Tại đây, Trung Quốc và ASEAN dự kiến ​​có các cuộc thảo luận toàn diện về việc cùng nhau vượt qua đại dịch, thúc đẩy phát triển kinh tế. Các nhà quan sát nhận định, thúc đẩy quan hệ song phương về phía trước mà không bị lung lay bởi các lực lượng ngoài lãnh thổ và các vấn đề khác sẽ được mang ra thảo luận.

Ủy viên Quốc vụ kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị sẽ tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc đặc biệt nhân Kỷ niệm 30 năm Quan hệ Đối thoại và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hợp tác Lancang-Mekong (LMC) lần thứ sáu tại Trùng Khánh, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Wang Wenbin cho biết vào Chủ nhật (6/6).

Năm 2021 đánh dấu kỷ niệm 30 năm quan hệ đối thoại giữa Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) gồm 10 thành viên. Ba thập kỷ qua đã chứng kiến ​​mối quan hệ Trung Quốc-ASEAN ngày càng phát triển bền chặt hơn bất chấp những thử thách và khó khăn.

Năm nay đánh dấu kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ đối thoại giữa Trung Quốc và ASEAN, điều được coi là có ý nghĩa đặc biệt đối với quan hệ song phương nhằm xây dựng dựa trên những thành tựu trong quá khứ và theo đuổi những tiến bộ mới, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Wang Wenbin cho hay.

Người phát ngôn lưu ý rằng các cuộc gặp trực tiếp trong bối cảnh COVID-19 đang diễn ra gay gắt, phản ánh các nước coi trọng và đặt nhiều kỳ vọng vào quan hệ Trung Quốc - ASEAN trong tình hình mới.

Chen Xiangmiao, trợ lý nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia, cho biết: "Hai bên đang phải đối mặt với một số vấn đề cấp bách cần đàm phán và chiến đấu chống COVID-19 là vấn đề trong tâm", nhằm tăng cường hợp tác chia sẻ vắc xin để giúp khối ngăn chặn số ca nhiễm virus đang gia tăng.

Khi ông Vương Nghị gặp đặc phái viên của Tổng thống Indonesia Luhut Binsar Pandjaitan tại Quý Dương, tỉnh Quý Châu, Tây Nam Trung Quốc vào thứ Bảy (5/6) vừa qua, hai bên đã đồng ý tiếp tục hợp tác sâu rộng trên toàn bộ chuỗi công nghiệp vắc xin, bao gồm cả nghiên cứu và phát triển, sản xuất và phân phối, và Trung Quốc sẽ giúp Indonesia xây dựng một trung tâm sản xuất vắc xin trong khu vực.

Ông Chen cho biết vấn đề cấp bách tiếp theo trong chương trình nghị sự giữa Trung Quốc và khối là sự hồi sinh kinh tế. Vị chuyên gia cho rằng hợp tác kinh tế giữa hai bên đang tiếp tục đà phát triển mạnh mẽ sau khi ký kết RCEP, thỏa thuận thương mại lớn nhất thế giới, bao gồm Trung Quốc và 10 thành viên của khối. Vượt qua EU, ASEAN đã trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc vào năm 2020.

Theo ông Chen, du lịch là một lĩnh vực quan trọng trong hợp tác giữa Trung Quốc và các nước ASEAN. "Tuy nhiên, sự hợp tác như vậy đã bị đóng băng bởi đại dịch hoành hành. Vì vậy, tôi tin rằng làm thế nào để nối lại các hoạt động giao lưu giữa người với người bình thường giữa các quốc gia đó sẽ là mục tiêu của cuộc họp sắp tới", ông Chen nói.

Người phát ngôn Wang Wenbin cho biết, một cơ chế hợp tác tiểu vùng kiểu mới với sự tham vấn sâu rộng giữa Trung Quốc, Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam đã phát triển nhanh chóng và đạt được những kết quả đáng kể, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội của sáu nước ven sông Mekong và mang lại hiệu quả rõ rệt, mang lại lợi ích cho người dân.

Các nhà phân tích cho rằng nền kinh tế thế giới đang bị đe dọa bởi cả đại dịch và chủ nghĩa bảo hộ đang gia tăng, Hợp tác Lancang-Mekong đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ổn định kinh tế khu vực và giúp chống lại chủ nghĩa đơn phương của Mỹ.

Bi Shihong, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Ngoại giao láng giềng Trung Quốc và Trường Nghiên cứu Quốc tế, Đại học Vân Nam, cho biết đã đến lúc thảo luận về hộ chiếu vắc xin giữa Trung Quốc và các nước ASEAN. Ông lưu ý rằng hiện tại, các nước trong khối có tỷ lệ tiêm chủng tương đối thấp và hộ chiếu vắc xin chỉ có thể được đưa ra khi cả hai bên đồng ý và có tỷ lệ tiêm chủng đạt "tiêu chuẩn khoa học".

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Trung Quốc và một số nước ASEAN gần đây đã gặp phải một con đường gập ghềnh, với Bắc Kinh và Kuala Lumpur trong tuần qua đã tranh cãi về việc Trung Quốc điều 16 máy bay đến Biển Đông để thực hiện một chuyến bay thường lệ, mà Malaysia gọi là 'xâm nhập'.

Người phát ngôn Wang Wenbin hôm thứ Tư (2/6) đã bác bỏ những cáo buộc này trong một cuộc họp báo thường kỳ, trả lời rằng Không quân Trung Quốc đã tổ chức một hoạt động huấn luyện định kỳ ở phía nam Biển Đông. Ông Wang cho biết cuộc huấn luyện không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào, và Không quân Trung Quốc đã tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp quốc tế mà không xâm nhập vào không phận của các quốc gia khác.

Các chuyên gia đã gạt đi nguy cơ rằng một sự cố nhỏ như vậy sẽ làm xói mòn mối quan hệ của Trung Quốc với Malaysia hoặc các nước trong khối này. Ông Chen nói: “Về vấn đề Biển Đông, Malaysia và hầu hết các nước ASEAN đã duy trì một kênh đàm phán thông suốt với Trung Quốc… và chắc chắn việc làm thế nào để xây dựng một cơ chế kiểm soát rủi ro tốt hơn sẽ được các quan chức của các nước đó thảo luận".

Các nước liên quan thấy rõ rằng các cuộc tranh cãi về vấn đề Biển Đông không phải là mối đe dọa lớn nhất đối với sự ổn định của khu vực.