Chiều 5/10, tại Nghệ An, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị Sơ kết 01 năm phong trào thi đua “Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí”; Tổng kết công tác quản lý hội viên là phóng viên cơ quan báo chí thường trú tại địa phương; Hướng dẫn thực hiện Điều lệ Hội Nhà báo Việt Nam.

Tham dự và chủ trì Hội nghị có ông Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; bà Vũ Thị Hà - Trưởng ban Công tác Hội; ông Trần Minh Ngọc - Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Nghệ An, Giám đốc Đài PT-TH tỉnh Nghệ An.

Cùng dự Hội nghị có ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phụ trách phía Nam; Vụ trưởng Vụ Báo chí Xuất bản Tống Văn Thanh; Phó Cục trưởng Cục báo chí Đặng Thị Phương Thảo; đại diện lãnh đạo tỉnh Nghệ An, lãnh đạo các cấp Hội Nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí Trung ương, báo chí khu vực miền Trung – Tây Nguyên; phóng viên các cơ quan thông tấn, báo, đài trung ương và tỉnh Nghệ An.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, bùng nổ thông tin, lực lượng báo chí Cách mạng Việt Nam đông đảo hơn bao giờ hết; các cơ quan báo chí vươn lên một cách mạnh mẽ, hiện nay có hơn 40.000 người làm việc trong lĩnh vực báo chí, trong đó phần lớn là nhà báo chuyên nghiệp đang có mặt ở khắp mọi miền của đất nước, đi sát mọi lĩnh vực của đời sống – xã hội để phản ánh kịp thời, sinh động, cổ vũ công tác đổi mới; phát hiện, nêu gương các nhân tố mới, nhân tố điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, quan liêu, lãng phí; vai trò của báo chí trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, trong đó phải kể đến đội ngũ phóng viên của các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương thường trú tại địa phương.

“Để tạo thuận lợi cho Hội Nhà báo các địa phương trong công tác quản lý, kiểm tra, giám sát sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú, tạo bước chuyển biến tích cực, kết quả quan trọng, góp phần hạn chế các hoạt động ngoài tầm kiểm soát cũng như kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các hội viên; thúc đẩy sự phát triển của báo chí Việt Nam và xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, ngày 6/4/2018 Hội Nhà báo Việt Nam đã ban hành Quyết định 979 về việc sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú của các cơ quan báo chí tại địa phương”, ông Nguyễn Đức Lợi nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam yêu cầu các địa biểu tập trung thảo luận một số vấn đề, đó là đánh giá thực chất, khách quan, sự hưởng ứng thực hiện, kinh nghiệm tổ chức phát động, kết quả đạt được sau 01 năm thực hiện xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí; phát huy vai trò của các cơ quan báo chí, các Chi hội nhà báo; những cách làm hay, sáng tạo của các cấp Hội, cơ quan báo chí, người làm báo. Chỉ ra những tồn tại, hạn chế, xác định rõ các nguyên nhân. Đề ra những giải pháp đột phá để phong trào thi đua thực sự lan tỏa, đi vào chiều sâu trong hoạt động của các cơ quan báo chí và hoạt động của tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam.

Bên cạnh đó, nêu rõ kết quả sau 5 năm triển khai thực hiện Quyết định 979 về việc sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú tại các địa phương, những vấn đề đặt ra trong công tác quản lý, sự phối hợp, gắn kết phóng viên thường trú với địa phương; nâng cao chất lượng sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú và những biện pháp, đề xuất, kiến nghị để tiếp tục đổi mới trong công tác quản lý hội viên là phóng viên thường trú tại địa phương. Cùng với đó là việc thảo luận, triển khai hướng dẫn thực hiện Điều lệ Hội Nhà báo Việt Nam.

Xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí - chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động

Tại Hội nghị, bà Vũ Thị Hà - Trưởng ban Công tác Hội đã trình bày báo cáo Sơ kết 01 năm thực hiện Phong trào xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí. Cụ thể, Trưởng ban Công tác Hội Vũ Thị Hà đã đánh giá kết quả hưởng ứng, thực hiện Phong trào thi đua. Các Hội Nhà báo tỉnh, thành phố trực thuộc TW đã tích cực triển khai thực hiện, tổ chức lễ phát động thi đua trong cơ quan báo chí, ký kết giao ước thi đua trong các Cụm thi đua, chi hội, câu lạc bộ nhà báo, người làm báo trực thuộc; tăng cường đưa nội dung văn hóa báo chí vào các buổi sinh hoạt hội, hội nghị, hội thảo, tọa đàm; gắn xây dựng môi trường văn hóa với nội dung đào tạo, bồi dưỡng chính trị, đạo đức, chuyên môn, nghiệp vụ. Các Liên Chi hội đã tích cực hưởng ứng, thực hiện thiết thực và có hiệu quả phong trào xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí, văn hóa của người làm báo; tham mưu cho cấp ủy Đảng, Ban Biên tập Báo, cơ quan chủ quản xây dựng kế hoạch triển khai phong trào thi đua trong từng cơ quan báo chí, thảo luận thống nhất tiêu chí phù hợp với nhiệm vụ chính trị của đơn vị mình.

Qua việc thực hiện phong trào thi đua, nhiều cơ quan báo chí, các cấp Hội đã có chuyển biến tích cực cả về nhận thức lẫn hành động. Nhiều cơ quan báo chí đã xác định được những vấn đề nổi cộm, cấp thiết để tập trung giải quyết như: việc chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương tác nghiệp, đạo đức nghề nghiệp, kịp thời chấn chỉnh việc phát ngôn không phù hợp trên mạng xã hội của một số rất ít nhà báo.

Cấp ủy, người đứng đầu cơ quan báo chí tiếp tục đẩy mạnh công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng, triển khai thực hiện nội quy, quy chế hoạt động của cơ quan báo chí đảm bảo dân chủ, đoàn kết, minh bạch, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chú trọng xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí và văn hóa người làm báo, xây dựng môi trường làm việc tích cực, năng động, sáng tạo, tòa soạn xanh – sạch - đẹp; nâng cao ý thức, trách nhiệm của đội ngũ đảng viên và hội viên nhà báo...

Nhìn chung các cơ quan báo, đài nhất trí cao với 6 tiêu chí Cơ quan báo chí văn hóa, và xác định tuân thủ pháp luật, quy chế nội bộ nghiêm minh, tổ chức quy trình hoạt động chuyên nghiệp, quản lý sát sao hoạt động tác nghiệp, hành vi ứng xử của người làm báo, ngăn ngừa nguy cơ vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Bên cạnh đó, thực hiện nhiều chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ, bản lĩnh chính trị của người làm báo trong môi trường chuyển đổi số, làm báo thời công nghệ 4.0. Về 6 tiêu chí văn hóa của người làm báo xác định nêu cao phẩm cách cao đẹp, ứng xử văn minh và coi trọng tính nhân văn trong tác phẩm, sản phẩm báo chí. Người làm báo phải giữ gìn tư cách đạo đức nghề nghiệp; trong tiếp xúc với công chúng và đồng nghiệp phải thể hiện được phong cách văn minh, nền tảng văn hóa của người làm báo cách mạng Việt Nam. Đặc biệt thận trọng với việc phát ngôn, đăng tải hình ảnh trên không gian mạng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, phong trào xây dựng môi trường văn hóa vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục. Phong trào thi đua đã phát động song một số cấp Hội thực hiện chưa kịp thời, vẫn mang tính hình thức, chưa hiện thực hóa phong trào vào hoạt động của đơn vị.

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo Hội Nhà báo các tỉnh đã có nhiều tham luận, thảo luận sôi nổi, thẳng thắn và đề xuất những giải pháp hữu ích, thiết thực để đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới.

