Trong cuộc khủng hoảng di cư kéo dài nhiều tuần ở biên giới mới nhất, người đứng đầu lực lượng biên phòng Ba Lan nói rằng các nhóm người di cư đã cố gắng xâm phạm biên giới vào tối thứ Hai (8/11).

"Tình hình ở biên giới đang căng thẳng. Ngày càng nhiều nhóm người di cư đến biên giới. Các nỗ lực đang được thực hiện để vượt biên", bà Ewelina Szczepańska nói và tin tưởng rằng các lực lượng Ba Lan có thể xử lý tình hình.

Bộ Quốc phòng Ba Lan trước đó cho biết hôm thứ Hai trên Twitter rằng "một nhóm người di cư hiện đang ở gần Kuznica".

Bài đăng kèm theo cảnh quay trên không cho thấy đám đông lớn tụ tập ở phía biên giới Belarus. Bộ này sau đó nói thêm rằng: "Hiện tại, những người di cư đã dựng trại ở khu vực Kuznica. Họ thường xuyên được bảo vệ bởi các cơ quan của Belarus".

Người phát ngôn của Tổng cục Bộ đội Biên phòng Ba Lan, Michał Tokarczyk, nói với CNN rằng: "Các cơ quan của Belarus đang di chuyển những nhóm lớn người di cư về phía biên giới Ba Lan. Chúng tôi đang chờ đợi động thái tiếp theo của họ và chúng tôi đã chuẩn bị cho mọi tình huống".

Trong một tuyên bố tiếp theo, ông Tokarczyk chỉ rõ rằng hiện có khoảng 4.500 lính biên phòng và khoảng 9.500 binh sĩ Quân đội Ba Lan đóng tại biên giới khi "một nhóm vài nghìn người di cư đang tiến về biên giới Ba Lan".

Ủy ban Biên giới Nhà nước Belarus cho biết những người di cư gần biên giới muốn vào Ba Lan tị nạn và không gây ra mối đe dọa an ninh.

Ngày càng có nhiều người vượt biên trái phép tới Ba Lan từ Belarus trong những tuần gần đây. Theo ông Tokarczyk, kể từ tháng 8, hơn 30.000 người di cư đã cố gắng vào nước này.

Nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko trước đó đã bị Thủ tướng của các nước láng giềng là Latvia và Lithuania cáo buộc gây ra cuộc khủng hoảng di cư ở biên giới, khiến Ba Lan thông qua dự luật vào tháng 10 về việc xây dựng bức tường dọc biên giới với Belarus.

Các quan chức châu Âu cũng cáo buộc Belarus khuyến khích người dân vượt biên trái phép vào Ba Lan và các nước láng giềng khác của Liên minh châu Âu, như một phần trong nỗ lực gây áp lực lên khối nhằm rút các lệnh trừng phạt mà họ đã áp dụng đối với Minsk vào tháng Sáu. Các biện pháp trừng phạt của EU, Mỹ và Anh là một phản ứng đối với việc chính quyền ông Lukashenko buộc phải hạ cánh một chuyến bay Ryanair và bắt giữ một nhà báo đối lập trên máy bay, cũng như "tiếp tục đàn áp" những người đối lập.

Cuộc khủng hoảng biên giới 

Trong một tweet khác hôm thứ Hai (8/11), Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan, Mariusz Blaszczak, cho biết hàng nghìn binh sĩ đã "chuẩn bị sẵn sàng để bảo vệ biên giới Ba Lan".

"Hơn 12.000 người đang làm nhiệm vụ ở biên giới ... Chúng tôi đã nâng cao tình trạng báo động", ông Blaszczak viết.

Trong khi đó, Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ Ba Lan cũng cho biết trong một tweet rằng họ đang nâng mức cảnh báo để hỗ trợ lực lượng biên phòng, đồng thời nói thêm: "Các binh sĩ! Hãy kiểm tra thiết bị và thiết bị liên lạc của bạn, hãy cho chủ nhân và gia đình của bạn biết".

