Theo dõi báo trên:
Thách thức đầu tiên trong việc giảng dạy về AI tổng quát là hầu hết mọi người hiểu sai ý nghĩa thực sự của nó - vì vậy ưu tiên hàng đầu là giải quyết những hiểu lầm đó.
Một hiểu lầm phổ biến là các công cụ AI tổng quát có thể được sử dụng theo cách các công cụ tìm kiếm: nhập câu hỏi; nhận được một câu trả lời. Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT được coi là người kể chuyện thì đúng hơn, tức với ưu tiên là câu chuyện hợp lý hơn là sự thật.
Việc tiếp cận AI tổng quát là điều cần thiết cho các sinh viên báo chí. Ảnh minh họa: GI
Điều này không có nghĩa là các câu trả lời của các công cụ AI tổng quát đều có thể nên bỏ qua, giống như cách mà một số người bảo các nhà báo không sử dụng Wikipedia. Có nghĩa nó là một nguồn thông tin để tham khảo, cần được xác minh và kiểm chứng lại.
Cũng có thể ví như câu trả lời của những chatbot như ChatGPT giống như một cuốn sách, một bộ phim “dựa trên một câu chuyện có thật”. Bạn cần phải biết yếu tố nào là thật và yếu tố nào được thêm vào để tạo hiệu ứng kịch tính.
Thứ hai, các công cụ AI tổng quát được huấn luyện. Điều này định hình phong cách và giọng điệu những câu chuyện mà chúng kể, có nghĩa chatbot được huấn luyện ở Trung Quốc sẽ có giọng điệu khác chatbot ở Mỹ, qua đó sẽ kèm theo sự thiên vị nhất định.
Ví dụ: Ở cấp độ cơ bản nhất, hầu hết các thuật toán sẽ được huấn luyện về nhiều văn bản tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác, cũng như được tiếp cận với nhiều hình ảnh từ phương Tây. Tại sao? Vì có nhiều tài liệu bằng tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác (90% là tiếng Anh với mô hình GPT-3 của ChatGPT).
Một điểm khác cần lưu ý về dữ liệu huấn luyện là tính cập nhật: Dữ liệu đào tạo của ChatGPT cho đến gần đây mới được cập nhật cho đến năm 2021.
Đạo văn là một trong những mối lo ngại lớn nhất về ChatGPT và các công cụ tương tự. Vì các công nghệ này có thể cắt xén nhiều nguồn thông tin khác nhau, nên nó có thể trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho kẻ gian lận.
Nhưng yêu cầu sinh viên báo chí không sử dụng ChatGPT là vô lý, điều quan trọng là làm sao để giúp họ làm điều đó tốt và đúng đắn hơn. Nhiều trường đại học trên thế giới đã bắt đầu xuất bản hướng dẫn trên trang web của họ về cách sử dụng các công cụ như ChatGPT.
Một trong những ứng dụng được đánh giá tích cực của AI tổng quát là khả năng soát lỗi. Ví dụ bạn có thể yêu cầu các công cụ như ChatGPT “cho tôi biết bất kỳ lỗi nào tôi cần sửa trong đoạn này, giải thích những gì bạn đã thay đổi và tại sao?”. Đó là lúc AI phát huy tác dụng của mình.
Tất cả chúng ta với tư cách là nhà báo đều biết sự khác biệt lớn như thế nào khi tác phẩm của bạn được biên tập tốt. Và thật tuyệt nếu bạn có một biên tập viên sẵn sàng soát lỗi, chỉnh sửa và giải thích những thay đổi mà họ thực hiện.
Khi AI trở thành một phần của báo chí, các nhà báo sẽ phải có các kỹ năng làm việc với các công cụ AI, giống như trước khi chúng ta phải bắt đầu làm việc với máy tính và mạng internet. AI về cơ bản là một công cụ giúp sẽ tăng tốc và cải thiện công việc của các nhà báo.
Một bức ảnh tổng hợp về vẻ đẹp của phụ nữ do phần mềm AI Midjourney tạo ra chỉ với một vài lời nhắc. Ảnh: Twitter/Nicolas Neubert
Các công cụ như ChatGPT có thể giúp sinh viên nắm bắt được những kiến thức cơ bản trong báo chí như những nội dung mà độc giả cần, phong cách, định dạng và độ dài. Và cũng giống như Google, để tìm được thông tin chính xác, việc đưa ra câu hỏi, sử dụng các từ khóa đúng là rất quan trọng khi sử dụng các công cụ AI tổng quát.
Dạy viết đúng câu hỏi cũng giúp giải quyết các vấn đề đạo đức báo chí. Các nhà báo nên tìm kiếm một cách rõ ràng, thông qua câu hỏi, để các mô hình AI có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất. Nếu không có câu hỏi đúng, rất khó có câu trả lời đúng.
