Một số cách tiếp cận AI tổng quát dành cho sinh viên báo chí

Thứ sáu, 07/07/2023 15:57 PM - 0 Trả lời

(CLO) Trí tuệ nhân tạo - cụ thể là AI sáng tạo là một lĩnh vực rộng lớn mà báo chí không thể không hướng tới trong tương lai. Dưới đây là một số lời khuyên được các chuyên gia báo chí AI trên thế giới đưa ra để giúp các sinh viên báo chí tiếp cận đúng đắn với công nghệ này.

Cách thức hoạt động của AI tổng quát

Thách thức đầu tiên trong việc giảng dạy về AI tổng quát là hầu hết mọi người hiểu sai ý nghĩa thực sự của nó - vì vậy ưu tiên hàng đầu là giải quyết những hiểu lầm đó.

Một hiểu lầm phổ biến là các công cụ AI tổng quát có thể được sử dụng theo cách các công cụ tìm kiếm: nhập câu hỏi; nhận được một câu trả lời. Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT được coi là người kể chuyện thì đúng hơn, tức với ưu tiên là câu chuyện hợp lý hơn là sự thật.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 1

Việc tiếp cận AI tổng quát là điều cần thiết cho các sinh viên báo chí. Ảnh minh họa: GI

Bài liên quan

Điều này không có nghĩa là các câu trả lời của các công cụ AI tổng quát đều có thể nên bỏ qua, giống như cách mà một số người bảo các nhà báo không sử dụng Wikipedia. Có nghĩa nó là một nguồn thông tin để tham khảo, cần được xác minh và kiểm chứng lại.

Cũng có thể ví như câu trả lời của những chatbot như ChatGPT giống như một cuốn sách, một bộ phim “dựa trên một câu chuyện có thật”. Bạn cần phải biết yếu tố nào là thật và yếu tố nào được thêm vào để tạo hiệu ứng kịch tính.

Thứ hai, các công cụ AI tổng quát được huấn luyện. Điều này định hình phong cách và giọng điệu những câu chuyện mà chúng kể, có nghĩa chatbot được huấn luyện ở Trung Quốc sẽ có giọng điệu khác chatbot ở Mỹ, qua đó sẽ kèm theo sự thiên vị nhất định.

Ví dụ: Ở cấp độ cơ bản nhất, hầu hết các thuật toán sẽ được huấn luyện về nhiều văn bản tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác, cũng như được tiếp cận với nhiều hình ảnh từ phương Tây. Tại sao? Vì có nhiều tài liệu bằng tiếng Anh hơn các ngôn ngữ khác (90% là tiếng Anh với mô hình GPT-3 của ChatGPT).

Một điểm khác cần lưu ý về dữ liệu huấn luyện là tính cập nhật: Dữ liệu đào tạo của ChatGPT cho đến gần đây mới được cập nhật cho đến năm 2021.

Quy tắc sử dụng AI tổng quát

Đạo văn là một trong những mối lo ngại lớn nhất về ChatGPT và các công cụ tương tự. Vì các công nghệ này có thể cắt xén nhiều nguồn thông tin khác nhau, nên nó có thể trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho kẻ gian lận.

Nhưng yêu cầu sinh viên báo chí không sử dụng ChatGPT là vô lý, điều quan trọng là làm sao để giúp họ làm điều đó tốt và đúng đắn hơn. Nhiều trường đại học trên thế giới đã bắt đầu xuất bản hướng dẫn trên trang web của họ về cách sử dụng các công cụ như ChatGPT.

Một trong những ứng dụng được đánh giá tích cực của AI tổng quát là khả năng soát lỗi. Ví dụ bạn có thể yêu cầu các công cụ như ChatGPT “cho tôi biết bất kỳ lỗi nào tôi cần sửa trong đoạn này, giải thích những gì bạn đã thay đổi và tại sao?”. Đó là lúc AI phát huy tác dụng của mình.

Tất cả chúng ta với tư cách là nhà báo đều biết sự khác biệt lớn như thế nào khi tác phẩm của bạn được biên tập tốt. Và thật tuyệt nếu bạn có một biên tập viên sẵn sàng soát lỗi, chỉnh sửa và giải thích những thay đổi mà họ thực hiện.