Bộ Nội vụ và Hành chính Ba Lan trước đó cho biết trên Twitter rằng những người di cư từ phía Belarus cho đến nay đã bị chặn lại vào thứ Hai và tình hình ở Kuznica đang được kiểm soát.

Bộ này đã đăng video cho thấy cảnh sát Ba Lan và các nhân viên vũ trang khác đứng gần hàng rào thép gai, đối diện với những người di cư ở phía Belarus. Trong khi đó, một cuộc họp khẩn cấp về khủng hoảng của chính phủ đã được triệu tập trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, theo Bộ Nội vụ.

Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki viết trên Facebook: "Biên giới của Cộng hòa Ba Lan không chỉ là một đường của bản đồ. Nó rất thiêng liêng, là máu của người Ba Lan đã đổ ra qua nhiều thế hệ để bảo vệ".

Lithuania, quốc gia có chung biên giới với cả Ba Lan và Belarus, cho biết họ đang tái bố trí quân đội khi căng thẳng tiếp tục leo thang. "Chúng tôi đang chuẩn bị cho tất cả các tình huống có thể xảy ra", đài truyền hình đại chúng dẫn lời ông Rustamas Liubajevas, người đứng đầu lực lượng biên phòng của Lithuania cho biết.

Phản ứng của người Belarus

Ủy ban Biên giới Nhà nước Belarus cũng cho biết trong một tuyên bố trên Facebook rằng: "Những người nước ngoài ở gần biên giới với Ba Lan tuyên bố ý định vào lãnh thổ của một quốc gia láng giềng và thực hiện quyền xin quy chế tị nạn tại EU. Tất cả những người này, kể cả phụ nữ và trẻ em, không gây ra mối đe dọa an ninh và không có hành vi gây hấn".

Họ cũng không loại trừ hành động khiêu khích từ phía Ba Lan. "Chúng tôi không loại trừ các hành động khiêu khích của phía Ba Lan nhằm biện minh cho việc sử dụng vũ lực và phương tiện đặc biệt chống lại người tị nạn", thông cáo cho hay.

Trong một tuyên bố sau đó, Ủy ban nói thêm: "Tình hình ở biên giới Belarus-Ba Lan vẫn cực kỳ căng thẳng. Hơn 2.000 người tị nạn, trong đó có một số lượng đáng kể phụ nữ và trẻ em, đang đứng trước các hàng rào Ba Lan dọc biên giới ... Người tị nạn liên tục đã cố gắng thông báo cho phía Ba Lan rằng họ đã rời khỏi đất nước của họ vì tính mạng của họ đang bị đe dọa".

Sau đó, họ cáo buộc lực lượng an ninh Ba Lan triển khai hơi cay vào những người di cư và "gây áp lực tâm lý", dẫn đến việc một số người trong số họ tấn công các hàng rào của Ba Lan.

Các tổ chức từ thiện cho biết những người di cư phải đối mặt với điều kiện mệt mỏi khi cố gắng vượt biên từ Belarus trong thời tiết lạnh giá, thiếu lương thực và sự chăm sóc y tế.

Các nhà chức trách Ba Lan cho biết 7 người di cư đã được tìm thấy đã chết ở phía Ba Lan, với các báo cáo về nhiều người chết hơn ở Belarus.

Các nhóm nhân đạo cũng cáo buộc những người theo chủ nghĩa dân tộc cầm quyền của Ba Lan vi phạm quyền tị nạn quốc tế khi đẩy người di cư trở lại Belarus thay vì chấp nhận đơn xin bảo hộ của họ. Ba Lan nói rằng các hành động của họ là hợp pháp.

Theo các nhà quan sát, với những căng thẳng tại biên giới Ba Lan và Belarus, cộng với việc NATO đang tăng cường can thiệp vào vấn đề này, tình hình sẽ còn trở nên căng thẳng và nguy cơ dẫn đến xung đột cục bộ hoàn toàn có thể xảy ra.