Hiện FlowGPT là một ứng dụng AI sở hữu một cơ sở dữ liệu về câu hỏi có thể được tìm kiếm và sử dụng. Một nguyên tắc đạo đức báo chí khác khi sử dụng AI tổng quát là chúng ta cũng nên luôn nhắc các chatbot đưa ra các nguồn mà nó sử dụng và giải thích những gì nó đã làm và tại sao?
Các công cụ AI tổng quát cũng có thể cung cấp các ý tưởng khác nhau về một chủ đề nhất định nào đó. Ví dụ, một sai lầm phổ biến của các phóng viên mới ra trường là nghĩ ra ý tưởng để đưa tin về một vấn đề, thay vì một câu chuyện. Ví dụ: “Tôi sẽ viết về tình trạng vô gia cư” không phải là một câu chuyện hay.
ChatGPT có thể đưa ra những gợi ý mà các nhà báo có thể khai thác về một chủ đề nhất định. Ảnh: Twitter/Paul Bradshaw
Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT hiểu rằng các câu chuyện nổi bật phải có góc độ rõ ràng và các bài báo phải có điều gì đó mới mẻ đang diễn ra. Vì vậy, yêu cầu nó tạo ra ý tưởng về một vấn đề có thể giúp sinh viên báo chí hiểu được 'ý tưởng nổi bật' thực sự là gì.
Một gợi ý hữu ích khác là hỏi xem khía cạnh nào có thể phù hợp với một cuộc điều tra báo chí hoặc khía cạnh nào của một vấn đề có thể phù hợp với một câu chuyện thời sự. Khi được yêu cầu cung cấp nguồn thông tin, các mô hình AI tổng quát có thể gợi ý các loại nguồn mà sinh viên báo chí có thể chưa xem xét.
Một trong những cách phổ biến nhất mà mọi người sử dụng AI tổng quát là như một công cung cấp thông tin cơ bản về một chủ đề mà họ cần nắm bắt. Ví dụ: ChatGPT có thể được sử dụng để giải thích các phần khác nhau của một hệ thống phức tạp nhằm có được cái nhìn tổng quan nhanh về hệ thống đó, để sau đó bạn có thể tìm hiểu sâu hơn. Các công cụ AI cũng có thể được sử dụng để tóm tắt các tài liệu hoặc báo cáo dài.
Khả năng lọc và ưu tiên thông tin của AI cũng có tiềm năng rõ ràng đối với các nhà báo. Ngoài những thứ khác, một số công cụ AI cũng cho phép bạn trích xuất thông tin đáng đưa tin từ thông cáo báo chí hoặc bài báo khoa học.
Cuối cùng, các công cụ AI có thể tự động hóa quy trình viết. Cụ thể, người dùng có thể nhập một tập dữ liệu và yêu cầu nó tạo một câu chuyện.
Trong tất cả các trường hợp này, một lần nữa, điều quan trọng cần nhớ là AI có khả năng gây ảo giác và bịa ra những thứ không có trong dữ liệu của bạn. Bạn sẽ phải xác định mọi sự thật và kiểm tra nó.
Hoàng Hải (theo OJB)
Thích
(CLO) Nhà Trắng đã tiến hành một đợt sa thải hàng loạt nhân sự cấp cao sau cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Donald Trump và nhà hoạt động cực hữu Laura Loomer.
(CLO) Tối qua (3/4), hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ Quân đội thuộc các khối diễu binh, diễu hành được cơ động ra ga Hà Nội để khởi hành vào miền Nam, chuẩn bị cho kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước.
(CLO) Mỹ tăng thuế mạnh tay, nguy cơ lặp lại Đại khủng hoảng 1930 - lạm phát leo thang, thương mại toàn cầu chao đảo, USD suy yếu.
(CLO) Trong các ngày 31/3 và 03/4/2025, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp Kỳ thứ 55. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc chủ trì Kỳ họp.
(CLO) Honda Việt Nam chính thức ra mắt mẫu xe máy điện đầu tiên ICON e: với mức giá bán lẻ đề xuất từ 26,9 triệu đồng không bao gồm pin.
(CLO) Mỹ giữ nguyên mức thuế với Nga, Cuba, Belarus, Triều Tiên do đã áp lệnh trừng phạt nghiêm ngặt từ trước, không mở rộng thêm.
(CLO) Thị trường chứng khoán và đồng đô la lao dốc vào thứ Năm (3/4) sau khi chính sách áp thuế mới nhất trên toàn thế giới của Tổng thống Donald Trump thổi bùng một cuộc chiến thương mại mà nhiều người lo ngại sẽ gây ra suy thoái kinh tế và làm tăng lạm phát.
