Dự án này được giao cho tập đoàn khai thác khổng lồ Rio Tinto, hứa hẹn mang lại nguồn thu lớn cho Serbia. Tuy nhiên, phía sau những con số thống kê về lợi nhuận kinh tế là những lo ngại sâu sắc về môi trường và sức khỏe cộng đồng. 

Các nhà hoạt động môi trường cảnh báo rằng việc khai thác lithium sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, từ ô nhiễm nguồn nước, đất đai đến nguy cơ hủy hoại hệ sinh thái vốn đã mong manh của thung lũng Jadar.

Giấy phép đã được cấp cho tập đoàn khai thác Rio Tinto, nhưng bị thu hồi vào năm 2022 sau làn sóng biểu tình rộng rãi trong nước. Tuy nhiên, dự án đã được khởi động lại vào tháng trước sau khi tòa án ra phán quyết và chính quyền thay đổi quyết định.

Người dân Serbia, đặc biệt là những người sống gần khu vực dự án, cảm thấy lo sợ và bất lực trước sức mạnh của các tập đoàn đa quốc gia và chính phủ.

Người biểu tình tại thủ đô hô vang khẩu hiệu “Rio Tinto rời khỏi Serbia” khi họ diễu hành qua thành phố. Bộ Nội vụ Serbia ước tính có khoảng 24.000 đến 27.000 người tham gia biểu tình.

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic đã nhiều lần khẳng định rằng dự án sẽ được thực hiện tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về môi trường. 

Việc khai thác lithium hứa hẹn mang lại nguồn thu lớn, giúp Serbia trả nợ và đầu tư vào các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, người dân cho rằng lợi ích kinh tế ngắn hạn không thể đánh đổi bằng tương lai của đất nước và sức khỏe của cộng đồng.

Cao Phong (theo Reuters, SMH)