Đảng Dân chủ Xã hội trung tả (SPD) giành 26,0% số phiếu bầu, nhiều hơn so với 24,5% của phe bảo thủ CDU/CSU của bà Merkel, dự đoán của đài truyền hình ZDF cho biết, nhưng cả hai đảng đều tin rằng họ có thể lãnh đạo chính phủ tiếp theo.

Với việc cả hai đảng đều không chiếm đa số và cả hai đều miễn cưỡng lặp lại "liên minh lớn" khó xử của họ trong bốn năm qua, kết quả có thể xảy ra nhất là một liên minh ba bên do đảng Dân chủ Xã hội hoặc phe bảo thủ của bà Merkel dẫn đầu.

Việc đồng ý một liên minh mới có thể mất nhiều tháng và có thể sẽ liên quan đến những người thuộc đảng Xanh nhỏ hơn và đảng Dân chủ Tự do (FDP).

"Chúng tôi hiện đang dẫn đầu trong tất cả các cuộc khảo sát", ứng cử viên thủ tướng của Đảng Dân chủ Xã hội, Olaf Scholz, cho biết trong cuộc thảo luận bàn tròn với các ứng cử viên khác sau cuộc bỏ phiếu.

"Đó là một thông điệp khích lệ và một nhiệm vụ rõ ràng để đảm bảo rằng chúng tôi có được một chính phủ tốt, thực dụng cho nước Đức", ông nói thêm sau khi phát biểu trước những người ủng hộ SPD.

Sự trỗi dậy của SPD báo trước một xu hướng còn lại đối với Đức và đánh dấu sự trở lại đáng chú ý của đảng, tổ chức đã thu hút khoảng 10 điểm ủng hộ chỉ trong ba tháng để cải thiện kết quả 20,5% trong cuộc bầu cử quốc gia năm 2017.

Ông Scholz, 63 tuổi, sẽ trở thành thủ tướng SPD thứ tư sau chiến tranh sau Willy Brandt, Helmut Schmidt và Gerhard Schroeder. Hiện ông đang là Bộ trưởng Tài chính trong nội các của bà Merkel, và là cựu thị trưởng của Hamburg.

Đối thủ bảo thủ của Scholz, Armin Laschet, báo hiệu rằng liên minh của ông vẫn chưa sẵn sàng nhượng bộ, mặc dù những người ủng hộ ông đã bị khuất phục.

Laschet, 60 tuổi, nói với bàn tròn, “Không phải lúc nào đảng dẫn đầu sẽ giành vị trí thủ tướng”.

"Tôi muốn một chính phủ nơi mọi đối tác đều tham gia, nơi mọi người đều có thể nhìn thấy - chứ không phải một chính phủ mà chỉ có thủ tướng mới được tỏa sáng", ông nói trong một nỗ lực ban đầu để thu hút các đảng nhỏ hơn.

Thực tế trong lịch sử, ông Schmidt trở thành thủ tướng Đức cầm quyền vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980 trong liên minh với FDP mặc dù đảng Dân chủ Xã hội của ông có ít ghế trong quốc hội hơn so với khối bảo thủ.

Liên minh nào trước Giáng sinh?

Giờ đây, sự chú ý sẽ chuyển sang các cuộc thảo luận không chính thức, sau đó là các cuộc đàm phán liên minh chính thức hơn, có thể mất hàng tháng, khiến bà Merkel phải đảm nhiệm vai trò người tạm quyền.

Cả hai ứng viên Scholz và Laschet đều cho biết họ sẽ đạt được một thỏa thuận liên minh trước Giáng sinh.

Bà Merkel có kế hoạch từ chức sau cuộc bầu cử, biến cuộc bỏ phiếu trở thành một sự kiện thay đổi thời đại để thiết lập hướng đi tương lai của nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

Thủ tướng Merkel đã đứng trên sân khấu châu Âu gần như liên tục kể từ khi nhậm chức vào năm 2005 - khi ông George W. Bush là Tổng thống Mỹ, Tổng thống Jacques Chirac trong Điện Elysee ở Paris và ông Tony Blair là Thủ tướng Anh.

Sau một chiến dịch bầu cử tập trung vào trong nước, các đồng minh của Berlin ở châu Âu và hơn thế nữa có thể phải đợi nhiều tháng trước khi họ có thể xem liệu chính phủ mới của Đức có sẵn sàng can dự vào các vấn đề đối ngoại ở mức độ họ muốn hay không.

Một sự bất đồng đã nảy sinh giữa Washington và Paris về thỏa thuận để Australia mua tàu ngầm của Mỹ thay vì của Pháp, đã khiến Đức rơi vào thế khó xử giữa các đồng minh, nhưng cũng cho Berlin cơ hội giúp hàn gắn quan hệ và suy nghĩ lại lập trường chung của họ đối với Trung Quốc.

Khi nghe nói rằng SPD đã dẫn trước một chút trong các cuộc thăm dò, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với các phóng viên ở Washington: "Tôi sẽ thất vọng ... Họ rất vững chắc".

Về chính sách kinh tế, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron rất mong muốn xây dựng một chính sách tài khóa chung của châu Âu, mà những người thuộc đảng Xanh ủng hộ nhưng CDU / CSU và FDP bác bỏ. Đảng Xanh cũng muốn "một cuộc tấn công mở rộng lớn cho năng lượng tái tạo".

Naz Masraff tại công ty tư vấn rủi ro chính trị Eurasia cho biết: “Đức sẽ chấm dứt với một thủ tướng khá yếu đuối, người sẽ đấu tranh để đứng sau bất kỳ loại cải cách tài khóa đầy tham vọng nào ở cấp độ EU”.

Bất kể liên minh nào kết thúc bằng quyền lực, những đồng minh của Đức ít nhất có thể ghi nhớ rằng chủ nghĩa trung tâm ôn hòa đã chiếm ưu thế và chủ nghĩa dân túy từng nắm giữ ở các nước châu Âu khác đã không thể vượt qua.

Nguyễn Hoàng (Theo Reuters)