Trung Quốc hiện vẫn là nước nhập khẩu sắn và sản phẩm từ sắn lớn nhất của Việt Nam (Ảnh TL) 

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, do ảnh hưởng của bệnh khảm lá bùng phát trên diện rộng, năng suất cây sắn niên vụ 2017 – 2018 giảm mạnh. Giá sắn nguyên liệu tại các vùng ở mức cao ngay từ đầu vụ do sản lượng giảm. Ngoài ra, sắn trồng 2 năm tại khu vực Tây Nguyên đã hết, nên sắn lát vụ mới của Việt Nam năm nay sẽ có muộn hơn ít nhất 1 tháng so với cùng kỳ hàng năm.

Nguồn cung sắn nguyên liệu cho các nhà máy tinh bột sắn tại Tây Nguyên và Tây Ninh trong niên vụ 2018-2019 sẽ vẫn tiếp tục khó khăn, khi giá thiết lập ngay từ đầu vụ đã ở mức trên dưới 3.000 đồng/kg, cao hơn tới 1.300-1.400 đồng/kg so với cùng kỳ năm 2017.

Ước tính, tháng 11/2018 cả nước đã xuất khẩu được khoảng 200.000 tấn sắn và các sản phẩm từ sắn, trị giá đạt 88 triệu USD, tăng 9,8% về lượng và tăng 1,7% về trị giá so với tháng 10/2018. Tính chung 11 tháng năm 2018, lượng sắn và các sản phẩm từ sắn xuất khẩu đạt 2,21 triệu tấn, trị giá 873 triệu USD, giảm 37,1% về lượng và giảm 4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2017. 

Dù Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn lớn nhất của Việt Nam, song suốt từ đầu năm đến nay, xuất khẩu nhóm mặt hàng này sang Trung Quốc ghi nhận sụt giảm mạnh mẽ so với năm 2017.

Trung Quốc hiện vẫn là nước nhập khẩu sắn và sản phẩm từ sắn lớn nhất của Việt Nam với khối lượng đạt 2,8 triệu tấn trong 10 tháng đầu năm, chiếm tới 88% tổng giá trị xuất khẩu. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý là, xuất khẩu sang thị trường này có xu hướng giảm so với năm 2017, với mức giảm 10,9% về khối lượng và 12,3% về giá trị. Bên cạnh đó, giá xuất khẩu sắn trung bình năm 2018 của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc cũng giảm nhẹ, ở mức 1,69%. 

Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, sự sụt giảm này bị ảnh hưởng bởi 3 yếu tố chính.

Thứ nhất, Trung Quốc xả kho dự trữ ngô sử dụng cho thức ăn chăn nuôi và ngành công nghiệp, đồng thời, loại bỏ các hỗ trợ giá đối với ngô, khiến giá ngô trong nước trở nên cạnh tranh hơn với các sản phẩm thay thế sắn lát nhập khẩu.

Thứ hai, nhu cầu tại thị trường Trung Quốc giảm do nhiều nhà máy Trung Quốc đã mua đủ lượng hàng cho các tháng kế tiếp và lượng hàng mua chính ngạch từ Thái Lan trước đó dồn về.

Thứ ba, tỷ giá giữa đồng Nhân dân tệ/Việt Nam đồng (CNY/VND) giảm xuống, dao động khoảng 3.360 đồng/CNY do đồng CNY tiếp tục mất giá so với đồng Đô la Mỹ. Điều này gây bất lợi cho các giao dịch xuất khẩu qua kênh biên mậu.

Một số chuyên gia đánh giá, trên thực tế, sắn là một trong những mặt hàng nông sản XK đạt kim ngạch tỷ USD mỗi năm, song từ trước tới nay gần như chưa có bất kỳ một chính sách nào tập trung phát triển. Để có thể phát triển bền vững ngành sản xuất, xuất khẩu sắn, giảm lệ thuộc vào thị trường xuất khẩu nhất định, nhiều doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu sắn kiến nghị cần xây dựng chính sách mang tầm quốc gia phát triển với cây sắn, hỗ trợ phát triển cây sắn một cách bài bản

Nguyễn Mạnh