Cách đặt câu hỏi và vấn đề đạo đức

Khi AI trở thành một phần của báo chí, các nhà báo sẽ phải có các kỹ năng làm việc với các công cụ AI, giống như trước khi chúng ta phải bắt đầu làm việc với máy tính và mạng internet. AI về cơ bản là một công cụ giúp sẽ tăng tốc và cải thiện công việc của các nhà báo.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 2

Một bức ảnh tổng hợp về vẻ đẹp của phụ nữ do phần mềm AI Midjourney tạo ra chỉ với một vài lời nhắc. Ảnh: Twitter/Nicolas Neubert

Các công cụ như ChatGPT có thể giúp sinh viên nắm bắt được những kiến thức cơ bản trong báo chí như những nội dung mà độc giả cần, phong cách, định dạng và độ dài. Và cũng giống như Google, để tìm được thông tin chính xác, việc đưa ra câu hỏi, sử dụng các từ khóa đúng là rất quan trọng khi sử dụng các công cụ AI tổng quát.

Dạy viết đúng câu hỏi cũng giúp giải quyết các vấn đề đạo đức báo chí. Các nhà báo nên tìm kiếm một cách rõ ràng, thông qua câu hỏi, để các mô hình AI có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất. Nếu không có câu hỏi đúng, rất khó có câu trả lời đúng.

Hiện FlowGPT là một ứng dụng AI sở hữu một cơ sở dữ liệu về câu hỏi có thể được tìm kiếm và sử dụng. Một nguyên tắc đạo đức báo chí khác khi sử dụng AI tổng quát là chúng ta cũng nên luôn nhắc các chatbot đưa ra các nguồn mà nó sử dụng và giải thích những gì nó đã làm và tại sao?

Tạo ý tưởng cho các chủ đề

Các công cụ AI tổng quát cũng có thể cung cấp các ý tưởng khác nhau về một chủ đề nhất định nào đó. Ví dụ, một sai lầm phổ biến của các phóng viên mới ra trường là nghĩ ra ý tưởng để đưa tin về một vấn đề, thay vì một câu chuyện. Ví dụ: “Tôi sẽ viết về tình trạng vô gia cư” không phải là một câu chuyện hay.

mot so cach tiep can ai tong quat danh cho sinh vien bao chi hinh 3

ChatGPT có thể đưa ra những gợi ý mà các nhà báo có thể khai thác về một chủ đề nhất định. Ảnh: Twitter/Paul Bradshaw

Tuy nhiên, các công cụ như ChatGPT hiểu rằng các câu chuyện nổi bật phải có góc độ rõ ràng và các bài báo phải có điều gì đó mới mẻ đang diễn ra. Vì vậy, yêu cầu nó tạo ra ý tưởng về một vấn đề có thể giúp sinh viên báo chí hiểu được 'ý tưởng nổi bật' thực sự là gì.

Một gợi ý hữu ích khác là hỏi xem khía cạnh nào có thể phù hợp với một cuộc điều tra báo chí hoặc khía cạnh nào của một vấn đề có thể phù hợp với một câu chuyện thời sự. Khi được yêu cầu cung cấp nguồn thông tin, các mô hình AI tổng quát có thể gợi ý các loại nguồn mà sinh viên báo chí có thể chưa xem xét.

Tóm tắt, sàng lọc và sắp xếp thông tin

Một trong những cách phổ biến nhất mà mọi người sử dụng AI tổng quát là như một công cung cấp thông tin cơ bản về một chủ đề mà họ cần nắm bắt. Ví dụ: ChatGPT có thể được sử dụng để giải thích các phần khác nhau của một hệ thống phức tạp nhằm có được cái nhìn tổng quan nhanh về hệ thống đó, để sau đó bạn có thể tìm hiểu sâu hơn. Các công cụ AI cũng có thể được sử dụng để tóm tắt các tài liệu hoặc báo cáo dài.

Khả năng lọc và ưu tiên thông tin của AI cũng có tiềm năng rõ ràng đối với các nhà báo. Ngoài những thứ khác, một số công cụ AI cũng cho phép bạn trích xuất thông tin đáng đưa tin từ thông cáo báo chí hoặc bài báo khoa học.

Cuối cùng, các công cụ AI có thể tự động hóa quy trình viết. Cụ thể, người dùng có thể nhập một tập dữ liệu và yêu cầu nó tạo một câu chuyện.

Trong tất cả các trường hợp này, một lần nữa, điều quan trọng cần nhớ là AI có khả năng gây ảo giác và bịa ra những thứ không có trong dữ liệu của bạn. Bạn sẽ phải xác định mọi sự thật và kiểm tra nó.

