Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã đi vào lịch sử dân tộc Việt Nam như một dấu son chói lọi, một võ công hiển hách nhất, đồng thời đây cũng là một trong những sự kiện quan trọng, có tầm vóc và ý nghĩa to lớn trong lịch sử thế giới thế kỷ 20. Và với nhiều người, họ chọn việc sưu tầm tem về ngày 30/4/1975 như một cách để lưu lại miền ký ức hào hùng của dân tộc.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Doãn Thành Chung ở xã Minh Đức – Huyện Thủy Nguyên – TP. Hải Phòng, chia sẻ: “Tôi đi bộ đội năm 1973 và cũng tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975. Chứng kiến giờ phút lịch sử năm ấy tôi rất xúc động. Sau giải phóng, tôi được cử đi học và bắt đầu sưu tầm tem về các chủ đề. Với tôi, ngày 30/4/1975 là ngày chiến thắng và cũng là ngày hội lớn của đất nước nên tôi đã cất công tìm tòi và sưu tầm tem về ngày này với ý nghĩa khắc sâu thêm về thời khói lửa hào hùng”.

Được biết, những mẫu tem về chủ đề Giải phóng miền Nam – Thống nhất đất nước 30/4/1975 luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng, nhất là những người sưu tập tem. Theo những thống kê từ phía Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam – nơi phát hành các bộ tem thì đến nay đã có nhiều bộ tem được phát hành để kỷ niệm ngày trọng đại này. Đáng chú ý trong những bộ tem này đó là:

Thứ nhất, bộ tem mã số 320 “Tổng tiến công 1975” phát hành ngày 14/12/1976 là bộ tem đầu tiên có mẫu tem về ngày 30/4/1975. Bộ tem gồm 6 mẫu do 3 họa sĩ Trịnh Quốc Thụ, Trần Lương và Trần Ngọc Uyển cùng thiết kế. Trong đó 2 mẫu về Giải phóng Buôn Mê Thuột ngày 12/3/1975 (với 2 mệnh giá gồm 2 xu và 50 xu); 2 mẫu về Giải phóng Đà Nẵng 20/3/1975 (với 2 mệnh giá 3 xu và 1 đồng); 2 mẫu về Giải phóng Sài Gòn 30/4/1975 (2 mệnh giá 6 xu và 1 đồng).

Thứ hai, Bộ tem mã số 461 “Kỷ niệm 10 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam Việt Nam” phát hành ngày 30/4/1985 được đánh giá là bộ tem đẹp, giàu ý nghĩa và độc đáo nhất. Bộ tem gồm 4 mẫu và 1 bloc do họa sĩ Huy Toàn thiết kế, được in tại Cuba. Theo đánh giá của ông Hoàng Anh Thi - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Vietstamp, trong bộ tem này, ý nghĩa nhất là mẫu tem 5 đồng “Hoàn toàn thống nhất” thể hiện 3 cô gái (tượng trưng cho 3 miền) mặc áo dài đang hân hoan chào đón niềm vui thống nhất, bên cạnh là bản đồ Việt Nam thống nhất.

Mẫu tem thứ ba về chủ đề 30/4 được giới sưu tầm tem thu thập là mẫu tem “Chiến thắng 30/4”, mã số 1149, phát hành ngày 3/2/1980 với khuôn khổ 51x32. Mẫu tem do họa sĩ Trịnh Quốc Thụ thiết kế, in offset tại Nhà in Tiến Bộ. Mẫu này nằm trong bộ tem Kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (gồm 5 mẫu, trong đó 4 mẫu đầu tem in ghép theo chiều dọc từng đôi một). Giá mặt của mẫu tem là 20 đồng.

Thứ tư, là mẫu tem mã số 1825 “Ngày 30/4/1975” nằm trong bộ tem mã số 514 “Kỷ niệm những ngày lịch sử” phát hành ngày 10/4/1987 do họa sĩ Ngô Mạnh Lân thiết kế.

Mẫu tem thứ năm về chủ đề 30/4 mang mã số 2711 có tên “Kỷ niệm 20 năm Ngày thắng lợi hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước”, nằm trong bộ tem mã số 714 “Kỷ niệm 50 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9” phát hành ngày 14/8/1995, do họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn thiết kế.

