Sáng 19/4, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai tổ chức cuộc họp trực tuyến với các bộ, ngành, chuyên gia để ứng phó với các tình huống có thể xảy ra do động đất trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Ông Trần Quang Hoài, Phó trưởng Ban chỉ đạo Trung ương Phòng chống thiên tai chủ trì cuộc họp.

Ban chỉ đạo tổ chức cuộc họp để nhận diện tình hình động đất biến động, tìm hiểu nguyên nhân, khả năng thiệt hại và các giải pháp ứng phó cho chính quyền và người dân vùng động đất.

Tại cuộc họp, ông Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu cho rằng, việc tích nước của các hồ chứa thủy điện đều liên quan đến hoạt động động đất. "Theo đánh giá sơ bộ của chúng tôi đây là động đất kích thích xảy ra sau khi Thủy điện Thượng Kon Tum tích nước", Viện trưởng Nguyễn Xuân  Anh nói. 

Viện Vật lý địa cầu dẫn chứng vào tháng 3/2021, một thủy điện tại đây tích nước, sau đó liên tiếp xảy ra các trận động đất. "Với tình huống hiện tại cần tiếp tục quan trắc hoạt động động đất và tiến hành nghiên cứu các đứt gãy ở khu vực cũng như vấn đề tích nước của các hồ", ông Xuân Anh phân tích.

Lãnh đạo UBND tỉnh Kon Tum cho biết: “Tại thủy điện Kon Tum bắt đầu tích nước từ 26/2/2020 đến nay, hiện đạt 61% dung tích để sản xuất điện. Mặc dù động đất xảy ra ở huyện Kon Plông nhưng cách đó 70km cũng xảy ra rung chấn ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân”.

Cũng theo ông Nguyễn Xuân Anh, trong năm 2020 trên địa bàn huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum xảy ra hơn 33 trận động đất. Nhưng từ tháng 4/2021 đến nay, số vụ động đất có sự gia tăng đặc biệt, mà cụ thể là Viện Vận lý địa cầu đã ghi nhận đến 169 vụ động đất (có độ lớn từ 2,5 độ richter trở lên).

Riêng 4 ngày qua, Viện Vật lý địa cầu ghi nhận hơn 20 trận, trong đó có 2 trận lớn với cường độ lớn là 4,1 độ richter và 4,5 độ richter. Cường độ này lớn hơn lịch sử động đất ở khu vực này từ trước đến nay. Như vậy, tần suất và độ lớn các trận động đất đã gia tăng. Việc này phải tiếp tục quan sát, theo dõi các hệ thống đứt gãy.

"Với tần suất và độ lớn đã tăng lên như vậy thì có nguy cơ tăng hơn nữa về cường độ hay không, để chúng ta đưa ra lời giải, chuẩn bị phương án ứng phó?”, ông Trần Quang Hoài đặt câu hỏi với ông Nguyễn Xuân Anh.

Đáp lại, ông Nguyễn Xuân Anh cho rằng, động đất ở khu vực Sông Tranh khó vượt qua độ lớn 5,5 richter. Tuy nhiên, khu vực này (huyện Kon Plong) phải tiến hành nghiên cứu, đánh giá chi tiết, vì từ trước đến nay, những đứt gãy ở đây chưa được đánh giá.

Đại diện xã Măng Bút, huyện Kon Plong (nơi liên tục xảy ra động đất mấy ngày qua) cho biết, từ ngày 15/4 đến 19/4, trên địa bàn xã này xảy ra rất nhiều lần rung chấn. Trong đó, lần rung chấn mạnh nhất vào lúc12h55 ngày 18/4. Trận rung chấn kéo dài khoảng 15 giây, nhưng rung lắc cực kỳ mạnh.

“Khoảng 21h30 đêm qua (18/4), rung chấn tiếp tục xảy ra, nhưng cường độ nhỏ hơn”, đại diện xã Măng Bút nói và cho biết, cứ mỗi lần rung chấn, nhân dân trên địa bàn xã rất hoang mang, tinh thần không ổn định. “Tuy vậy, hiện trên địa bàn xã cũng chưa có thiệt hại gì từ các vụ rung chấn”, vị này nói.

Kết luận tại cuộc họp, ông Trần Quang Hoài đề nghị các bộ, ngành, các đơn vị, địa phương, bộ ngành liên quan tăng cường theo dõi tình hình diễn biến động đất. Hoan nghiên Viện vật lý địa cầu đã cung cấp thông tin thường xuyên về các vụ động đất, nhưng ông Hoài đề nghị việc cung cấp thông tin phải được nhanh chóng hơn.

Ông Hoài đề nghị UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo văn phòng chuyên môn xây dựng kế hoạch để khẩn trương kiểm tra, rà soát tất cả các dấu hiệu xảy ra trong thời gian vừa qua, tiến hành xác định nguyên nhân xảy ra sự cố và nguy cơ xảy ra sự cố. Ông Hoài cũng đề nghị các cơ quan có liên quan tăng cường thông tin tuyên truyền đến người dân, loại bỏ các thông tin thất thiệt, khiến người dân hoang mang. 

"Thủy điện Thượng Kon Tum không được tích thêm nước, vì hiện mùa thu, nhưng có thể mưa trái mùa", ông Hoài yêu cầu và cho rằng, về lâu dài, Viện Vật lý địa cầu cần có một báo cáo tổng thể về tình trạng này cho Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai để có các bước xử lý tiếp theo.

Dương Lâm