Đề nghị thanh tra toàn diện công tác phát triển nhà ở xã hội

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, thị trường bất động sản thời gian qua có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Doanh nghiệp bất động sản tiếp tục đối mặt khó khăn về thanh khoản, dòng tiền. Cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khi phân khúc chung cư bình dân khan hiếm.

Về vấn đề nhà ở xã hội, hiện nay, đang diễn ra thực trạng người có nhu cầu không thể mua do thủ tục phức tạp và tình trạng “đầu cơ”, chênh giá rất lớn giữa giá bán chủ đầu tư đăng ký với Nhà nước và giá bán thực tế. Đồng thời, đối tượng mua bán, cho thuê nhà ở xã hội không phải là công nhân, người lao động, người có nhu cầu thực đối với loại hình nhà ở này. Do đó, đề nghị Chính phủ thanh tra toàn diện công tác phát triển nhà ở xã hội những năm qua để có giải pháp hiệu quả; nghiên cứu có biện pháp mạnh đối với vi phạm chính sách pháp luật về nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng nhấn mạnh, thời gian vừa qua, loạt phiên đấu giá tại các huyện ven Hà Nội gây xôn xao thị trường. Trong đó, một số cuộc thu hút hàng nghìn hồ sơ tham dự, gấp hơn chục lần số lô đất được bán ra và trúng đấu giá cũng gấp hàng chục lần so với giá khởi điểm. Tuy nhiên, diễn ra tình trạng “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá, tác động tiêu cực đến mặt bằng giá và thị trường nhà ở. Tình trạng lũng đoạn, thổi giá, tạo sóng, đầu cơ đất đai đẩy giá đất lên cao khiến cho việc mua, bán hầu như chỉ diễn ra trong giới đầu cơ.

“Đây là những vấn đề có thể để lại hậu quả xấu đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Vì vậy, có ý kiến cho rằng, đã đến lúc cần xác định đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt của xã hội, thay vì là hàng hóa mua đi bán lại kiếm lời; từ đó, có các giải pháp hữu hiệu giải quyết triệt để thực trạng này”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ.

Quản lý chặt chẽ hơn, tránh tình trạng “sốt đất ảo”

Trong khi đó, mới đây, tại cuộc tiếp xúc cử tri của Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội trước Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, cử tri cho rằng, tại nhiều dự án đấu giá đất hiện nay, có tình trạng “đẩy giá” đất lên cao để trục lợi; do đó, cần có giải pháp quản lý chặt chẽ hơn, tránh tình trạng “sốt đất ảo”. Do đó, cử tri đề nghị, cần có giải pháp phù hợp để tăng cường quản lý thị trường bất động sản.

Nêu quan điểm về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga nhấn mạnh đến tình hình phức tạp của thị trường bất động sản hiện nay. Theo đó, giá nhà chung cư, đất nền tại một số địa bàn tăng cao đột biến khiến nhiều người dân, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình, khó có cơ hội tiếp cận với thị trường này, gây ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân, người lao động. Để giải quyết vấn đề, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề xuất, cần tăng cường quản lý nhà nước đối với thị trường bất động sản.

Tập trung vào khía cạnh pháp lý, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, việc hướng dẫn thi hành các luật liên quan đến đất đai, nhà ở và kinh doanh bất động sản còn chậm trễ. Mặc dù các luật này đã có hiệu lực từ 1/8/2024, nhưng việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể ở cấp địa phương vẫn chưa đồng đều. Do đó, cần đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản hướng dẫn này để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong quá trình thực thi pháp luật.

Các chuyên gia cũng cho rằng, cần khẩn trương rà soát, hoàn thiện thể chế pháp luật, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao năng lực, hiệu quả tổ chức pháp luật trong lĩnh vực đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng, kéo dài, trình cấp có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án về đất đai.

Theo đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 của Chính phủ, thời gian qua, tổ công tác về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, thị trường bất động sản của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục hoạt động tích cực, chủ động làm việc với các địa phương và một số doanh nghiệp bất động sản, nhất là các doanh nghiệp lớn để nắm thông tin, tình hình và rà soát đến từng dự án bất động sản cụ thể, trao đổi, hướng dẫn, giải đáp, giải quyết vướng mắc về pháp lý, quy hoạch... trong triển khai thực hiện dự án bất động sản.

Các Tổ công tác của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội đã tích cực triển khai nhiều công việc, đảm bảo đúng kế hoạch; trong đó đã tiến hành khảo sát thực tế và làm việc với 12 địa phương. Công tác tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố được tổ chức thực hiện chủ động, hiệu quả.

Thị trường bất động sản trong 6 tháng đã có phản ứng tích cực với các tín hiệu như mức độ quan tâm, tìm kiếm thông tin về bất động sản của khách hàng, nhà đầu tư tăng cao; lượng giao dịch đối với loại hình căn hộ chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền có xu hướng tăng, quý sau cao hơn quý trước và cao hơn so với cùng kỳ năm 2023; nguồn cung bất động sản có dấu hiệu chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn.

“Thời gian tới, Chính phủ sẽ đẩy nhanh việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra tại một số tỉnh, thành phố; sớm báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét về việc mở rộng phạm vi, đối tượng áp dụng. Tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về quy hoạch, thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ phê duyệt và triển khai các dự án đầu tư nhà ở xã hội, triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết tại Phiên họp thứ 38 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Thiên An