Thanh tra Chính phủ vừa có Thông báo kết luận Thanh tra số 1016/TB-TTCP ngày 29/6/2021 về việc chấp hành các quy định của pháp luật về công tác quản lý, dụng đai, tài sản công tại Khu Liên hợp thể thao quốc gia.

"Xẻ thịt" cho thuê vô tội vạ

Theo Kết luận hạng mục đất đã đền bù GPMB, đã đầu tư xây dựng công trình Khu LHTTQG trực tiếp quản lý và sử dụng thực hiện liên doanh, liên kết, hợp tác kinh doanh dài hạn, cho biết: 

Khu LHTTQG và Công ty TNHH Tân An Bình ký Hợp đồng hợp tác đầu tư xây dựng trạm phân phối Gas Khu LHTTQG số 027/HĐKT-KH ngày 07/3/2003, Công ty TNHH Tân An Bình sử dụng là 865 m2 đất nằm trong khuôn viên khu đất Cung thể thao dưới nước (khu đất này được UBND thành phố Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 05/02/2007 cho Khu LHTTQG với hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất); trong hợp đồng hợp tác đầu tư không có quy định nghĩa vụ tài chính về đất đối với Công ty TNHH Tân An Bình.

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 16 Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước năm 2008 (viết tắt là Luật QLSDTSNN) thì diện tích đất 865 m2 (là tài sản nhà nước) không được phép sử dụng để hợp tác đầu tư nhưng Khu LHTTQG không thực hiện điều chỉnh hoặc chấm dứt hợp đồng để thực hiện đúng theo quy định, cũng không báo cáo cơ quan cấp trên về việc hợp tác đầu tư trong thời gian dài (khoảng 15 năm). Quá trình sử dụng tài sản nhà nước để hợp tác đầu tư vi phạm một số quy định của Luật QLTSNN; việc sử dụng 865 m2 đất thuộc đối tượng phải nộp tiền thuê đất nhưng Khu LHTTQG chưa nộp ngân sách nhà nước, số tiền thuê đất phải nộp tạm tính trong giai đoạn 2009-2018 (chưa tính tiền chậm nộp) khoảng 1.940,548 triệu đồng có dấu hiệu gây thất thu tiền NSNN.

Tại khu đất 5B2 có diện tích 1,17h, quy hoạch là khu công viên, cây xanh. Trên khu đất đã được xây dựng các công trình Đài phun nước, có đối cây xanh tạo cảnh quan phía sau Đài phun nước, Hạng mục nước, của tố 3 thuộc công trình hàng nào khu thể thao ngoài trời.

Tuy nhiên, Giám đốc Khu LHTTQG đã ký hợp đồng số 47/D/KL11-SK ngày 13/3/2018, cho Công ty cổ phần Thương mại và Triển lãm Sao Việt thuê địa điểm toàn bộ khu vực Đài phun nước để tổ chức sự kiện là không đúng nguyên tắc sử dụng đất quy định tại Khoản 1 Điều 6 và là hành vi bị nghiêm cấm tại Khoản 2, 3 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013; tài sản cố định vì mục đích cho thuê không đúng quy định của Khu LHTTQG đã bị phá dỡ một phần (hàng rào số 3), thiếu một số tài sản (Hàng rào di động dài 2,5m thiếu 80 cái; Hàng rào cố định dài 3m thiếu 61 cái) là vi phạm bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng tài sản công.

Thêm vào đó, Giám đốc Khu LHTTQG đồng ý chủ trương cho Công ty TNHH Thương mại và phát triển Xây dựng Thiên Sơn mượn 500m2 đất để làm bãi rửa xe gây thiệt hại nguồn thu của Khu LHTTQG số tiền là 160 triệu đồng.

Ngoài ra, theo Thanh tra Chính phủ, Giám đốc Khu LHTTQG cho Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại Dịch vụ Thành phố Xanh mượn khu nhà 12 gian nhà cấp 4 có diện tích 623,7 m và 639 m đất khu sân trước của khu nhà, không thu tiền, vi phạm Khoản 2 Điều 54 Luật QLSDTSC, vi phạm Điểm b Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 59/2013/NĐ-CP ngày 17/6/2013 của Chính phủ; gây thiệt hại số tiền 584,469 triệu đồng nguồn thu của Khu LHTTQG...