(CLO) Nhận định HAGL vs Bình Dương, 17h ngày 5/4 tại V.League 2024/25; dự đoán tỉ số HAGL vs Bình Dương cùng các chuyên gia phân tích.
(CLO) "Xiên bẩn" - một món ăn đường phố khoái khẩu của nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ, học sinh, sinh viên. Sở dĩ được gọi là “xiên bẩn” bởi nó có nguồn gốc không rõ ràng, bày bán ở những nơi bụi bặm, được chiên đi chiên lại nhiều lần và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khoẻ.
(CLO) Từ tháng 4, du khách đến TP Hạ Long sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của vịnh Hạ Long và Bái Tử Long từ khinh khí cầu neo cố định ở độ cao 80-100 m, mang lại trải nghiệm mới lạ và đầy hấp dẫn.
(CLO) Dự báo thời tiết ngày 4/4, miền Bắc nắng ráo trước khi chuyển mưa do tác động của đợt không khí lạnh tăng cường yếu, lệch đông.
(CLO) Chỉ trong 4 năm, ắc quy có thể suy giảm nghiêm trọng, khiến xe khó khởi động - đâu là giải pháp?
(CLO) Thương vụ, Đại sứ Quán Việt Nam tại Hoa Kỳ vừa có văn bản gửi Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương về việc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump Trump đã ban hành Sắc lệnh về thuế đối ứng áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ.
(CLO) Để có tiền tiều xài, Nguyễn Hoàng Kiều đã nhận bán ma túy thuê cho một đối tượng không rõ nhân thân, lai lịch với giá là 15 triệu đồng/tháng. Kiều bị bắt quả tang khi đem ma túy về dấu tại phòng trọ.
(CLO) Ngày 3/4 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tổ chức Hội thảo quốc tế "Đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", nhằm xin ý kiến chuyên gia về Đề án "Quốc tế hóa văn hóa Việt Nam và Việt Nam hóa văn hóa quốc tế".
(CLO) Lợi nhuận sau kiểm toán năm 2024 của CTCP Tập đoàn Bệnh viện TNH (HOSE: TNH) tiếp tục sụt giảm, chỉ đạt 45 tỷ đồng – mức thấp nhất kể từ khi hoạt động. Nguyên nhân đến từ doanh thu khám chữa bệnh bảo hiểm bị điều chỉnh giảm và chi phí hoạt động tăng cao.
(CLO) Giữa những đồn điền cọ bạt ngàn tại vùng nông thôn Malaysia, những tòa nhà khổng lồ phủ đầy tấm pin mặt trời, hoạt động không ngừng nghỉ để phục vụ cho cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo toàn cầu.
(CLO) Hôm 3/4, cổ phiếu các công ty công nghệ như Apple đã giảm mạnh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các mức thuế mới đối với các nước được ví như "công xưởng thế giới".
(CLO) Báo chí trên mạng xã hội không chỉ là xu hướng mà đã trở thành điều tất yếu, đòi hỏi cách đưa tin ngắn gọn, trực quan và phù hợp với thói quen người dùng.
(CLO) Cơn sốt tạo ảnh nghệ thuật theo phong cách Ghibli bằng công cụ tạo ảnh của ChatGPT đã dẫn đến sự gia tăng kỷ lục số lượng người dùng chatbot của OpenAI vào tuần trước, gây áp lực lên máy chủ và làm dấy lên quan ngại về vi phạm bản quyền.
(CLO) Công nghệ AI của OpenAI đang tạo ra cơn sốt hình ảnh theo phong cách Ghibli, nhưng đồng thời cũng đe dọa ngành công nghiệp sáng tạo.
(CLO) ChatGPT vừa qua đã ra mắt công cụ tạo ảnh mới tích hợp trong mô hình GPT-4o, với khả năng tạo chữ trong ảnh vượt trội.
(CLO) Microsoft đã quyết định thay đổi thiết kế của "Màn hình xanh chết chóc" (Blue Screen of Death - BSOD) huyền thoại trên hệ điều hành Windows, chuyển từ màu xanh truyền thống sang màu đen.
(CLO) Ở các vùng quê rộng lớn của Trung Quốc, AI đang dần trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho nông dân, cung cấp lời khuyên về mọi thứ, từ chăn nuôi lợn đến kiểm soát sâu bệnh.
(CLO) Hôm 25/3, OpenAI ra mắt GPT-4o, một mô hình AI có khả năng tạo ra hình ảnh chính xác, chân thực và mang phong cách nghệ thuật đặc trưng.
(CLO) Trong một thông báo mới vào ngày 29/3, Microsoft đã chính thức loại bỏ script bypassnro.cmd - công cụ được nhiều người dùng ưa chuộng để bỏ qua yêu cầu đăng nhập tài khoản Microsoft khi cài đặt Windows 11.
