Truyền thông- "trụ cột mềm" trong công tác giảm nghèo bền vững
Truyền thông được xem là kênh thông tin chủ lực, có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền các chủ trương, chính sách đến với người dân. Thông qua đó, không chỉ lan tỏa những cách làm hay, mô hình giảm nghèo hiệu quả đến với người dân tại các vùng khó khăn, đặc biệt là hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.. mà còn huy động được sức mạnh cộng đồng, góp phần quan trọng vào mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững.
Sứ mệnh của truyền thông
Giảm nghèo bền vững là chủ trương lớn, nhất quán của Đảng, Nhà nước, là nhiệm vụ chính trị thường xuyên, quan trọng, lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Với sứ mệnh của mình trong công cuộc xoá đói, giảm nghèo hướng tới giảm nghèo bền vững, truyền thông không chỉ là cầu nối đưa chính sách đến với người dân với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội về công tác giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững mà còn giúp khơi dậy niềm tin, ý chí, tinh thần tự lực tự cường để vươn lên thoát nghèo.

Thực tiễn cũng khẳng định, báo chí luôn đi đầu để truyền tải kịp thời đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác giảm nghèo bền vững. Từ đó, giúp người dân nắm bắt được cơ hội phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo, tạo động lực thúc đẩy kinh tế gia đình, xã hội phát triển bền vững.
Đặc biệt, với nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, thiết thực, hiệu quả, công tác truyền thông đã và đang góp phần tạo nên những hiệu ứng tích cực trong thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình), tạo ra sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân cùng chính quyền các cấp chung tay thực hiện công tác giảm nghèo; nhiều hộ nghèo đã và đang có những chuyển biến tích cực trong nhận thức và phương thức thực hiện đối với công cuộc giảm nghèo cũng như mục tiêu giảm nghèo của Đảng và Nhà nước.
Đáng chú ý, công tác truyền thông còn trực tiếp góp phần làm khơi dậy ý chí, tính chủ động vươn lên thoát nghèo của những hộ nghèo, hộ cận nghèo và sử dụng có hiệu quả các chính sách và nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, của cộng đồng để vươn lên thoát nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, kế hoạch trong thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 - 2025, với tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân từ 1 - 1,5%/năm, tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số nghèo giảm trên 3%/năm. Đáng chú ý, Việt Nam ta đã đạt được những thành tựu to lớn trong công tác giảm nghèo, được thế giới ghi nhận và đánh giá là điểm sáng hoàn thành mục tiêu Thiên niên kỷ trước thời hạn.
Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng cho thấy, việc triển khai thực hiện hiệu quả dự án Truyền thông giảm nghèo về thông tin thuộc Chương trình đã mang lại những tín hiệu khả quan góp phần quan trọng trong việc thu hẹp khoảng cách thiếu hụt thông tin, nâng cao nhận thức và tạo động lực để người nghèo, cận nghèo vươn lên xây dựng cuộc sống mới.
Cụ thể, Chương trình đã thực hiện 8.173 chương trình phát thanh, 1.878 chương trình truyền hình; xây dựng, phát triển nền tảng công nghệ cung cấp xuất bản phẩm, báo điện tử; phát hành hơn 3.980 đầu báo in; đăng tải hơn 66.160 bài/tin/ảnh, 34.730 file điện tử, 8.372 sản phẩm truyền thông và hơn 3.198 sản phẩm truyền thông khác để đăng tải trên mạng internet, mạng xã hội và báo điện tử; tổ chức sản xuất mới hơn 309 xuất bản phẩm có nội dung thiết yếu, ý nghĩa lâu dài (bao gồm xuất bản phẩm điện tử)…
Những con số kể trên tiếp tục khẳng định sự hiệu quả cũng như tầm quan trọng của công tác truyền thông trong giảm nghèo bền vững; bởi thông qua truyền thông đã động viên, hướng dẫn người nghèo, hộ nghèo có kiến thức, kinh nghiệm trong lao động sản xuất, chủ động vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước và xã hội, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Và những đóng góp vào mục tiêu chung trong công tác giảm nghèo
Trong bối cảnh cả nước đang thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững theo hướng đa chiều, bao trùm và hạn chế tái nghèo, việc tăng cường công tác truyền thông đa dạng cả về nội dung lẫn phương thức đã trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021 - 2025. Thông qua việc truyền tải thông tin chính xác, kịp thời, phản ánh đúng thực tế… các tác phẩm báo chí không chỉ tác động đến việc hoạch định chính sách, định hướng dư luận và tạo động lực thúc đẩy kinh tế mà còn giúp lan tỏa những mô hình giảm nghèo hiệu quả, gương điển hình, kết nối doanh nghiệp và nhà hảo tâm tham gia các hoạt động xã hội, đồng thời đưa ra những phản biện để cải thiện hiệu quả các chương trình giảm nghèo, góp phần quan trọng vào mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững.