Đất đang chờ thực hiện dự án cũng mang cho thuê

Theo Thanh tra Chính phủ, khu đất đã đền bù GPMB chờ thực hiện dự án có diện tích khoảng 23,41 ha, nằm trong diện tích 247 ha được Thủ tướng Chính phủ tạm giao cho Khu LHTTQG quản lý theo Quyết định số 981/QĐ-TTg ngày 22/10/1999.

Trước năm 2009 Khu LHTTQG cũng đã thực hiện việc cho thuê mặt bằng các khu đất. Giai đoạn 2009 đến 2018, Khu LHTTQG đã ký tổng số 202 hợp đồng và 68 phụ lục hợp đồng cho thuê mặt bằng các khu đất với khoảng 42 doanh nghiệp. 

Việc cho thuê để xây dựng nhà xưởng, văn phòng phục vụ mục đích sản xuất, kinh doanh dưới hình thức hợp đồng cho thuê mặt bằng có thời gian 3 tháng, 6 tháng, 1 năm nhưng bản chất là cho thuê mặt bằng dài hạn. Quá trình sử dụng đất (là tài sản nhà nước, tài sản công) để cho thuê mặt bằng có rất nhiều sai phạm, vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai, quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, tài sản công, quản lý thuế.

Cụ thể, sử dụng đất cho cá nhân, doanh nghiệp thuê mặt bằng để xây dựng nhà xưởng, văn phòng, phục vụ mục đích sản xuất, kinh doanh: Không đúng quy hoạch, không đúng mục đích sử dụng đất; Chưa được Bộ VHTTDL quyết định cho thuê tài sản nhà nước; Không lập đề án sử dụng tài sản công theo quy định tại Điều 44 Nghị định số 151/2017/NĐ-CP của Chính phủ, không được Bộ VHTTDL cho phép, phê duyệt đề án cho thuê...

Từ trước ngày 06/7/2014, Khu LHTTQG không thực hiện xây dựng Quy chế quản lý, sử dụng tài sản theo quy định của Bộ Tài chính. Từ ngày 07/7/2014 đến nay, Giám đốc Khu LHTTQG ban hành 03 Quy chế quản lý, sử dụng, khai thác cơ sở vật chất nhưng chỉ quy định về đơn giá cho thuê mặt bằng (12.000 đồng/m2/tháng - 20.000 đồng/m2/tháng) mà không quy định về nộp tiền thuê đất, không thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định tại Khoản 3 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013.

Thanh tra Chính phủ cũng kết luận, trong suốt quá trình cho thuê mặt bằng các khu đất, Khu LHTTQG chưa nộp hồ sơ khai thuế cho cơ quan thuế; không làm đầy đủ thủ tục khi cho thuê đất theo quy định. Không nộp tiền thuê đất; Không thực hiện công khai (năm 2009-2012), cố ý không thực hiện công khai (từ năm 2013) các hợp đồng cho thuê mặt bằng tại các khu đất, vi phạm quy định tại Điều 28 Thông tư số 245/2009/TT-BTC, Khoản 3 Điều 14 Thông tư số 23/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính; Các hợp đồng đều có quy định doanh nghiệp không được cho thuê lại mặt bằng nhưng hầu hết các doanh nghiệp đều cho thuê lại mặt bằng, giá cho thuê lại cao gấp 3 lần giá Khu LHTTQG cho thuê (năm 2018, Khu LHTTQG ký hợp đồng với 17 doanh nghiệp nhưng thực tế có 144 doanh nghiệp sử dụng mặt bằng đất).

Giám đốc Khu LHTTQG giảm trừ tiền, thời gian tính tiền thuê mặt bằng cho 15 doanh nghiệp với lý do không rõ ràng, chưa khách quan, không được thông qua Đảng uỷ, Ban Giám đốc, Công đoàn; cho 07 doanh nghiệp thuê mặt bằng với đơn giá thấp hơn trong Quy chế quản lý, sử dụng, khai thác cơ sở vật chất, chưa thu được hết tiền cho thuê mặt bằng của 05 doanh nghiệp; hạch toán thiếu công nợ phải thu của Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Đầu tư Kinh Bắc từ năm 2012; làm giảm nguồn thu của Khu LHTTQG với tổng số tiền 9.359,61 triệu đồng.

Khu LHTTQG đã thanh lý hợp đồng cho thuê ngày 30/4/2018 nhưng vẫn để một số doanh nghiệp tiếp tục cho thuê lại mặt bằng sau thời điểm thanh lý.