Hoàng Hải (theo OJB)

Tin mới

Bão số 8 đang suy yếu dần trên Biển Đông

Bão số 8 đang suy yếu dần trên Biển Đông

(CLO) Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, bão số 8 đang ở trên khu vực Bắc Biển Đông, sức gió đã giảm xuống còn cấp 8, giật cấp 10. Dự báo, sang ngày mai bão tiếp tục suy yếu và trở thành áp thấp nhiệt đới, sau đó là vùng áp thấp rồi tan trên Biển Đông.

Tin tức
Báo Nhân Dân thăm và tặng quà cho các gia đình khó khăn ngày hội Đại đoàn kết dân tộc

Báo Nhân Dân thăm và tặng quà cho các gia đình khó khăn ngày hội Đại đoàn kết dân tộc

(CLO) Chiều 13/11, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã thăm và tặng quà cho các gia đình khó khăn trên địa bàn phường Phúc Đồng, quận Long Biên nhân kỷ niệm 94 năm ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930-18/11/2024).

Nghề báo
Nâng cao năng lực truyền thông về chính sách và pháp luật liên quan đến thực hành kinh doanh

Nâng cao năng lực truyền thông về chính sách và pháp luật liên quan đến thực hành kinh doanh

(CLO) Ngày 13/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức hội nghị tập huấn nhằm nâng cao năng lực truyền thông về chính sách và pháp luật liên quan đến thực hành kinh doanh có trách nhiệm cho các phóng viên, biên tập viên từ các cơ quan báo, đài Trung ương.

Nghề báo
Đà Nẵng phát động Giải Báo chí về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lần thứ 5

Đà Nẵng phát động Giải Báo chí về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lần thứ 5

(CLO) Chiều 13/11, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Đà Nẵng phối hợp Ban Nội chính Thành ủy Đà Nẵng tổ chức phát động “Giải Báo chí phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lần thứ 5, năm 2024-2025” trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

Nghề báo
Bảo tồn và gìn giữ kiến trúc Thủ đô Hà Nội trong dòng chảy đương đại

Bảo tồn và gìn giữ kiến trúc Thủ đô Hà Nội trong dòng chảy đương đại

(CLO) Trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024, ngày 13/11 tại Hà Nội, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc – Hội Kiến trúc sư Việt Nam đã phối hợp tổ chức tọa đàm “Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo”.

Đời sống văn hóa
3.000 khán giả tham dự Chương trình nghệ thuật 'Cùng nhau giữ nước'

3.000 khán giả tham dự Chương trình nghệ thuật 'Cùng nhau giữ nước'

(CLO) Chương trình nghệ thuật chính luận “Cùng nhau giữ nước" diễn ra vào lúc 20h ngày 18/11 tại Khu di tích Hoàng thành Thăng Long, với thời lượng 100 phút và 3.000 khán giả.

Đời sống văn hóa
Thủ tướng Chính phủ phân công hai Bộ chủ trì soạn thảo 2 dự án luật

Thủ tướng Chính phủ phân công hai Bộ chủ trì soạn thảo 2 dự án luật

(CLO) Thủ tướng Chính phủ quyết định phân công Bộ Quốc phòng chủ trì soạn thảo Luật Tình trạng khẩn cấp, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì soạn thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Tin tức
UBND cấp tỉnh có quyền cấp, điều chỉnh và thu hồi Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh karaoke, vũ trường

UBND cấp tỉnh có quyền cấp, điều chỉnh và thu hồi Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh karaoke, vũ trường

(CLO) Theo quy định mới của Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền cấp, điều chỉnh và thu hồi Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke hoặc dịch vụ vũ trường (gọi là Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh).

Tin tức
Ba huyện của Lạng Sơn được ưu tiên thu hút đầu tư kết cấu hạ tầng các khu công nghiệp

Ba huyện của Lạng Sơn được ưu tiên thu hút đầu tư kết cấu hạ tầng các khu công nghiệp

(CLO) Tỉnh Lạng Sơn sẽ ưu tiên thu hút đầu tư kết cấu hạ tầng các khu công nghiệp trên địa bàn các huyện Hữu Lũng, Chi Lăng, Lộc Bình; các cụm công nghiệp được bố trí tại các vị trí kết nối thuận tiện với các tuyến hành lang kinh tế dọc theo cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, Quốc lộ 4A và cao tốc Đồng Đăng- Trà Lĩnh nối Lạng Sơn với Cao Bằng, Quốc lộ 4B nối Lạng Sơn với Quảng Ninh.