Thời gian qua, sự phong phú, đa dạng trong hoạt động truyền thông giảm nghèo bền vững đã góp phần tạo sức lan tỏa để mỗi người dân ở các địa phương trong cả nước trở thành những tuyên truyền viên tích cực. Việc triển khai thực hiện hiệu quả dự án Truyền thông giảm nghèo về thông tin thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021-2025 đã mang lại những hiệu quả tích cực, những kết quả đó tiếp tục khẳng định hiệu quả cũng như tầm quan trọng của công tác truyền thông trong giảm nghèo bền vững.
Trong đó, bằng nhiều hình thức khác nhau các cơ quan báo, đài đã chủ động, tiếp tục phản ánh thực trạng đói nghèo ở nước ta một cách thực chất, đầy đủ, khách quan ... Mặt khác, báo chí cũng tích cực tìm hiểu, phân tích nguyên nhân cụ thể, chi tiết của nghèo đói đối với từng đối tượng, thành phần xã hội lâm vào tình trạng nghèo, theo đó đề xuất những giải pháp căn cơ, phù hợp từng đối tượng, vùng miền. Quan trọng hơn, báo chí tiếp tục góp phần phổ biến kinh nghiệm hay, cách làm hợp lí, những lời giải bài toán đói nghèo thành công trong cả nước. Từ đó gợi mở nhân rộng mô hình, phương cách làm ăn, sản xuất kinh doanh giỏi…
Đáng chú ý, với chức năng cầu nối chuyển tải các thông tin chính sách của Đảng, nhà nước đến với người dân và ngược lại cùng sức hút và thế mạnh lan tỏa nhanh của mình, các cơ quan báo đài đã có nhiều bài viết tác động và huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, huy động được nguồn lực và sự tham gia của cộng đồng vào công tác giảm nghèo; phổ biến những mô hình giảm nghèo thành công, nêu những gương những hộ nghèo, người nghèo tự lực thoát nghèo nhằm khích lệ tinh thần tham gia của những người chưa thoát nghèo...
Bên cạnh đó, cũng có những bài viết phản biện, lên án, phê phán những tư duy trì trệ trong thực hiện giảm nghèo, những cách làm chưa đúng, những hành động chưa tích cực, giúp chính quyền cơ sở điều chỉnh, uốn nắn, tiếp tục thực hiện hiệu quả chính sách và nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước để công tác giảm nghèo ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất.
Có thể thấy, truyền thông đã và đang trở thành một trong những “trụ cột mềm” của công tác giảm nghèo. Bởi, thông qua truyền thông đúng và trúng, người dân sẽ hiểu đúng, nắm rõ chính sách giúp họ sẽ chủ động hơn trong việc tiếp nhận hỗ trợ, triển khai mô hình sinh kế và phòng ngừa rủi ro tái nghèo. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân, các cấp chính quyền, đoàn thể trong việc xây dựng chủ trương, chính sách, chương trình giảm nghèo, khơi dậy ý thức tự lực vươn lên thoát nghèo.