịch và suy thoái kinh tế.

"Ông Trump đã hứa sẽ trừng phạt Trung Quốc vì Covid-19, vì vậy câu hỏi ở đây là điều đó có nghĩa là gì", Jeff Moon, cựu quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia cho hay. Ông nhận thấy có khả năng cao cho các động thái trừng phạt vào phút cuối.

Một cách để nhanh chóng làm xấu đi mối quan hệ Mỹ-Trung vốn đã ảm đạm, và làm suy yếu bất kỳ nỗ lực nào của chính quyền ông Biden nhằm cải thiện hợp tác song phương có thể liên quan đến Đài Loan.

Các lựa chọn có thể bao gồm cử một thành viên nội các khác đến Đài Bắc, tăng cường hơn nữa quan hệ quân sự Mỹ-Đài Loan và thông báo đàm phán hướng tới một hiệp định thương mại tự do.

Bà Bonnie Glaser, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược cho biết: “Điều đó nói chung là đúng. Họ đang cố gắng triển khai càng nhiều chính sách khó đảo ngược nhất có thể, cho dù đó là đối với Trung Quốc hay Iran hay những nơi khác”.

Tổng thống Trump có thể áp thêm các lệnh trừng phạt lên các thành viên đảng Cộng sản Trung Quốc vì vấn đề nhân quyền, hoặc tạo rào cản để Mỹ không tham gia thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh năm 2022.

Mặc dù các  lệnh hành pháp không mang sức nặng của luật pháp, khiến chúng dễ dàng bị đảo ngược hơn, nhưng chúng có thể làm khó chính quyền ông Biden sắp tới do lo ngại rằng việc dỡ bỏ lệnh sẽ khiến họ trông mềm yếu.

Việc đảo chiều nhanh chóng cũng sẽ làm giảm uy tín vốn đã bị tổn hại của Mỹ với tư cách là đồng minh và đối thủ.

Các lựa chọn khác của Tổng thống Trump bao gồm: áp đặt lệnh trừng phạt lên nhiều công ty nhà nước của Trung Quốc, mở rộng các hạn chế đối với xuất khẩu quân sự-dân dụng, cấm nhiều ứng dụng Trung Quốc sau TikTok và WeChat và chặn tất cả các hoạt động bán chất bán dẫn cho Huawei Technologies ngoài những nguyên liệu cho mạng lưới 5G.

Washington cũng có thể tuyên bố Trung QUốc là nước thao túng tiền tệ, khiến nước này phải chịu các mức thuế trừng phạt, cựu quan chức Bộ Thương mại Thomas Duesterberg nhận định.

Các chuyên gia cho biết, nếu chính quyền ông Trump sắp mãn nhiệm thực sự muốn để lại một mớ hỗn độn, họ thậm chí có thể tuyên bố rút quân hoàn toàn khỏi Afghanistan, tạo ra một khoảng trống trong khu vực và thúc đẩy sự lo lắng của Lầu Năm Góc.

Theo CRS, nếu quá trình chuyển giao quyền lực được xử lý kém sẽ tạo ra các lỗ hổng an ninh quốc gia tiềm ẩn mà các đối thủ của Mỹ có thể khai thác.

Một cựu quan chức Mỹ yêu cầu giấu tên cho biết: “Quân đội sẽ phát điên. Ông Trump cũng có thể đưa ra một số nhượng bộ lớn đối với Nga".

Ngay cả khi không có các động thái đáng lo ngại, chính quyền sắp tới của ông Biden cũng sẽ phải đối đầu với một Bắc Kinh mạnh mẽ hơn. Sarah Kreps, giáo sư về luật của Đại học Cornell cho biết: “Quyền lực của Trung Quốc đã tăng lên đáng kể trong bốn năm qua. Do đó, tôi hy vọng nhiều chính sách của ông Biden sẽ có một số điểm tương đồng với chính quyền ông Trump."

Việc giải quyết hàng trăm triệu đô la thuế nhập khẩu áp đặt trong chiến tranh thương mại có thể là điều kiện tiên quyết để thiết lập lại mối quan hệ với Bắc Kinh.

Nhà nghiên cứu tại Viện Doanh nghiệp Mỹ và là cựu quan chức trong chính quyền ông George W Bush, ông Zack Cooper cho biết: “Sẽ rất khó về mặt chính trị nếu gỡ các hàng rào thuế mà không nhận lại được gì. Câu hỏi đặt ra là phải thúc Bắc Kinh làm điều gì để đạt được kết quả một cách rõ rệt và nhanh chóng".

Tất cả những điều này có thể sẽ mất thời gian do phải giải quyết các cuộc khủng hoảng về sức khỏe, kinh tế và chủng tộc trước mắt trong nước, đồng thời hàn gắn lòng tin giữa hai nước Mỹ-Trung.

Chủ tịch của Mansfield Foundation Frank Jannuzi và là cố vấn lâu năm tại Thượng viện cho Joe Biden, cho biết: “Việc sửa chữa mối quan hệ song phương bớt đối nghịch sẽ yêu cầu nhiều bước tiến nhỏ thay vì một bước đột phá lớn".

Giáo sư William Howell của Đại học Chicago và giáo sư Kenneth Mayer của Đại học Wisconsin tại Madison cho biết những thay đổi lớn có thể được thúc đẩy vào phút cuối nếu Tổng thống thua cuộc bầu cử vào tay đảng đối lập. Ông Trump là Tổng thống thứ 12 trải qua điều nàykể từ năm 1900.

“Nếu Tổng thống đương nhiệm hoặc đảng của ông thất bại trong cuộc bầu cử, ông ấy có mọi lý do để nhanh chóng thông qua các chính sách công vào phút cuối, làm bất cứ điều gì có thể để trói tay người kế nhiệm”, hai giáo sư viết trên tạp chí Presidential Studies.

Tổng thống Trump cũng có thể tìm cách ân xá cho những cộng sự của ông, những người bị bắt với nhiều tội danh khác nhau, từ gian lận thuế, tiền quyên góp cho tới việc nói dối FBI.

Kể từ năm 1945, mọi tổng thống ngoại trừ Lyndon Johnson đều đã tranh thủ ân xá vào phút cuối, đứng đầu là ông Obama 300 người một tháng và ông Clinton, 65 người.

Một số người trong số họ đã chạm tới các vấn đề chính sách đối ngoại nhạy cảm, bao gồm Tổng thống George HW Bush, người đã ban hành các lệnh ân xá gắn với Iran, hay Tổng thống George W Bush, người đã giảm án cho các nhân viên biên phòng bị kết tội bắn một công dân Mexico.

Các chuyên gia pháp lý tranh luận về việc liệu ông Trump có thể ân xá cho bản thân hay không vì một khi mãn nhiệm, ông và các công ty của ông có thể phải đối mặt với hàng loạt cuộc điều tra liên bang cũng như các vụ kiện cá nhân vì cáo buộc phỉ báng, trốn thuế, sử dụng quỹ phi lợi nhuận không đúng cách và không thanh toán 2 triệu đô tiền pháp lý. Tổng thống Trump đã phủ nhận việc vi phạm bất kỳ luật nào.