Nâng cao chất lượng hội viên thường trú, tạo sức mạnh đoàn kết trong hoạt động

Tại Hội nghị, bà Vũ Thị Hà - Trưởng ban Công tác Hội đã trình bày báo cáo Tổng kết 05 năm triển khai thực hiện Quyết định số 979-QĐ/HNBVN về sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú tại các địa phương. Theo đó, trong thời gian qua, cùng với lực lượng báo chí của địa phương, các hội viên nhà báo phóng viên thường trú tích cực tuyên truyền động viên, cổ vũ nhân dân nỗ lực thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; định hướng thông tin của cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí, tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí, Luật Báo chí, Quy định đạo đức nghề nghiệp, Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo, nghiêm túc chấp hành 6 tiêu chí về văn hóa người làm báo; tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước và những thành tựu của công cuộc đổi mới trên địa bàn tỉnh, thành phố. Đặc biệt, đội ngũ hội viên nhà báo thường trú đã chú trọng rèn luyện tác phong làm việc chuyên nghiệp và kỷ luật làm báo; năng động, sáng tạo. Các hội viên, phóng viên thường trú bám sát lĩnh vực được phân công phụ trách, các sự kiện, vấn đề thời sự, dư luận bạn đọc; cơ quan quản lý nhà nước, Hội đoàn thể được phân công theo dõi đã có nhiều bài viết sát thực tiễn đời sống nhân dân, tích cực tham gia đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí và các tệ nạn xã hội; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm, luận điệu sai trái thù địch, bịa đặt, xuyên tạc của các phần tử cơ hội, bất mãn chính trị trong và ngoài nước.

Trong hoạt động Hội, hội viên phóng viên thường trú hướng tới sự gắn kết cùng Hội Nhà báo địa phương: tích cực tham gia nhiều hoạt động, phong trào thi đua do Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Nhà báo tỉnh, thành phố, Cụm thi đua Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố tổ chức: được tham gia các cuộc họp do tổ chức Hội nơi thường trú tổ chức; tham gia các cuộc hội nghị, hội thảo, bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, đạo đức nghề nghiệp người làm báo tại địa phương; Gửi tác phẩm và đoạt nhiều giải cao tại Giải báo chí Quốc gia, các Giải báo chí chuyên ngành, Giải báo chí của địa phương; tham gia đề án hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao, các chuyến đi thực tế sáng tác tại nhiều địa bàn; tham gia Hội báo Xuân tại địa phương; tham gia hoạt động văn nghệ-thể thao, cùng với Hội Nhà báo địa phương kết nối các đơn vị doanh nghiệp gây quỹ hỗ trợ cho hoạt động xã hội, từ thiện trên địa bàn. Qua đó, Hội Nhà báo tỉnh, thành phố đã góp phần quan trọng định hướng, giáo dục hội viên là phóng viên thường trú trên địa bàn nhận thức sâu sắc trách nhiệm của người làm báo, không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, nêu cao đạo đức nghề nghiệp, tinh thần cống hiến, tăng cường đoàn kết, nỗ lực phấn đấu góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam, hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Quyết định 979 về sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú tại địa phương của tổ chức Hội các cấp vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục. Đó là Quyết định 979 đã triển khai được 5 năm song một số tổ chức Hội thực hiện chưa kịp thời; mang tính hình thức; Việc đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện Quyết định 979 của một số Liên Chi hội, Chi hội chưa sát sao, chưa báo cáo kịp thời khi phóng viên thường trú được luân chuyển, thay đổi địa bàn; số lượng phóng viên được phân công phụ trách địa bàn, phụ trách khu vực hoặc cùng lúc phụ trách, theo dõi nhiều địa phương chưa tham gia sinh hoạt khá nhiều do không thuộc đối tượng sinh hoạt (không là phóng viên thường trú), nên Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố chỉ tập trung được số ít phóng viên thường trú; Sự phối hợp của một số Hội Nhà báo địa phương với cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí, văn phòng đại diện, phóng viên cơ quan báo chí thường trú tại địa phương chưa thường xuyên; chủ yếu thông qua giao ban báo chí định kỳ tập trung các nhiệm vụ, sự kiện chính trị quan trọng.

Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo Hội Nhà báo các tỉnh, thành đã có nhiều tham luận, thảo luận sôi nổi, thẳng thắn và đề xuất những giải pháp hữu ích, thiết thực để đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới.

Những điểm mới trong hướng dẫn thực hiện Điều lệ Hội Nhà báo Việt Nam

Điều lệ (sửa đổi, bổ sung) Hội Nhà báo Việt Nam gồm 10 Chương, 36 Điều đã được Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nhà báo Việt Nam lần thứ XI thông qua tại Hà Nội ngày 30 tháng 12 năm 2021 và có hiệu lực theo Quyết định số 375/QĐ-TTg ngày 12 tháng 4 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Điều lệ Hội Nhà báo Việt Nam. Ngày 5/6/2023, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi ký ban hành Hướng dẫn thực hiện Điều lệ Hội Nhà báo Việt Nam.

Trong đó, hướng dẫn nêu rõ, các cấp Hội cần tăng cường quán triệt hội viên về tôn chỉ, mục đích của Hội (Điều 2), làm cho hội viên nhận thức rõ Hội Nhà báo Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp; tính xã hội và tính nghề nghiệp không thể tách rời tính chính trị. Điểm mới của Điều 4 là Hội Nhà báo Việt Nam chịu sự quản lý nhà nước của Bộ Nội vụ và các bộ, ngành có liên quan về các lĩnh vực hoạt động của Hội.

Tại Chương II, có 7 điểm được bổ sung tại Điều 6 - Nhiệm vụ của Hội Nhà báo Việt Nam và 4 điểm được bổ sung tại Điều 7 - Quyền hạn của Hội Nhà báo Việt Nam. Theo đó, khi tổ chức thực hiện Chương II, các cấp Hội cần lưu ý thường xuyên cập nhật, quán triệt các chủ trương của Đảng và cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với báo chí và người làm báo, tiếp tục quán triệt Chỉ thị 43-CT/TW, ngày 08/4/2020 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới. Phát huy sức mạnh đoàn kết, đồng thuận, tinh thần xây dựng, bảo vệ uy tín tổ chức Hội; Chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí, Ban Kiểm tra của Hội và đề nghị các cơ quan, tổ chức có liên quan bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức Hội, hội viên theo quy định của pháp luật và Điều lệ Hội; Chủ động, kịp thời khen thưởng, kỷ luật tổ chức hội, hội viên theo quy định pháp luật và Điều lệ Hội;…

Tại Chương III, Điều 8, các cấp Hội cần lưu ý làm hồ sơ đề nghị Ban Thường vụ xem xét quyết định đối với các Tổng biên tập, Phó Tổng biên tập báo, tạp chí hoặc Giám đốc, Phó giám đốc Đài PT-TH mới được đề bạt, bổ nhiệm hoặc từ cơ quan khác chuyển đến, chưa đủ thời gian làm báo theo quy định nhưng có nhu cầu kết nạp, thuộc trường hợp đặc biệt. Bên cạnh đó, chỉ xem xét kết nạp Giám đốc, Phó Giám đốc đài; Giám đốc, Phó Giám đốc trung tâm; các phóng viên có thẻ nhà báo do đài Phát thanh, truyền hình tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương biệt phái xuống công tác tại đài huyện, hoặc do Đài PT - TH tỉnh trực tiếp quản lý.

Ngoài ra, Hướng dẫn còn quy định rõ về Hội viên, Tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam; Hội Nhà báo tỉnh, thành phố; Liên chi hội trực thuộc Hội Nhà báo Việt Nam; Tổ chức cơ sở của Hội; Khen thưởng, kỷ luật.

Một số hình ảnh đáng chú ý tại Hội Nghị:

Tuấn Phong - Sơn Hải