Mẫu thứ sáu là hình ảnh chiếc xe tăng của Bộ đội Cụ Hồ tiến vào Dinh Độc lập ngày 30/4/1975 tiếp tục được tái hiện trên mẫu tem Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Lê Duẩn, phát hành năm 2007. Mẫu tem do họa sĩ Võ Lương Nhi thiết kế.

Mẫu thứ bảy, một điểm thú vị mà nhiều người chưa biết là ngày 2/3/2015, Bưu chính Cộng hòa Trung Phi phát hành bộ tem “Kỷ niệm 40 năm kết thúc chiến tranh Việt Nam”. Bộ tem gồm 2 bloc. Bloc thứ nhất chứa 3 tem giá mặt 1.000F lần lượt thể hiện các hình ảnh: chân dung Đại tướng Hoa Kỳ Creigton Abrams (1914-1974) cùng những người lính viễn chinh Hoa Kỳ, lính Hoa Kỳ và trực thăng đổ bộ trên chiến trường Việt Nam, chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp (1911-2013) cùng những người lính Cụ Hồ. Trên lề bloc là hình ảnh hai người lính ở hai đầu chiến tuyến.

Bloc thứ hai chứa 1 tem giá mặt 2.650F thể hiện chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh đang tươi cười cùng hình ảnh 5 chiến sĩ Quân Giải phóng miền Nam đang phất cao lá cờ chiến thắng của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam trước Dinh Độc Lập trong ngày 30/4/1975 lịch sử, dưới chân họ là lá cờ của chế độ Việt Nam Cộng hòa. Trên lề bloc là hình ảnh lính Hoa Kỳ trên chiến trường Việt Nam.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trên lãnh thổ Việt Nam tồn tại 2 dòng tem Cách mạng lưu hành tại 2 khu vực khác nhau. Tem “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa” do Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phát hành được sử dụng tại miền Bắc Xã hội chủ nghĩa; Tem “Cộng hòa miền nam Việt Nam” do Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam phát hành và sử dụng tại vùng giải phóng ở miền Nam Việt Nam.

Cùng với sự kiện kỳ họp thứ nhất Quốc hội Khóa VI - Quốc hội chung của nước Việt Nam thống nhất (diễn ra từ ngày 24/6 - 3/7/1976) - quyết định đổi tên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thành nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hai dòng tem Cách mạng của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam hòa nhập làm một.

Bộ tem được phát hành cùng thời điểm phát hành bộ tem cuối cùng của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đánh dấu sự kiện đổi tên nước thành Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Từ thời điểm đó, trên lãnh thổ Việt Nam chỉ còn một dòng tem duy nhất với tiêu đề trên tem là “VIỆT NAM”.

Sự kiện này đánh dấu 1 bước ngoặt mới trong lịch sử tem bưu chính Việt Nam, chất lượng được nâng cao, đề tài cũng hấp dẫn và đa dạng hơn. Tem bưu chính Việt Nam ngày càng được tuyên truyền và kinh doanh rộng rãi.

Với những hoạ sỹ từng tham gia vẽ và hoàn thiện những con tem mang nhiều dấu ấn cho ngày 30/4/1975 tựu chung lại đều là những sự xúc động, tự hào. Chia sẻ với PV, đại diện nhóm hoạ sĩ này cho biết: “Khi được giao làm những bộ tem ấy chúng tôi luôn luôn tập trung cao độ, xem lại toàn bộ quá trình diễn tiến của chiến dịch để chọn ra những hình ảnh đẹp nhất và qua đó vẽ nên những con tem đúc kết lại và mang thật nhiều ý nghĩa”.

Chiến tranh đã lùi xa 46 năm nhưng mỗi lần nhắc đến cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch lịch sử Hồ Chí Minh thì ai nấy đều rất đỗi tự hào. Bằng cách này hay cách khác họ sẽ lưu giữ vùng kỷ niệm hào hùng ấy. Và với những con tem, nó như một sợi chỉ liên kết mang đậm dấu ấn của ngày hội non sông nối liền một dải.

Hoàng Dương