Sự lây lan của bệnh nhiễm trùng Omicron trên khắp thế giới đang khiến hàng triệu người Mỹ phải sống cô lập một lần nữa giống như năm 2020. Công nhân nghỉ ốm ở nhà và những người khác tiếp tục tránh xa lực lượng lao động vì sợ sự lây nhiễn của Covid. Trong khi đó, người tiêu dùng đang phải trả giá cao nhất cho các mặt hàng họ mua trong gần 40 năm.

Đây là một tình huống không giống như bất kỳ tình huống nào chúng ta đã thấy trước đây, và nó sắp trở nên mất kiểm soát hơn.

Lạm phát cao một lần nữa làm rối loạn ngân sách của người Mỹ

Sau khi sống chung với lạm phát lịch sử trong suốt hơn một năm, người Mỹ đã yêu cầu tăng lãi suất lớn hơn và các doanh nghiệp đã phải xuay xở để giữ hàng trong kho. Tuy nhiên, mức bình thường đó đang dần biến mất và lạm phát hiện có khả năng bắt đầu hạ nhiệt.

Dữ liệu mới nhất cho thấy lạm phát vẫn ở mức nóng trong những ngày cuối năm 2021. Giá cả tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 12, theo một báo cáo hôm thứ 4, phản ánh mức lạm phát mạnh nhất kể từ năm 1982.

Tuy nhiên, có lý do để tin rằng tăng trưởng giá sẽ bắt đầu chậm lại vào tháng 1. Đầu tiên, dự báo của các ngân hàng Phố Wall cho thấy lạm phát đạt đỉnh vào quý 4 năm 2021. Chính quyền ông Biden và Cục Dự trữ Liên bang cho biết họ kỳ vọng lạm phát sẽ giảm từ mức cao vào giữa năm nay. Ngay cả những kỳ vọng lạm phát hàng ngày của người Mỹ cũng giảm nhẹ vào tháng 12 sau khi tăng vọt trong hầu hết các đợt đại dịch.

Dữ liệu cũng cho thấy lạm phát hàng tháng tiếp tục hạ nhiệt. Giá đã tăng 0,5% trong tháng trước, giảm tốc so với mức 0,8% của tháng 11 và đánh dấu mức tăng nhỏ nhất trong một tháng kể từ tháng 9.

Phần lớn sự cải thiện sẽ đến từ việc giải quyết mớ hỗn độn chuỗi cung ứng toàn cầu. Các nhà kinh tế Joshua Lupton và Bruce Kasman của JPMorgan cho biết các nút thắt cổ chai đang “giảm bớt ở mọi nơi đúng chỗ” khi các nhà cung cấp toàn cầu tăng cường sản xuất.

Khi cung phục hồi để phù hợp hơn với nhu cầu, có khả năng lạm phát sẽ giảm nhanh hơn.

Thiếu hụt nguồn cung và không đủ công nhân

Khi các ca lây nhiễm biến thể Omicron đạt đỉnh, dịch vụ tại các cửa hàng thiếu nhân viên có thể chậm hơn trong tháng này. Hoặc, nếu các công ty đã nối lại các hoạt động trước đại dịch, nhân viên tại nhà hàng hoặc cửa hàng tạp hóa địa phương của bạn có thể đang làm việc chung với Covid.

Nhiều công ty bắt đầu rút lại chính sách nghỉ ốm trong thời đại đại dịch vì vắc xin đã có sẵn trên khắp nước Mỹ. Tuy nhiên, biến thể Omicron đã chống lại được vắc-xin. Điều này khiến nhiều người bị nhiễm bệnh hơn mà nếu nghỉ phép, họ sẽ bị trừ lương.

Một nghiên cứu của Harvard vào năm 2020 cho thấy gần 1,5 triệu công nhân tạp hóa trên 24 chuỗi cửa hàng tạp hóa, bao gồm Walmart, Kroger và Target, không được nghỉ ốm có lương. Người lao động có thu nhập thấp đặc biệt bị ảnh hưởng.

Omicron cũng đang tàn phá chuỗi cung ứng, đó là lý do tại sao các cửa hàng tạp hóa phải loay hoay để có được đầy đủ thực phẩm trên kệ bán hàng. Và với tình trạng thiếu lao động vẫn diễn ra mạnh mẽ, ngày càng có nhân công làm việc ở các trang trại, nhà sản xuất và nhà phân phối. Điều này có thể sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng hàng hóa sản phẩm, không đảm bảo nguồn cung và đẩy giá cả lên cao hơn.

Các chuyến bay và phương tiện giao thông công cộng khó hoạt động hơn

Các hãng hàng không đã bị ảnh hưởng nặng nề, với hàng trăm chuyến bay bị hủy mỗi ngày. Hãng bay United Airlines đã giảm số lượng chuyến bay sau khi 3.000 công nhân, khoảng 4% lực lượng lao động của United, có xét nghiệm dương tính với Covid. JetBlue Airways cũng đã giảm lịch trình của mình trong tuần này, khoảng 1.280 chuyến bay – tương đương 10% so với lịch trình của hãng - vì các thành viên phi hành đoàn bị nhiễm bệnh.

Các hình thức vận chuyển địa phương đang chậm lại vì lý do tương tự. Các thành phố như Portland, Oregon, Atlanta, Georgia và Washington, D.C., đang giảm dịch vụ vận chuyển công cộng do nhân viên của họ cũng bị nhiễm bệnh. Tờ New York Times cho biết tại thành phố New York, hơn 1/5 nhân viên điều hành và chỉ huy tàu điện ngầm đã nghỉ làm. Ở Florida, tài xế xe buýt không thể chở học sinh đến trường.

Dịch vụ đưa thư cũng bị chậm lại

Mặc dù Dịch vụ Bưu điện Mỹ (USPS) phần lớn yêu cầu mọi người giao hàng đúng giờ cho kỳ nghỉ lễ, nhưng biến thể Omicron đã lây lan rộng tới nhiều nhân viên của USPS. Khoảng 6.500 nhân viên bưu điện đã bị cách ly do Covid-19 tính đến đêm Giáng sinh, và con số này đã tăng lên 8.000 theo như Associated Press đưa tin.

Các thành phố và tiểu bang trên khắp đất nước đã báo cáo sự chậm trễ trong việc giao nhận thư. Tại bang Washington, điều kiện thời tiết mùa đông cộng với số ca nhân viên bưu điện bị nhiễm bệnh tăng cao đã gây ra sự chậm trễ trong việc giao thư. Ở Maine, một số người đã không nhận được thư được gửi trong nhiều tuần, mà USPS cho là sự lây lan của Covid-19 chính là nguyên nhân chính gây ra những rối loạn này.

Thị trưởng Los Angeles Eric Garcetti cho biết trong một cuộc họp báo vào tuần trước khi ông bình luận về sự chậm trễ của lính cứu hỏa và xe cứu thương rằng: “Đây là một thời điểm cực kỳ khó khăn. Biến thể omicron đã bùng phát như cháy rừng, chúng tôi vẫn đang phải vật lộn để đối phó. Thật tồi tệ.”

Huy Hoàng (Theo Business Insider)