Khả năng chi trả là động lực chính cho sự lựa chọn của người tiêu dùng khi mua ô tô. Người tiêu dùng trung bình ở Mỹ và châu Âu vẫn chưa đủ tiền mua một chiếc xe điện do một nhà sản xuất ôtô phương Tây sản xuất, theo Oilprice.

Điều đó không xảy ra ở Trung Quốc, nơi các khoản trợ cấp hào phóng của Chính phủ đã giúp các nhà sản xuất tạo ra nhiều mẫu mã có giá ngang bằng hoặc thậm chí thấp hơn xe chạy xăng cùng loại.

Doanh số bán xe điện ở Trung Quốc đang tăng vọt khi các nhà sản xuất trong nước mạnh tay. Chiến lược của Trung Quốc là đang dẫn đầu ở Đông Nam Á, nơi nhu cầu về ô tô chạy điện trong thành phố cỡ nhỏ và xe hai và ba bánh sẽ tăng theo cấp số nhân trong những năm tới.

Chỉ riêng tại Trung Quốc, doanh số bán xe điện dự kiến sẽ tăng lên khoảng 10 triệu chiếc trong năm nay, chiếm khoảng 45% tổng doanh số bán ô tô tại nước này, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết trong báo cáo Global EV Outlook 2024 trong tuần này.

Để so sánh, Mỹ sẽ chứng kiến khoảng 1/9 số ôtô điện bán ra vào năm 2024, trong khi ở châu Âu, ôtô điện vẫn được coi là đại diện cho khoảng 1/4 sản phẩm mặc dù triển vọng chung về doanh số bán ô tô chở khách nhìn chung chưa nổi bật.

Trong năm nay, IEA nhấn mạnh triển vọng và bệ phóng giúp xe điện phát triển là giá cả phải chăng. Cơ quan này cho biết: “Tốc độ chuyển đổi sang xe điện phụ thuộc vào khả năng chi trả của chúng”.

Trung Quốc đã giành chiến thắng về khả năng chi trả, khiến các nhà sản xuất ô tô phương Tây, bao gồm cả Tesla, phải vật lộn để cân bằng việc giảm giá với tỷ suất lợi nhuận bị xói mòn nặng nề.

IEA ước tính rằng hơn 60% ô tô điện bán ở quốc gia này vào năm 2023 đã rẻ hơn so với động cơ đốt trung bình tương đương. Tuy nhiên, xe điện bán ở châu Âu và Mỹ vẫn đắt hơn từ 10% đến 50% so với xe động cơ đốt trong, tùy thuộc vào quốc gia và phân khúc ô tô.

Hơn nữa, 2/3 số mẫu xe điện hiện có trên toàn cầu trong năm ngoái chủ yếu là những chiếc SUV, ô tô cỡ lớn và xe bán tải đắt tiền hơn, cơ quan này lưu ý.

IEA cho biết: “Vào năm 2023, 55% đến 95% doanh số bán ô tô điện ở các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển lớn là những mẫu xe lớn, không phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng bình thường, cản trở sự tiếp cận của thị trường đại chúng”.

Tuy nhiên, cơ quan này cho biết thêm, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc mở rộng ra nước ngoài đã cung cấp các mẫu xe nhỏ hơn và giá cả phải chăng hơn nhiều kể từ năm 2022 và “nhanh chóng trở thành sản phẩm bán chạy nhất”.

Các nhà sản xuất Trung Quốc có lợi thế trong việc chinh phục các thị trường nhỏ hơn ở châu Á, như Việt Nam và Thái Lan, nơi doanh số bán xe điện đã tăng lên vào năm ngoái.

Châu Âu và Mỹ không hài lòng với sự cạnh tranh của Trung Quốc trong lĩnh vực xe điện, vốn nhận được sự hỗ trợ hào phóng từ chính quyền Trung Quốc.

Chính phủ Trung Quốc đã cấp trợ cấp trực tiếp ít nhất 3,7 tỷ USD (3,4 tỷ euro) cho nhà sản xuất xe điện BYD, một trong những đối tượng được hưởng lợi chính từ khoản trợ cấp khổng lồ của Trung Quốc cho công nghệ xanh, tổ chức nghiên cứu của Đức cố vấn cho chính phủ cho biết trong một báo cáo đầu tháng này.

Dirk Dohse, Giám đốc nghiên cứu tại Viện Kiel và đồng tác giả của báo cáo, cho biết: “Chính sách trợ cấp của Trung Quốc là một vấn đề gây tranh cãi trong nhiều năm: Các ngành công nghiệp châu Âu thường gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các đối tác Trung Quốc về giá cả”.

Khánh Vy (Theo Oilprice)