Tin tức
TP HCM tăng cường tuần tra, kiểm soát vi phạm 'xe dù, bến cóc'

TP HCM tăng cường tuần tra, kiểm soát vi phạm 'xe dù, bến cóc'

(CLO) UBND TP HCM giao lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, kiên quyết xử nghiêm các vi phạm liên quan đến tình trạng "xe dù, bến cóc", "xe trá hình tuyến cố định", xe chở quá số người quy định...

Giao thông
Hội sâm Ngọc Linh Quảng Nam tổ chức đại hội lần thứ nhất

Hội sâm Ngọc Linh Quảng Nam tổ chức đại hội lần thứ nhất

(CLO) Ngày 13/11, tại huyện Nam Trà My tỉnh Quảng Nam, Hội sâm Ngọc Linh Quảng Nam tổ chức Đại hội lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2024-2029 với 85 đại biểu chính thức.

Tự hào hàng VN - Tinh hoa hàng VN
Dự báo thời tiết ngày 14/11: Bắc Bộ ngày nắng, sáng sớm có sương mù rải rác

Dự báo thời tiết ngày 14/11: Bắc Bộ ngày nắng, sáng sớm có sương mù rải rác

(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, ngày 14/11, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đêm không mưa, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, ngày nắng, đêm và sáng sớm trời lạnh. Trung Trung Bộ có mưa rào và dông vài nơi. Tây Nguyên, Nam Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng.

Tin tức
Nga, Trung Quốc đạt đến mức độ hợp tác kinh tế cao nhất trong lịch sử

Nga, Trung Quốc đạt đến mức độ hợp tác kinh tế cao nhất trong lịch sử

(CLO) Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang, Thượng viện Nga, ông Nikolay Zhuravlev, phát biểu tại triển lãm "Made in Russia" cho biết, quan hệ hợp tác thương mại và kinh tế giữa Nga và Trung Quốc hiện đang đạt mức cao nhất trong lịch sử.

Kinh tế vĩ mô
Kon Tum: Mở rộng phạm vi bảo hộ chỉ dẫn địa lý 'Ngọc Linh' cho sâm củ

Kon Tum: Mở rộng phạm vi bảo hộ chỉ dẫn địa lý 'Ngọc Linh' cho sâm củ

(CLO) Nhờ được cấp chỉ dẫn địa lý, sâm Ngọc Linh trên địa bàn đã có thương hiệu, được người tiêu dùng tín nhiệm lựa chọn để sử dụng bồi dưỡng sức khỏe. Những khu vực được cấp chỉ dẫn sâm củ đang được người dân và doanh nghiệp cùng nhau liên kết trồng sâm Ngọc Linh và làm giàu dưới tán rừng

Thị trường - Doanh nghiệp
Thúc đẩy hợp tác giáo dục đại học giữa Việt Nam và Liên bang Đức

Thúc đẩy hợp tác giáo dục đại học giữa Việt Nam và Liên bang Đức

(CLO) Ông Timon Gremmels, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Nghệ thuật bang Hessen Liên bang Đức: "Với vai trò là đối tác chiến lược, quan hệ Việt Nam - Đức không ngừng được củng cố, vun đắp và phát triển ngày càng tốt đẹp, trong đó có hợp tác ở lĩnh vực giáo dục và đào tạo".

Giáo dục
Khẩn trương khắc phục sự cố tàu SE7 trật bánh khi đi qua Hà Tĩnh

Khẩn trương khắc phục sự cố tàu SE7 trật bánh khi đi qua Hà Tĩnh

(CLO) Ngành đường sắt đang phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương khắc phục sự cố tàu SE7 trật bánh xảy ra vào chiều 13/11 gây ách tắc tuyến đường sắt Bắc - Nam.

Giao thông
Bình Luận

Tin khác

Nhiều tờ báo Pháp kiện mạng xã hội X vì sử dụng nội dung mà không trả tiền

Nhiều tờ báo Pháp kiện mạng xã hội X vì sử dụng nội dung mà không trả tiền

(CLO) Ngày 12/11, các tờ báo lớn của Pháp, bao gồm Le Monde, Le Figaro và Le Parisien, cho biết họ đang có hành động pháp lý chống lại mạng hội X, cáo buộc nền tảng này sử dụng nội dung của họ mà không trả tiền.

Báo chí - Công nghệ
Vương quốc Anh: Quảng cáo Giáng sinh không còn ưu tiên truyền hình, dù khán giả mong muốn

Vương quốc Anh: Quảng cáo Giáng sinh không còn ưu tiên truyền hình, dù khán giả mong muốn

(CLO) Các nhà quảng cáo dự kiến ​​sẽ chi số tiền kỷ lục là 10,5 tỷ bảng cho quảng cáo Giáng sinh tại Vương quốc Anh trong mùa này, song không ưu tiên cho truyền hình truyền thông.

Báo chí - Công nghệ
Các trang tin tức đang hồi sinh báo chí địa phương trên Substack

Các trang tin tức đang hồi sinh báo chí địa phương trên Substack

(CLO) Vào đầu thế kỷ 19, thủ đô London của Vương quốc Anh có hàng chục tờ báo in hàng ngày. Nhưng ngày nay, việc các tờ báo thay đổi định dạng đã đánh dấu sự kết thúc của tin tức địa phương hàng ngày trên báo in.

Báo chí - Công nghệ
The Economist dùng AI dịch video để kết nối với độc giả trẻ toàn cầu

The Economist dùng AI dịch video để kết nối với độc giả trẻ toàn cầu

(CLO) Espresso, ứng dụng tin tức ngắn gọn của The Economist, sử dụng AI để dịch nội dung video sang nhiều ngôn ngữ nhằm tiếp cận đối tượng độc giả trẻ trên toàn cầu.

Báo chí - Công nghệ
Người phụ nữ rao bán đứa con chưa chào đời trên Facebook với giá 'tối thiểu 150 USD'

Người phụ nữ rao bán đứa con chưa chào đời trên Facebook với giá 'tối thiểu 150 USD'

(CLO) Một phụ nữ tại Texas, Mỹ đã bị bắt sau khi các nhà chức trách cho biết cô cố gắng bán đứa con chưa sinh của mình qua Facebook.

Báo chí - Công nghệ
'Bộ tứ' Big Tech dự báo chi 200 tỷ đô la cho AI trong năm 2024

'Bộ tứ' Big Tech dự báo chi 200 tỷ đô la cho AI trong năm 2024

(CLO) Bốn tập đoàn công nghệ lớn (Big Tech) gồm Microsoft, Meta, Amazon và Alphabet tiếp tục tăng mạnh chi tiêu vào trí tuệ nhân tạo (AI) với dự báo tổng mức đầu tư sẽ vượt 200 tỷ đô la trong năm nay và còn tăng thêm trong năm 2025.

Báo chí - Công nghệ
ChatGPT có thêm tính năng tìm kiếm AI mới

ChatGPT có thêm tính năng tìm kiếm AI mới

(CLO) Hôm 31/10, OpenAI đã tích hợp tính năng tìm kiếm mới vào chatbot ChatGPT, thay vì ra mắt một sản phẩm tìm kiếm riêng.

Báo chí - Công nghệ
Phóng viên Mexico bị bắn chết ngay sau khi phỏng vấn thị trưởng

Phóng viên Mexico bị bắn chết ngay sau khi phỏng vấn thị trưởng

(CLO) Phóng viên Mauricio Cruz Solís ở Mexico đã bị bắn chết chỉ vài phút sau khi ông phỏng vấn một thị trưởng về vụ cháy chợ địa phương gần đó.

Báo chí - Công nghệ
Công cụ chuyển giọng nói thành văn bản AI cũng có thể 'xuyên tạc'!

Công cụ chuyển giọng nói thành văn bản AI cũng có thể 'xuyên tạc'!

(CLO) Công cụ chuyển giọng nói thành văn bản Whisper của OpenAI được quảng cáo là có "độ mạnh mẽ và chính xác gần bằng con người", nhưng có một nhược điểm lớn: Nó dễ bịa đặt ra các đoạn văn bản hoặc thậm chí là toàn bộ câu nói!

Báo chí - Công nghệ
Bầu cử Mỹ 2024: Báo Washington Post mất 200.000 người đăng ký chỉ vì muốn 'công bằng'

Bầu cử Mỹ 2024: Báo Washington Post mất 200.000 người đăng ký chỉ vì muốn 'công bằng'

(CLO) Hơn 200.000 người đã hủy đăng ký The Washington Post kể từ khi tờ báo này công bố quyết định vào tuần trước là không ủng hộ bất kỳ ứng cử viên tổng thống nào trong cuộc bầu cử Mỹ sắp diễn ra.

Báo chí - Công nghệ